تبعات همهپرسی جداییطلبانه در شمال عراق به باور بسیاری از ناظران کرد و عرب منتقد که از سوی شخص مسعود بارزانی بر مردم شمال عراق تحمیل شد، همچنان ادامه دارد.
با این طرح تجزیهطلبانه بارزانی، کردها نهتنها استقلال مورد مطالبهشان را بهدست نیاوردند بلکه آن استقلال و خودکفایی اقتصادی و سیاسی را که پیش از این داشتند، هم از دست میدهند. حیدر العبادی، نخستوزیر عراق در مصاحبه با روزنامه انگلیسی ایندیپندنت گفت، عراق میخواهد به عمر چند دههای دولت نیمهمستقل کردستان پایان دهد. وی همچنین گفت با دستور به نیروهای امنیتی عراق از آنها خواست در بازپسگیری مناطقی که در دست کردستان بود، نباید خونی ریخته شود. العبادی اظهار داشت: تمام گذرگاههای مرزی به سمت داخل یا خارج از عراق باید تحت کنترل انحصاری دولت فدرال باشد. این شامل خط لوله نفت کردها به ترکیه در منطقه فیش خابور میشود که آنها بسیار برای استقلال اقتصادی خود به آن متکی هستند و همچنین شامل مسیر زمینی اصلی عراق به ترکیه در ابراهیم خلیل در شمال غرب کردستان عراق میشود. نخستوزیر عراق افزود: ترکیهایها اکنون پذیرفتهاند که در گذشته به دلیل تعامل مستقیم با کردستان عراق و نه با دولت مرکزی بغداد مرتکب اشتباه شدهاند. از اینکه مقامهای دولت عراق در گذرگاههای مرزی مختلف صرفا یک نقطه نمادین دارند راضی نیستم و آنها باید کنترل انحصاری مرزها و پروازهای بینالمللی را در دست داشته باشند. العبادی در ادامه گفتوگو با پاتریک کاکبورن خبرنگار ایندیپندنت تقاضا کرد که نیروهای بارزانی یا بخشی از نیروهای امنیتی دولت عراق شوند یا یک نیروی محلی کوچک باشند. نخستوزیر عراق همچنین گفت عراق شمار زیادی مشاور از آمریکا، انگلیس، فرانسه و دیگر کشورها شامل ایران دارد.
نظامیان آمریکایی در عراق میمانند
در بحبوحه مخالفت سیاسیون و نظامیون عراقی با ادامه حضور نظامی آمریکا در کشورشان، رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا در جلسه استماع با موضوع بررسی صدور مجوز اقدام نظامی برای دولت آمریکا گفت: تا زمانی که داعش شکست بخورد در عراق باقی میمانیم. تیلرسون در پاسخ به سوال سناتور مورفی که پرسید: اگر به نیروهای آمریکایی گفته شود خاک عراق را ترک کنند آیا ما آنجا را ترک خواهیم کرد یا اینکه همانند نیروهای دعوت نشده در سوریه در آنجا باقی خواهیم ماند، آنگاه مجوز قانونی ما چه خواهد بود، گفت: مادامی که داعش شکست بخورد در عراق باقی میمانیم. تیلرسون ادعا کرد: نشانهای مشاهده نمیشود که نخستوزیر العبادی عجلهای برای خروج ما داشته باشد.
