داغ بزرگی است وقتی شاهبلوطهای سوخته را در بستههای ۵ هزار تومانی عرضه کنند و سرمایه ملی را ببینید که به همین راحتی دود میشود. انگار این مرثیه تمامی ندارد برای جنگلهای زاگرس که امروز نفسهایش به شماره افتاده؛ درختان کهنسال و هزارساله بلوط هر بار شاهد یک مصیبت بودهاند که یا از قهر طبیعت نثارشان شده یا دستان بیمهر آدمی نصیبشان کرده است. در غفلت و بیتوجهی سازمان حفاظت محیطزیست گاهی آتش به دامنشان افتاده و زنده زنده در آتش سوختهاند و گاهی یک بیماری عجیب از ریشه خشکشان کرده است. گاهی ریزگردها و گرد و خاک نفسشان را بند آورده و گاهی هم بیآبی امانشان را بریده است؛ آنهایی هم که از این مهلکهها جان سالم به در بردهاند تنها سرشان را به زیر تیزی تبرها و ارهها دادهاند و باز هم بروز و نمود چندانی از سوی سازمانی که کارش حفاظت از این زیستبومهاست برای مردم ملموس نبوده است. «زغال مرغوب، زغال بلوط» این مضمون اصلی تابلوهای زغالفروشانی است که آخرین حلقه زنجیره تخریب جنگلهای زیبای بلوط هستند که یا واقعا به ارزش این جنگلها واقف نیستند یا برایشان اهمیتی ندارد که این طور سرمایههای ملی را در بستههای ۵ هزار تومانی به دست مردم میدهند تا دود شود و زاگرسنشینان بمانند و مرثیهای که هر بار تکرار میشود. اما سرحلقههای این زنجیره ویرانگر سودجویانی هستند که با علم به مرغوبیت زغال بلوط، درختان کهنسال را به آتش کشیده و تبدیل به زغال میکنند و بازار شهرهای اطراف زاگرس را در قبضه خود گرفتهاند و حتی به استانهای دیگر هم آن را صادر میکنند. وسعت بالای جنگلهای بلوط و ضعف کنترل و نظارت بر قطع درختان، این منطقه را تقریبا از پوشش گیاهی خالی کرده است و این افراد سودجو با اطلاع از این موضوع با خیال راحت به قطع درختانی مشغولند که ریههای تنفسی زاگرس هستند. قطعا عدم وجود جرایم بازدارنده در این باره یکی از دلایلی است که موجب دامن زدن به این موضوع شده، چرا که براساس ماده ۴۲ قانون اصلاح قانون حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و مراتع، بریدن و ریشهکن کردن درختان و سوزاندن نهال و درخت و تهیه چوب، هیزم و زغال از منابع ملی و تودههای جنگلی بدون اخذ پروانه از وزارت منابع طبیعی ممنوع است. مرتکب درباره بریدن و ریشهکن کردن و سوزاندن هر اصله نهال به پرداخت جریمه از ۲۰ تا ۵۰ میلیون ریال و درباره بریدن و ریشهکن کردن درخت و تهیه چوب و هیزم و زغال به حبس تأدیبی از ۱۱ روز تا ۶ ماه و پرداخت جریمه نقدی اندک نسبت به هر اصله درخت با هر مترمکعب هیزم یا زغال محکوم میشود. در تمام موارد عین مال نیز ضبط و به ترتیب مقرر در ماده ۲۸ این قانون عمل خواهد شد.
