نیروهای ارتش و پلیس فدرال عراق روز گذشته آخرین بخش از استان کرکوک را از کنترل نیروهای بارزانی خارج کرده و بر این منطقه مسلط شدند. یک مقام امنیتی صبح دیروز به خبرگزاری فرانسه گفت ارتش، پلیس و نیروهای ضدتروریستی عراق هماینک وارد بخش آلتونکوپری شدهاند که ۵۰ کیلومتر بیشتر با اربیل، مرکز اقلیم خودگردان کردستان عراق، فاصله ندارد. او افزود که نیروهای دولت مرکزی برای در دست گرفتن کنترل آلتونکوپری با کردها درگیر و موفق شدند حملهای را ترتیب داده و پرچم عراق را در بالای ساختمان شهرداری نصب کنند. نیروهای عراقی از بامداد دوشنبه و پس از پایان ضربالاجل دولت مرکزی عراق به نیروهای بارزانی برای عقبنشینی از مناطق تحت تصرفشان در استان کرکوک و عدم تمکین مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان به خواسته بغداد مبنی بر لغو نتایج همهپرسی نامشروع در این اقلیم، عملیاتی را برای تامین امنیت کرکوک آغاز کرده و موفق شدند در بیشتر موارد بدون درگیری، مناطق تحت اشغال این استان را به کنترل خود درآورند.
العبادی: عراق یکپارچه میماند
حیدر العبادی، نخستوزیر عراق در یادداشتی در نیویورکتایمز که 2 روز پس از اتفاقات کرکوک منتشر شد، تأکید کرد «عراق یکپارچه میماند.» به اعتقاد العبادی، همانطور که عراق در طول 3 سال گذشته برای شکست دادن داعش متحد شد، اکنون نیز باید همان اتحاد را برای رفع چالشهای پیش رو در پیش بگیرد؛ چالشهایی که شامل بازسازی و ساخت یک کشور دموکراتیک است. نخستوزیر عراق با اشاره به برگزاری همهپرسی در کردستان، نوشت که مردم کشورش از این اقدام فردی یکجانبه که بر خلاف قانون اساسی بود شوکه شدند و بدتر این بود که این همهپرسی بقایای داعش را تشویق کرد... «بنابراین هر تلاشی برای خودمختاری یا استقلال که غیرقانونی انجام شود، غیرقابلقبول است. اقدامات شخصی و یکجانبه ثبات کشور و همچنین همسایگان ما را بر هم میزند». به گفته العبادی، دولت کردستان عراق سالها پس از فروش غیرقانونی نفت و کسب درآمد، به دلیل «فساد عدهای قلیل از مسؤولان و خانوادههای آنها»، رو به ورشکستگی است. دولت قصد دارد توزیع ناعادلانه درآمدهای ملی را برای مهار فساد در منطقه کُردی و حمایت از مردم آن و کل عراق سامان دهد. العبادی با بیان اینکه در مقام نخستوزیر عراق باید طبق قانون از همه اقشار مردم عراق دفاع کند و کشور را متحد نگاه دارد، گفت: برای تحقق این هدف، دولت تقویت شد و هر آنچه را طبق قانون باید اعمال میکرد، انجام داد، بدین معنا که دولت فدرال مرزهای ملی، صادرات نفت و درآمدهای گمرکی را در اختیار بگیرد.
المالکی: تنها اسرائیل برای بارزانی مانده
نوری المالکی، معاون رئیسجمهور عراق طی یک مصاحبه تلویزیونی تاکید کرد که مسعود بارزانی دیگر تنها شده است و دوستی جز اسرائیل ندارد. وی در گفتوگو با شبکه تلویزیونی الشرقیه، اظهار داشت: بارزانی تمام دوستانش غیر از اسرائیل را از دست داد و بدون هیچ دوست و همپیمانی باقی مانده است. المالکی افزود که شهر کرکوک نمیتواند بخشی از منطقه کردستان باشد و بهتر است دولت دومی در منطقه کردستان تشکیل شود و وجود 2 دولت در منطقه کردستان بهتر از وجود یک دولت سلطهجو است. معاون رئیسجمهور عراق توصیه کرد که اقلیم دومی در منطقه کردستان ایجاد یا استانهای منطقه کردستان به دولت مرکزی ارتباط داده شوند.
صدور حکم بازداشت معاون بارزانی
دادگاه الرصافه بغداد پنجشنبه دستور بازداشت کوسرت رسول علی، معاون مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق را صادر کرد. بنا بر این گزارش، دادگاه عراق، اظهارات معاون بارزانی را اهانت و تحریک نیروهای مسلح دانست و بر اساس ماده 226 قانون مجازات کشوری، حکم بازداشت وی را صادر کرد. کوسرت رسول علی در بیانیه خود درباره تحولات اخیر کرکوک و مناطق مورد منازعه، نیروهای عراقی را اشغالگر خوانده بود. در واکنش به این حکم، مسعود بارزانی اعلام کرد که دستور بازداشت معاون وی از سوی بغداد یک تصمیم سیاسی است و بغداد هرگز نخواهد توانست معاون وی را بازداشت کند.
