محمد علومی: شواهد و مستندات موجود نشان می‌دهد بازی پیچیده‌ای در ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپایی در تقابل با توان موشکی کشورمان آغاز شده است. اصرار معنادار کاخ سفید و تروئیکای اروپایی مبنی بر گنجاندن موضوع توان موشکی ایران در برجام (در قالب الحاقیه) یا آغاز سریع سلسله مذاکرات جدید با تهران با هدف تحدید توان موشکی ایران و انعقاد توافقی ثانویه (برجام 2) در این‌باره جای بسی تامل دارد. طی هفته‌‌های اخیر، مقامات انگلیسی و فرانسوی ضمن ابراز نگرانی از توان موشکی ایران، آمادگی خود را برای مذاکره با کشورمان بر سر این موضوع اعلام کردهاند. از سوی دیگر، در طرح مشترک «کاتن- کورکر» که در سنای آمریکا و با هدف تامین خواسته‌‌های ترامپ در قبال توافق هستهای آماده شده است نیز حفظ برجام مشروط به اعمال محدودیت در توان موشکی ایران شده است. در این‌باره لازم است 5 نکته مهم مدنظر قرار گیرد:
1- مقامات کاخ سفید و کنگره آمریکا در ریل‌‌گذاری استراتژیک سال 2015 میلادی، «برجام» را به عنوان یک «پدیده مستقل» در نظر نگرفته و آن را به مثابه قطعه‌ای از پازل «تحدید و کنترل ایران قدرتمند» تعریف کردند. بر این اساس، قرار بود برجام صرفا حکم یک «پیش‌درآمد» یا «نماد» را برای مهار قدرت همه‌جانبه ایران داشته باشد. در مذاکرات ایران و اعضای 1+5 در ماه نوامبر سال 2014 میلادی، جان کری تلاش کرد این «پیش‌درآمد»، ماهیتی «هستهای- موشکی» داشته باشد و صرفا محدود به توان هستهای ایران نشود. حتی کار تا آنجا پیش رفت که طرف آمریکایی حل‌وفصل پرونده هستهای ایران را منوط به گنجاندن موضوع توان موشکی کشورمان در برجام کرد. با این حال مواضع حکیمانه و قاطعانه رهبر معظم انقلاب اسلامی سبب شد دولت اوباما در نهایت از این خواسته عقب‌نشینی کند. با این حال دموکرات‌های آمریکا در همان زمان نیز تاکید داشتند بدون اعمال محدودیت علیه توان موشکی ایران، برجام پروژه‌ای ناقص محسوب می‌شود.
2- هم‌اکنون در اواخر سال 2017 میلادی قرار داریم و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا صراحتا اضافه شدن موضوع توان موشکی ایران به برجام را شرط حفظ توافق هستهای می‌داند! اکثریت قریب به اتفاق سناتورها و نمایندگان حزب دموکرات نیز در این مسیر با ترامپ همراه هستند، زیرا معتقدند با وجود گذشت 2 سال از انعقاد توافق هستهای، پروژه «مهار ایران قدرتمند» به واسطه فعالیت‌های موشکی ایران، ابتر مانده است. اخیرا قانون موسوم به «اجرای تحریم‌های موشک‌های بالستیک و بین‌المللی ایران» در مجلس نمایندگان آمریکا با 423 رای موافق به تصویب رسید. این به معنای اتفاق نظر هر دو حزب اصلی آمریکا مبنی بر مهار توان موشکی ایران همگام با اعمال محدودیت‌های هستهای علیه کشورمان است. قطعنامه 1698 که از حمایت کامل دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در سنای آمریکا نیز برخوردار است، تلاشی هدفمند از سوی کنگره آمریکا برای تکمیل برجام با چاشنی توان موشکی ایران محسوب می‌شود.
3- سران هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در آمریکا هیچ‌یک برجام را به صورت مستقل و در قالب یک متن (TEXT) مورد تحلیل قرار نمی‌دهند، بلکه آن را به عنوان پدیده‌ای روبنایی در بطن یک زمینه (Context) تحت عنوان «مهار ایران قدرتمند» تعریف می‌کنند. سران آمریکا معتقدند میان زمینه‌ای که برجام را در سال 2015 در ارتباط با آن تعریف کردهاند و خود پدیده برجام تناسب کافی، وجود ندارد و انعقاد توافق هستهای به تنهایی نمی‌تواند متضمن مهار قدرت ایران باشد. از این رو مشاوران ترامپ به وی توصیه کردهاند هر چه سریع‌‌‌‌‌‌تر با گنجاندن توان موشکی ایران در بطن برجام یا انعقاد برجام 2 با موضوع توان موشکی ایران، میان «متن» و «زمینه» توافق هستهای توازن ایجاد کند.
4- تروئیکای اروپایی ( انگلیس، آلمان و فرانسه) در همان دوران برگزاری مذاکرات هستهای نیز متفق‌القول بودند توان هستهای و موشکی ایران مکمل یکدیگر محسوب می‌شود و مهار یکی از این دو بدون دیگری، خلل چندانی در قدرت منطقه‌ای ایران ایجاد نخواهد کرد. با این حال در سال 2015 میلادی، تروئیکای اروپایی و دموکرات‌های کاخ سفید به این نتیجه رسیدند موضوع توان موشکی ایران می‌تواند به اولویت دوم مذاکرات ایران و اعضای 1+5 تبدیل شود تا در آینده‌ای نزدیک بتوانند آن را نیز در همان زمینه «مهار ایران قدرتمند» تعریف کنند. چنانکه از سخنان افرادی مانند بوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس، امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه و زیگمار گابریل وزیر خارجه آلمان برمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید، تروئیکای اروپایی معتقد است حد یقف مواضع خود در قبال برجام را باید «تحدید توان موشکی ایران» اعلام کند. اعلام مکرر نگرانی مقامات فرانسوی، آلمانی و انگلیسی از توان موشکی کشورمان در همین راستا قابل ارزیابی است.
5- ایالات متحده آمریکا و تروئیکای اروپایی قصد دارند بر سر «برد موشک‌ها»، «وزن کلاهک‌ها» و «تعداد موشک‌های تحت مالکیت ایران» با کشورمان وارد مذاکره شوند. حتی آنها بر سر اتخاذ راهبرد دووجهی (چماق و هویج) در این‌باره با یکدیگر به توافق رسیده‌‌‌اند. حتی بعید نیست در آینده نزدیک تروئیکای اروپایی از ایران بخواهد در ازای عقب‌نشینی ترامپ از درخواست تمدید تحریم‌های زمان‌دار علیه فعالیت‌های هستهای ایران (بندهای موسوم به غروب آفتاب)، بر سر موضوع توان موشکی خود وارد معامله شود! هم‌اکنون کاخ سفید، کنگره و تروئیکای اروپایی مذاکرات فشرده‌ای را بر سر نحوه مهار موشکی ایران از طریق مذاکره با یکدیگر آغاز کردهاند. در چنین شرایطی هرگونه رفتار یا گفتاری که پیام «معامله‌پذیر بودن توان موشکی ایران» را به طرف مقابل مخابره کند، به مثابه خیانت در قبال منافع ملی خواهد بود. در چنین شرایطی تنها راه مقابله با توطئه موشکی غرب علیه ایران، تاکید مستمر و مداوم بر سخنان رهبر حکیم انقلاب مبنی بر مذاکره‌ناپذیر بودن توان موشکی و دفاعی کشورمان است؛ خط قرمزی که هیچگاه نباید در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی ما کمرنگ شود.