گروه اقتصادی: با انعقاد برجام قرار بود تحریمهای بانکی که باعث عدم دسترسی بانکهای ایران به بانکهای بینالمللی میشود، رفع شود اما پس از نزدیک به 2 سال نهتنها چنین امکانی محقق نشده است بلکه حالا با اعمال تحریمهای جدید «کاتسا» کمکهای بشردوستانه هم به ایران نمیرسد. به گزارش «وطن امروز»، پس از زلزله مهیب کرمانشاه، تمام ایران در راه امدادرسانی به مردم زلزلهزده بسیج شد، در این بین ایرانیان مقیم خارج از کشور هم دست روی دست نگذاشته و با ایجاد کمپینهایی اقدام به جمعآوری کمکهای نقدی کردند اما پس از مدتی متوجه شدند به دلیل تحریمهای آمریکا نمیتوانند کمکهای خود را به ایران بفرستند. «تحریمهای ایالات متحده کمکهای نقدی برای قربانیان زلزلهزده ایران را متوقف کرد» این تیتری بود که الجزیره برای این موضوع انتخاب کرد. مصداق تحریمها زمانی نمود پیدا کرد که یک ایرانی ساکن آمریکا در فیسبوک اقدام به جمعآوری کمکهای مردمی برای زلزله کرد اما فیسبوک 200 هزار دلار جمعآوری شده توسط این شخص را بلوکه و اعلام کرد برای آزاد کردن این پولها احتیاج به اجازه وزارت خزانهداری آمریکاست. پس از این اتفاقات، اوفک (دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا) به دلیل فشارهای بینالمللی دستورالعملی منتشر کرد که طبق آن با هزاران اما و اگر امکان رساندن کمکهای بشردوستانه به ایران ایجاد میشود! دستورالعمل منتشر شده توسط اوفک به شرح زیر است: «بر اساس مجوز عمومیای که اوفک در سال 2013 مطابق قانون تراکنشها و تحریمهای ایران صادر کرده، به سازمانهای غیردولتی اجازه داده میشود در حمایت از فعالیتهای مرتبط با پروژههای بشردوستانه جهت تأمین نیازهای اساسی انسانی به ایران خدمات صادر کنند. این خدمات شامل ارائه خدمات امداد مرتبط با بلایای طبیعی، ارائه خدمات درمانی اهدایی و توزیع اقلام اهدایی (نظیر غذا، لباس و دارو) با هدف استفاده جهت کاهش آلام افراد زیاندیده در ایران است. بهعلاوه، سازمانهای غیردولتی اجازه دارند تا سقف 500 هزار دلار در سال تحت شرایط خاصی از جمله گزارشدهی نیازها برای حمایت از این فعالیتها انتقال دهند. اشخاص آمریکایی میتوانند به موجب مجوز کلیای که در حمایت از خدمات امدادی ارائه شده توسط سازمانهای غیردولتی در خارج از ایران اقدام به جمعآوری کمکهای مالی کنند و در حمایت از فعالیتهای مجاز به این سازمانهای غیردولتی کمکهای مالی کنند اما مجوز کلی به اتباع آمریکایی اجازه نمیدهد کمکهای مالی خود را بهصورت مستقیم به ایران یا سازمانهای غیردولتی مستقر در ایران پرداخت کنند یا خدمات امدادی نظیر خدمات اطفای حریق، نجات و خدمات درمانی را در ایران سازماندهی کنند. اشخاص آمریکایی علاقهمند به انجام این فعالیتها باید از طریق یک سازمان غیردولتی اقدام کنند. بهعلاوه، کمکهای غیرنقدی نظیر غذا، لباس و دارو برای استفاده جهت امداد به افراد آسیبدیده، از تحریمها در زمینه ممنوعیت تجارت میان ایران و آمریکا معاف هستند، تا زمانی که این کمکها به دولت ایران یا هر شخص حقیقی یا حقوقی ایرانی که نامشان در لیست اتباع و اشخاص تحت تحریم دولت آمریکا قرار دارد، ارسال نشود». در تحریم اخیر ایالات متحده آمریکا یعنی کاتسا که چند ماه پیش شروع شده هر نوع استثنای حقوق بشری حذف شده و این موضوع به صراحت اظهار شده و متن آن روی وبسایت اوفک موجود است که نشان میدهد موضوع سقفگذاری یا کمکرسانی مشروط آمریکا یک شوآف نمایشی برابر جهانیان است. نکته حائز اهمیت دیگر اینجاست که با توجه به قید عدم رسیدن کمکها به موارد حقیقی و حقوقی تحریمی و با عنایت به اینکه طبق تحریمهای کاتسا تمام نیروهای مسلح ایران مشمول تحریم هستند، ریسک بزرگی برای ارسالکنندگان کمک به ایران ایجاد میشود که اگر این کمکها به بخشهای تحریمی برسد چه پیامدی برای آنها خواهد داشت، بر همین اساس به صورت عملی هیچ محمولهای به ایران فرستاده نمیشود یا درست اگر بخواهیم بگوییم از ترس ریسک بالای تحریمهای کاتسا هیچ شخص یا نهادی جرأت ارسال کمکهای انساندوستانه را به ایران ندارد.