عملیات القائم در ایستگاه آخر
گزارشها از آخرین تحولات میدانی در ارتباط با جنگ علیه تروریسم، حاکی است که نیروهای یگان مبارزه با تروریسم عراق که در جنگ شهری تخصص دارد برای آغاز مرحله آخر عملیات آزادسازی شهرستان القائم آماده میشوند. نیروهای عراقی روز دوشنبه توانستند کنترل منطقه المشاریع و کارگاه فسفات و ایستگاه راهآهن در جنوب القائم را در دست بگیرند. در همین حال دیگر نیروهای عراقی نیز به سمت شهرستان راوه پیشروی کرده و از رود فرات عبور کرده و داعش را در منطقه قدیمی راوه محاصره کردهاند. این نیروها در مناطق حد فاصل راوه و القائم پیشروی کردهاند تا بتوانند خطوط امداد و ارتباطی داعش بین این دو شهرستان را قطع کنند. این نیروها به ورودیهای منطقه الزراشیه رسیده و درگیری با داعش در ورودیهای منطقه جدید راوه ادامه دارد. همزمان با این پیشروی، ارتش عراق به مناطق تحت کنترل نیروهای حشدالشعبی در شرق القائم رسید. شهرستان القائم و راوه و عنه در استان الانبار و در مرز با سوریه آخرین مقرهای داعش در عراق هستند. در تحولی دیگر، مقامات عراقی، دیروز کنترل گذرگاههای ابراهیم خلیل و خابور در مرز با ترکیه را به دست گرفتند. گذرگاه ابراهیم خلیل در شمال اقلیم کردستان و در مرز با ترکیه بزرگترین گذرگاه زمینی عراق محسوب میشود که میلیاردها دلار کالا سالانه از آن عبور میکند و اختیار آن در دست اقلیم کردستان عراق بود. گذرگاه خابور نیز محل عبور خط لوله انتقال نفت عراق به ترکیه است که در سالهای اخیر اقلیم کردستان نفت کرکوک و دیگر مناطق تحت سیطره خود را از این مسیر به ترکیه صادر میکرد. اکنون نیروهای دولت مرکزی عراق و نیروهای بارزانی به شکل مشترک در این دو گذرگاه مستقر هستند و این اقدام در پی توافق دولت مرکزی عراق با اقلیم کردستان محقق شده است. گذرگاههای خابور و ابراهیم خلیل در چند روز گذشته شاهد درگیری شدید میان نیروهای بارزانی و نیروهای دولت عراق بود که تلاش داشتند با زور سلاح وارد این مناطق شوند. در توافق روز گذشته قرار شده نیروهایی از هر دو طرف در آنجا مستقر شوند.
بارزانی تاوان میدهد
روزنامهنگار سرشناس عرب با اشاره به تحولات اخیر کرکوک نوشت: آمریکا و رژیم صهیونیستی که مسعود بارزانی به آنها تکیه کرده بود، او را تنها رها کردند. عبدالباری عطوان نوشت: «شاید بارزانی درسهایی از این فاجعه گرفت؛ فاجعهای که 40 سال از میراث سیاسی و میراث خانواده وی را ویران کرد. مهمترین این درسها تکیه کردنش بر آمریکا و غرب و حساب باز کردنش روی این کشورها برای نجاتش بود. او فراموش کرد که آمریکا اعراب و کردها را تنها به عنوان مزدور و برگ برندههایی میخواهد و به محض اینکه دیگر به آنها نیاز نداشت آنها را در سطل زباله میاندازد. آمریکایی که مسعود بارزانی خدمات بزرگی به او کرد، از جمله توطئه علیه دولت بغداد و تغییر نظام بعد از اشغال عراق و کشتن میلیونها تن از ساکنانش، همین آمریکا اولین کسی بود که از بارزانی دست کشید و از استعفایش استقبال کرد و اکنون درباره جایگزین صحبت میکند. به نظر من بارزانی در این طرز فکر اشتباه کرد که شانسش در همراهی با آمریکا و اسرائیل بهتر از شانس پدرش خواهد بود. بارزانی فکر میکرد کمک به آمریکا و تسهیل تجاوز به بغداد و مشارکت در آن مصونیت ابدی و حمایت مطلق آمریکا را برای او به همراه خواهد داشت اما اکنون آمریکا به روشی بسیار اهانتبار او را کنار زد؛ به روشی که هیچگاه به ذهنش هم خطور نکرده بود. بارزانی از عدم حمایت آمریکا از نیروهایش و عدم مقابله آنها با نیروهای عراقی در کرکوک سوال کرد. او حق دارد با خشم زیاد این سوال را بپرسد. اما آیا حق ما نیست که همین موضوع را درباره همپیمان اسرائیلیاش از او بپرسیم؛ اسرائیلی که به طور کامل از صحنه ناپدید شد و در لحظات ناگوار از بارزانی دست کشید. در حالی که روز همهپرسی پرچمهایش در آسمان اربیل برافراشته شده بود و اعضای موساد درحال جشن در میدانهای عمومی شهر بودند.
مصوبه پارلمان عراق درباره پرچم رژیم صهیونیستی
پارلمان عراق تصویب کرد که برافراشتن پرچم رژیم صهیونیستی در محافل اجتماعی در این کشور جرم است و کسی که اقدام به برافراشتن پرچم این رژیم کند، مجرم است. پس از اعلام حمایت رژیم صهیونیستی از همهپرسی جدایی منطقه کردستان و تجزیه عراق، شماری از طرفداران بارزانی در همایشها و تجمعهای پیش از برگزاری همهپرسی یادشده، پرچم اسرائیل را در کنار پرچم منطقه کردستان برافراشتند که کلیپهای آن در شبکههای اجتماعی منتشر شد، این امر با مخالفتهای گسترده مردمی و مسؤولان دولت مرکزی مواجه شد.