طبق آمار غیررسمی ۶۰ هزار حاشیهنشین در شهری که ۲۶۰ هزار نفر جمعیت دارد مهمترین چالش مسؤولان نیشابور به شمار میرود که باید برای آن چارهاندیشی شود. نیشابور یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی محسوب میشود که سالانه میزبان زائران داخلی و خارجی امام رضا(ع) است و به همین دلیل توجه به موضوعات زیارت چه در بخش زیرساختی و چه در حوزه فرهنگی قطعا باید در اولویت مسؤولان شهرستان نیشابور قرار گیرد. شهر نیشابور در حال گذار از وضعیتی است که اگر مسؤولان برای حاشیه آن برنامهریزی نکنند در آینده با چالشهایی مانند افزایش موج مهاجرت، گسترش حاشیهنشینی و آسیبهای اجتماعی ناشی از آن مواجه میشود. متاسفانه در حاشیه این شهر، مناطقی با ازدحام بیش از حد جمعیت با وضعیت نامناسب یا غیررسمی که معمولا دارای بافت ریزدانه و منازل دارای متراژ زیر ۱۰۰ متر است و بدون امکانات خدماتی، رفاهی، بهداشتی و فرهنگی به چشم میخورد. در دومین شهر خراسان رضوی ۱۷ محله به عنوان محلههای فرودست یا غیررسمی با وسعت حدود ۵۰۰ هکتار و جمعیت حدود ۷۵ هزار نفر شناسایی شدهاند که در این میان ۱۱ محله در 3 محدوده مجزا در جنوب، جنوب غرب و غرب شهر قرار دارند. هادی ترقی، عضو شورای شهر نیشابور در گفتوگو با مهر، حاشیهنشینی را از معضلات کنونی این شهر بیان کرد و گفت: این مشکلات شایسته شهری مانند نیشابور با جاذبههای مختلف فرهنگی و مذهبی نیست و مسؤولان شهری موظفند خدمات مناسبی را به مناطق کمبرخوردار شهر ارائه دهند. وی افزود: در مناطق جنوبی شهر نیشابور شاهد جمعیتی هستیم که از شهرها و استانهای مختلف مهاجرت کردهاند و برخی از این مهاجرتها باعث حاشیهنشینی شده و موجب شده فرهنگ شهر در وضعیت نابسامانی قرار گیرد. محمدحسن زرندی، عضو دیگر شورای اسلامی شهر نیشابور اظهار کرد: در بحث ساماندهی ساختوسازهای غیرمجاز به دنبال تسهیل و مشوقسازی هستیم و تمام کسانی که قصد گرفتن پروانه ساخت دارند، عوارض آنها را به حداقل رساندهایم. وی ادامه داد: با تمام ساختوسازهای حاشیه شهر به جد برخورد خواهیم کرد و اشخاصی که در کمیسیونهای ماده ۱۰۰ پرونده دارند برای آنها پروانههای ساختوسازهای جدید صادر نمیکنیم. زرندی با اشاره به اینکه جریمههای ساختوسازهای غیرمجاز را به حدی خواهیم رساند که عامل بازدارنده باشد و این سیاستی است که شورای پنجم به دنبال اجرای آن است، گفت: آمار دقیقی از رشد یا کاهش جمعیت در حاشیه شهر نیشابور ندارم. یکی دیگر از اعضای شورای شهر نیشابور گفت: باید در مناطق کمبرخوردار شهر تعرفه پروانه ساخت به کمترین میزان ممکن برسد که ساختوساز در حاشیه شهر قانونمند شود و شهرداری بتواند خدمات مناسبتری را به شهروندان ارائه دهد. علیاکبر شکیبا افزود: اگر جمعیت حاشیهنشین نیشابور افزایش پیدا کند بحرانهای جدی را در پیش خواهیم داشت و خدماترسانی شهرداری با مشکل مواجه خواهد شد. سعی داریم فرهنگ حاشیهنشینی را در نیشابور ریشهکن کنیم و برای تخلفات ساختوسازهای غیرمجاز به دنبال لایحه جدیدی هستیم که با ساختوسازهای غیرمجاز برخورد کنیم. وی درباره رشد جمعیت حاشیهنشین در شهر نیشابور گفت: آمار دقیقی از رشد جمعیت در مناطق کمبرخوردار و حاشیهنشین نیشابور در دسترس نیست. علی نجفی، شهردار نیشابور نیز در این باره گفت: اگر نتوانیم معضل حاشیهنشینی را در سطح شهر هدایت کنیم، این مساله میتواند به یک جریان ویرانگر در حوزه مدیریت شهری تبدیل شود و نحوه اقداماتی که در حاشیه شهر بدون ضابطه صورت میگیرد در حوزه شهری و اجتماعی مشکلساز خواهد شد. شهردار نیشابور ابراز کرد: باید مساله حاشیهنشینی را به مجرای قانونی خود هدایت کنیم و با فراهم کردن تسهیلاتی که مورد نیاز است و با توجه به ظرفیتهای موجود حاشیه شهر و وضعیت اقتصادی که مردم دارند، شرایط را تسهیل کنیم و اجازه دهیم این مناطق در یک بستر مناسب بازمهندسی شوند. سیدحسن رضوی، کارشناس مسائل شهری و اجتماعی نیز در این باره گفت: حاشیهنشینی یکی از موضوعات مهم اجتماعی است که به خاطر بیتدبیری و کمکاری مسؤولان در ارائه خدمات به وجود آمده است. کمتوجهی و نبود امکانات در روستاها در زمینههای مختلف اقتصادی، کشاورزی، دامداری و فرهنگی سبب مهاجرت جمعیتی میشود که از روستا مانده و از شهر نیز رانده شدهاند. این کارشناس مسائل شهری اظهار میکند: در بعد آموزشوپرورش بیشتر دانشآموزان در این خانوادهها ترک تحصیل میکنند و بازوی حمایتی و اقتصادی خانوادهها میشوند.