دیدار هیأتی از اقلیم کردستان با آیتالله سیستانی
هیأتی متشکل از اعضای حزب «التغییر» (گوران) و حزب «اتحادیه میهنی کردستان» صبح پنجشنبه برای بررسی بحران اخیر منطقه کردستان عراق با آیتالله سیستانی، مرجع عالیقدر شیعیان عراق وارد شهر نجف اشرف شد. درباره دلایل سفر این هیأت کردی خبری منتشر نشده است. آیتالله سیستانی پیشتر در جریان سفر هیأتی متشکل از احزاب سیاسی کرد عراق در آستانه برگزاری همهپرسی جدایی کردستان، خواستار رجوع همه شهروندان عراق به قانون اساسی این کشور جهت احقاق حقوق خود شده بود. همزمان، عبدالمهدی الکربلایی، نماینده آیتالله سیدعلی سیستانی، مرجع عالیقدر شیعیان در خطبههای نماز جمعه این هفته کربلا از طرفهایی که برای ممانعت از برخورد مسلحانه در کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه تلاش کردند، قدردانی کرد. وی تأکید کرد: ورود نیروهای امنیتی به این مناطق پیروزی برای یک طرف و شکست برای طرف دیگر نیست بلکه پیروزی برای همه عراقیهاست. نماینده آیتالله سیستانی خواهان کاهش تنش در مناطق موردمناقشه شد و نسبت به برخورد انتقامجویانه هشدار داد. وی از رهبران کرد خواست متحد شده و براساس قانون اساسی برای حل بحران کنونی، با بغداد به همکاری بپردازند. آیتالله سیستانی تأکید کرد که دولت عراق باید برای جلب اطمینان و اعتماد شهروندان کرد و حمایت از آنها اقدامات بیشتری را اتخاذ کند.
آتش زدن پرچم اقلیم کردستان در دیاله
منابع رسانهای از دستور حیدر العبادی، نخستوزیر عراق مبنی بر دستگیری نیروهای متخلف در شهرستان خانقین واقع در استان دیاله خبر دادند. این دستور پس از آن صادر شد که این افراد اقدام به آتش زدن پرچم منطقه کردستان در خانقین کردند. در پی تلاش برخی رسانهها برای ایجاد هرج و مرج در شرایط به وجود آمده در مناطق مورد منازعه و انتشار اخبار جعلی درباره عقبنشینی نیروهای عراقی یا درگیریهای مسلحانه آنها با کردها، پنجشنبهشب، العبادی دستور داد تمام کسانی که اقدام به نشر تصاویر و ویدئوهای جعلی با هدف ایجاد فتنه میکنند، بازداشت شوند.
هشدار بغداد درباره معاملات نفتی با اربیل
وزارت نفت عراق پنجشنبه به شرکتهای خارجی هشدار داد که از امضای قراردادهای نفتی با اقلیم کردستان پرهیز کنند. جبار علی اللعیبی، وزیر نفت عراق با صدور بیانیهای اقدام برخی شرکتهای خارجی در امضای قراردادهای نفتی در این کشور را بدون اطلاع دولت مرکزی و وزارت نفت عراق، «غیرمسؤولانه» و «دخالت آشکار» در امور داخلی کشورش خواند. وزیر نفت عراق تأکید کرد که اختیار قانونی برای امضای قرارداد و توافقنامه در حوزههای نفتی و گازی این کشور تنها در انحصار دولت مرکزی و وزارتخانه تحت امر او است. اللعیبی هشدار داد که چنین توافقها و قراردادهایی برای دولت فدرال «غیرقانونی و غیرالزامآور» بوده و حق اقدامات حقوقی داخلی و بینالمللی برای بغداد محفوظ خواهد بود. این در حالی است که شرکتی خارجی با وجود اوجگیری مناقشه میان دولت مرکزی و دولت محلی کردستان بر سر همهپرسی جدایی، چهارشنبه اعلام کرد که یک قرارداد هنگفت نفتی را با دولت محلی اقلیم کردستان امضا کرده است. این قرارداد بر سر اکتشاف و تولید در 5 بلوک نفتی این منطقه بسته شده است. تعاملات نفتی اربیل با طرفهای خارجی در شرایطی صورت میگیرد که نیروهای عراقی موفق شدهاند حدود ۹۵ درصد میادین نفتی و گازی را در مناطق مختلف استان کرکوک به کنترل خود درآورند. در حال حاضر، تنها میدانهای نفتی و گازی غرب شهر الدبس، شرق و جنوب شرق منطقه کتکه، حدفاصل کتکه تا نون کوبرو، شرق شهر کرکوک و بخشهای محدودی از شمال شرق منطقه داقوق در تصرف نیروهای اقلیم کردستان است و انتظار میرود این میادین نفتی هم تا روزهای آینده به نیروهای عراقی تحویل شود.