استقبال از زغال بلوط مهمترین عامل فروش
یک فعال حوزه محیطزیست در گفتوگو با مهر، اظهار داشت: برخی شهروندان نسبت به اهمیت جنگلهای بلوط و روند نابودی آن توجیه نیستند و به آن چندان بها نمیدهند. عباسی با تاکید بر لزوم فرهنگسازی درباره حفظ منابع طبیعی گفت: آموزش از طریق رسانهها در ریشهکن کردن این معضل بسیار کارساز است و باید مردم را نسبت به عواقب این کار و نابودی جنگلهای بلوط آگاه کرد. وی با اشاره به ارزش مادی بسیار زیاد درختان بلوط، گفت: متاسفانه استقبال شهروندان از زغال بلوط که مرغوبیت آن با ذغالهای دیگر قابل مقایسه نیست به فروش آن دامن زده و این در حالی است که حتی از لحاظ مادی نیز قیمت زغال با درخت بلوط بسیار ناچیز است. این فعال زیستمحیطی جنگلهای بلوط را جزو سرمایههای ملی عنوان کرد و افزود: نگهداری از این میراث گرانبهای طبیعی وظیفه آحاد جامعه است و در قبال آن همه مسؤول هستند.
توقیف مینیبوس حامل زغال قاچاق!
همین چند روز پیش بود که در پی گزارش تلفنی از سوی همیاران طبیعتدوست منابع طبیعی درباره حمل زغال قاچاق توسط مینیبوس، ماموران پاسگاه ویژه منابع طبیعی شهرستان کرمانشاه با هماهنگی پاسگاه انتظامی باغ توکن عثمانوند، اقدام به ایست و بازرسی جادهای کرده و این خودرو را توقیف کردند. متخلف بعد از صورتجلسه به پاسگاه اداره مشایعت و به همراه نماینده حقوقی جهت سیر مراحل قانونی به تعزیرات حکومتی اعزام شد. چند ماه پیش هم مدیرکل منابع طبیعی استان کرمانشاه از تخریب ۱۴ کوره تولید زغال در منطقه دورود فرامان شهرستان کرمانشاه خبر داد و گفت: در پی کسب اخباری مبنی بر احداث کورههای تولید زغال غیرمجاز در یکی از روستاهای منطقه دورود فرامان کرمانشاه و پس از بررسیهای لازم از ناحیه فرماندهی یگان حفاظت، اکیپی متشکل از نیروهای یگان حفاظت این اداره کل و پرسنل پاسگاه نیروی انتظامی منطقه جهت تخریب این کورهها و برخورد با متخلفان به محل اعزام شدند. مراد شیخ ویسی بیان داشت: در این رابطه تعداد ۱۴ واحد کوره تولید زغال غیرمجاز شناسایی و تخریب شد و همچنین پس از پایان عملیات، شورای روستا ملزم شد از ساخت مجدد کوره زغال جلوگیری و در صورت مشاهده چنین مواردی مراتب را جهت اقدام فوری به این فرماندهی اطلاع دهد. بنا به این گزارش، این رنج بلوط، عروس جنگلهای زاگرس حکایت نامهربانی ما با طبیعت است و عنقریب با این کمر همتی که به تخریب آن بسته شده تا دهههای دیگر شاید زاگرسنشینان بمانند و داغی بر دل مانده از شاهبلوطهای سوخته و دیگر اثری از این درختان همیشه استوار نماند.
برخورد با قاچاقچیان زغال بلوط با جدیت بیشتری دنبال شود
یک فعال حوزه محیطزیست با اشاره به فاجعه زیستمحیطی پیش روی زاگرس به خاطر تخریب بیرویه جنگلهای بلوط، اظهار داشت: برخورد با قاچاقچیان زغال بلوط باید با جدیت بیشتری دنبال شود. امیری افزود: برخی افراد سودجو حتی از استانهای مجاور به کرمانشاه میآیند و به خاطر سود ناچیز زغال حاضرند درختان کهنسال بلوط را قطع کنند که این موضوع خیانت به این سرمایه طبیعی و ارزشمند است. وی با اشاره به نقش مهم جنگلهای بلوط در مقابله با ریزگردها، از این جنگلهای ارزشمند به عنوان ریههای زاگرس یاد کرد و گفت: در برخی مناطق به دلیل شرایط توپوگرافی سخت و صعب العبوری که دارند جنگلهای بلوط پایش چندانی نمیشود که همین موضوع باعث جولان عدهای افراد سودجو شده است.