محمد نجارصادقی: با ممنوع شدن تولید و واردات تنباکوی معطر، قیمت این فرآورده دخانی با رشد فزاینده‌ای روبه‌رو بوده است و از سوی دیگر به دلیل اقبال بالا به این پدیده مضر به نظر می‌رسد تنباکو‌های قاچاق و دست‌ساز جایگزین تنباکوهای سابق شده‌اند که بسیار مضرتر هستند.  به گزارش «وطن امروز»، با صدور بخشنامه ممنوعیت تولید و واردات محصولات دخانی معطر که در رأس آنها تنباکو است، قیمت این فرآورده دخانی با افزایش دو برابری روبه‌رو بوده است. بر این اساس علی‌اصغر رمزی، رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور درباره رأی هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ممنوعیت معطر کردن انواع مواد دخانی اظهار کرد: در سال ۱۳۹۳ ستاد کشوری مبارزه با مصرف دخانیات مطابق ماده ۷ قانون مبارزه با مصرف دخانیات دستورالعملی را تصویب کرد تا منع تبلیغ و تشویق مصرف دخانیات مدنظر قرار گیرد. در این ماده آمده بود در محصولات خوراکی نباید عطر، سیگار و محصولات دخانی استفاده شود و بالعکس در محصولات دخانی نباید عطر و طعم خوراکی‌ها مورد استفاده قرار گیرد. رمزی با بیان اینکه در سال ۱۳۹۳ جلسه ستاد کشوری مبارزه با مصرف دخانیات با حضور چند وزیر برگزار و در نهایت مصوبه مربوطه توسط رئیس‌جمهوری به عنوان رئیس این ستاد جهت اجرا ابلاغ شد، خاطرنشان کرد: بعد از حدود 6 ماه از ابلاغ این مصوبه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان دبیر ستاد کشوری مبارزه با مواد دخانی مکاتبه‌ای را با وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام داد تا از این طریق تولید، عرضه و واردات محصولات دخانی معطر ممنوع شود، بنابراین با توجه به اینکه تکلیف قانونی بود وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به این مساله ورود و اعلام کرد کارخانجات باید ظرف مدت 6 ماه مصوبه مربوطه را رعایت کنند تا دیگر تولیدی در دستور کار قرار نگیرد.
اقتصادی که روی دود بنا شده
بر اساس آمار اعلامی از سوی مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور واردات انواع تنباکوی معسل در یک‌سال بالغ بر ۱۰ هزار تن بوده و علاوه بر آن حدود ۱۰۰۰ تن نیز توسط تولیدکنندگان داخلی تولید و به بازار مصرف عرضه می‌شود. مصرف بالای قلیان واقعیتی انکارناپذیر است و مسلما راه مقابله با این حجم بالای تقاضا پاک کردن صورت مساله نیست. به نظر می‌رسد مسؤولان امر به جای حرکتی بلند‌مدت و فرهنگسازی مناسب با تصمیمی خلق‌الساعه نه تنها حجم بالای تقاضای قلیان را نادیده گرفته‌اند بلکه اقتصاد و اشتغال عظیم شکل گرفته حول محور قلیان هم به چشم‌شان نیامده است.  پیش‌تر محسن نظری، رئیس اتحادیه قهوه‌خانه‌داران و سفره‌خانه‌های سنتی تهران درباره میزان افراد شاغل در حوزه قلیان گفته بود، تنها در ۲۲ منطقه تهران، 5 هزار قهوه‌خانه وجود دارد که به طور میانگین در هر کدام از این واحدهای صنفی، 6 کارگر مشغول به کار هستند. در واقع ۳۰ هزار کارگر در این واحدها مشغول به کار هستند و با محاسبه صاحبان این واحدهای صنفی، ۳۵ هزار شاغل سرپرست خانوار فقط در شهر تهران در قهوه‌خانه‌ها و سفره‌خانه‌های سنتی اشتغال دارند. همچنین به گفته محمدرضا تاجدار، رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی پس از قانون ممنوعیت ورود و تولید تنباکو تسریع و گسترش واردات از مبادی غیرقانونی و به صورت قاچاق آغاز شده، کارگاه‌های تولیدی تنباکوی جعلی و تقلبی در کشور فعال شده و تنباکوی بی‌کیفیت و جعلی با قیمت‌هایی بسیار پایین‌تر از نرخ‌های فعلی و فاقد استاندارد در اختیار مصرف‌کنندگان قرار خواهد گرفت. تاجدار ادامه داد: نتیجه این تصمیم تهدید شدید سلامت عمومی جامعه به دلیل عدم نظارت بهداشتی بر این تولیدات، عدم تحقق درآمدهای دولت به دلیل تامین نیاز بازار از مبادی غیررسمی، کاهش شدید قیمت‌ها به دلیل عدم پرداخت عوارض و مالیات و افزایش میزان مصرف، افزایش میزان تبلیغات از سوی قاچاقچیان به دلیل عدم امکان شناسایی و برخورد قانونی با ایشان، خارج شدن تولیدکنندگان، واردکنندگان و فروشندگان مجاز از چرخه تولید و فروش این محصولات و طبعا کاهش درآمدهای دولت از بابت عدم پرداخت عوارض و مالیات از سوی این افراد و تمایل شبکه مجاز به خرید و فروش کالای غیرمجاز و قاچاق به دلیل کاهش درآمدها خواهد بود. به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی، این طرح واردات قانونی و بازار مصرف را ملتهب و شرایط را برای برخی افراد سودجو و فرصت‌طلب مهیا کرده است.