گروه فرهنگ و هنر: نماهنگ ضدآمریکایی «مردان راه» یکی از جدیدترین تولیدات مرکز بسیج صداوسیماست که به‌تازگی و به مناسبت فرارسیدن سالروز تسخیر لانه جاسوسی از آن رونمایی شد. ایده اصلی این نماهنگ استفاده از سرودی است که شهید مهدی رجب‌بیگی، یکی از دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در روزهای ابتدایی تسخیر لانه جاسوسی در جمع مردم انقلابی می‌خواند. به بهانه انتشار این نماهنگ سراغ سیدمهران علوی، کارگردان این نماهنگ که از جمله چهره‌های فعال در حوزه ساخت نماهنگ‌های انقلابی است، رفتیم و گپ‌وگفتی کوتاه با او داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
به عنوان نخستین سوال کمی در ارتباط با چگونگی شکل‌گیری ایده اولیه و روند ساخت این نماهنگ توضیح دهید.
ما در ابتدا تصمیم داشتیم نماهنگی با موضوع ضدآمریکایی تولید کنیم و در ادامه جمع‌بندی ما بر این شد که این کار را به شکل سرود اجرا کنیم، چون اجرای این سرود درواقع پاسداشتی از شهید بزرگوار مهدی رجب‌بیگی بود. سرودی که ایشان در همان سالی که واقعه تسخیر لانه جاسوسی رخ داد آن را اجرا می‌کردند. نظر تیم سازنده بخش موسیقایی کار بر این شد که می‌توان از همان ملودی سرود خوانده شده توسط شهید رجب‌بیگی استفاده کنیم و در ادامه با استفاده از شعری که آقای قاسم صرافان برای این کار سروده‌اند و همکاری گروه سرود «وصال» موسیقی کار آماده شد که در ادامه تنظیم آن توسط آقای امید رهبران صورت گرفت. بعد از اینکه اتود اولیه موسیقی به من تحویل داده شد، وارد مرحله ساخت اثر شدیم و در لوکیشن‌های داخل لانه جاسوسی و خیابان‌های اطراف آن کار را ضبط کردیم.
معمولا روال تولید نماهنگ‌ها به این شکل است که ابتدا یک سناریو نوشته می‌شود بعد طبق آن سناریو، آهنگ و نما ساخته می‌شود، ولی شما ابتدا سراغ موسیقی کار رفتید و بعد از آن سناریو نوشتید، درست است؟
روند کاری ما به این شکل است که یک اتود اولیه از موسیقی کار آماده می‌شود که ما طبق همان اتود اولیه، ایده نماهنگ را ارائه می‌کنیم و بعد از آن مرحله به مرحله که موسیقی آماده می‌شود ما تغییراتی را متناسب با همان تغییرات ایجاد شده در موسیقی در نماهنگ اعمال می‌کنیم، ولی معمولا طرح را بعد از ساخت موسیقی می‌دهیم. مگر اینکه اثری باشد که شکل‌گیری اثر با طرح ویدئو آن باشد.
برای ساخت این کار چقدر از ایده‌های نماهنگ‌های ساخته شده قبلی استفاده کردید؟
هر چند که من به همه آثاری که در این حوزه تولید شده اشراف ندارم، ولی تا آنجا که اطلاع دارم، کاری مشابه این اثر پیش از این تولید نشده است. البته ممکن است به شکل اتفاقی شباهت‌هایی میان آن با دیگر آثار تولید شده وجود داشته باشد ولی تعمدا نبوده است. در واقع همه تلاش ما بر این بوده که ما بتوانیم با حفظ فضای شاداب موجود در سرودهای انقلابی، فضایی نو و تازه برای این نماهنگ ایجاد کنیم.
با توجه به اینکه محوریت این نماهنگ با سرودی مشابه آنچه در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی اجرا می‌شده است؛ فکر می‌کنید چرا این هنر انقلابی در سال‌های اخیر کمتر مورد توجه قرار گرفته است؟
یکی از اتفاقاتی که در این زمینه رخ داد و باعث شد تا «سرود» برای مدتی کمتر مورد توجه باشد، کم شدن کیفیت سرودهای تولید شده چه به لحاظ موسیقایی و چه به لحاظ شعر بود که باعث کمتر شدن ارتباط مخاطب عام با این آثار می‌شد اما به لطف خدا در سال‌های اخیر موسسه‌های مختلفی در حوزه تولید سرودهای انقلابی و ارزشی فعال شده‌اند. مثل خانه موسیقی بسیج، موسسه ماوا یا بسیج سازمان صداوسیما که این اثر نیز به همت آنها ساخته شده است؛ مجددا در این یک سال اخیر در حال تلاش برای احیای هنر «سرود» هستند. نماهنگ «مردان راه» سومین سرودی بود که در یک سال گذشته وظیفه ساخت بخش تصویری آن برعهده من قرار گرفت. در این زمینه اتفاقات خوبی افتاد و بسیاری از گروه‌های سرود در حال احیا شدن هستند.
محور اصلی این نماهنگ علاوه بر بحث ضدآمریکایی بودن آن بر مبنای حضور نوجوانان است. به نظرتان تاثیر این نوع آثار بر مخاطبان نوجوان برای ارتباط گرفتن با مفاهیم انقلابی تا چه اندازه است؟
اولویت اصلی ما در ساخت این نماهنگ اول از همه این بود که مخاطب اصلی این اثر باید نوجوانان باشند. یعنی بیشتر آنها با کار ارتباط برقرار کنند، چون برای بزرگسالان آثار موسیقایی زیادی با موضوعات انقلابی تولید می‌شود در حالی که به نظر من کودکان و نوجوانان بیشتر نیازمند آن هستند که این‌گونه کارها و با کیفیت قابل قبول برای آنها تولید شود و البته شاید با ساخت یک یا 2 کار این موضوع محقق نشود بلکه باید این روند تبدیل به یک جریان ادامه‌دار شود. دلیل اینکه ما در تولید این اثر از یک گروه سرود نوجوان استفاده کردیم نیز دقیقا به این دلیل بود که بتوانیم یک خوراک فرهنگی برای کودکان و نوجوانان تولید کرده باشیم.
شما در سال‌های گذشته فعالیت‌های زیادی در حوزه تولید نماهنگ داشته‌اید. برنامه بعدی‌تان برای فعالیت در این حوزه چیست؟
اصلی‌ترین برنامه ما در این زمینه راه‌اندازی موسسه‌ای است که بتوانیم در آن به بحث تولید نماهنگ‌های اینچنینی یک نظم و برنامه بدهیم؛ چرا که معمولا در جریان تولید این‌گونه آثار نیازهای مختلفی در زمینه‌های فنی، تولید و تکنیکی وجود دارد و ما به دنبال این هستیم که بتوانیم در این زمینه به سایر فعالان این حوزه کمک کنیم.