گروه اقتصادی: روز گذشته حسن روحانی لایحه بودجه 97 را تقدیم مجلس کرد تا روزهای شلوغ نمایندگان برای بررسی بودجه رسما آغاز شود. به گزارش «وطن امروز»، تجربه بودجه‌ریزی دولت روحانی نشان داده مسؤولان فعلی فقط لایحه را بموقع به مجلس تقدیم ‌کرده‌اند اما در جزئیات، کارشناسان و نمایندگان مجلس انتقادات زیادی به این لوایح وارد کرده‌اند. کسری‌های چند هزار میلیارد تومانی بودجه دولتی نشان داده اعداد و ارقام بودجه دولتی‌ها رویایی بوده و فاصله بسیاری با واقعیت دارد و نمی‌توان این لوایح را کاملا عملیاتی دانست. بررسی لایحه بودجه نشان می‌دهد دولت برای افزایش درآمد چشم به نفت 55 دلاری دوخته و با افزایش تعرفه‌ها و ادامه فروش سربازی خواسته درآمدهای دولت را افزایش دهد. البته عجیب‌ترین بخش لایحه اعطای بودجه به دستگاه‌ها بر اساس عملکرد است که با توجه به فسادزا بودن این بند، نمایندگان بحث زیادی روی آن خواهند کرد، چرا که بهره‌وری در بسیاری از مواقع نسبی است و روابط دستگاه‌ها با تصمیم‌گیرندگان می‌تواند در جابه‌جایی بودجه تاثیر داشته باشد. در لایحه بودجه ۱۳۹۷ مجموع بودجه عمومی دولت حدود ۴۲۹ هزار میلیارد تومان است که در مقایسه با رقم ۳۷۱ هزار میلیارد تومانی لایحه بودجه امسال (۱۳۹۶) حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان افزایش دارد. به هر حال حسن روحانی روز گذشته این لایحه را به مجلس تقدیم و بشدت از آن دفاع کرد. وی هنگام تقدیم لایحه بودجه سال 97، مدعی شد: حدود 34 درصد بودجه‌ای که الان تقدیم مجلس می‌شود بودجه عملیاتی است و در بخش استانی 100 درصد بودجه عملیاتی خواهد بود. طبق این بودجه، از طرف دیگر تمرکززدایی در دستور کار قرار گرفته است؛ بودجه ما به گونه‌ای تنظیم می‌شود که همه اعتبارات و هزینه‌ها در اختیار تهران است. 2 یا 3 درصد اعتبارات هزینه‌‌ای در اختیار استان‌ها قرار می‌گرفت با مقدار کمی بودجه عمرانی اما برای سال آینده به جای 4 درصد 24 درصد بودجه در بخش هزینه‌ای در اختیار استان‌ها قرار می‌گیرد و در عمرانی بیشتر یعنی حدود 30 درصد در اختیار آنها قرار می‌گیرد.
 هدف بودجه 97، اشتغال فراگیر و رفع فقر
روحانی ادامه داد: اگر بخواهم بودجه امسال را در یک جمله خلاصه کنم باید بگویم بودجه سال 97 بودجه‌ای بر مبنای اشتغال فراگیر و رفع فقر است. ایجاد عدالت کلیت بودجه است. هدف‌گذاری ما در طول دولت دوازدهم این است که سالانه رشد بالای 5درصد داشته باشیم.  روحانی با بیان اینکه یک مساله مهم در لایحه بودجه امسال اشتغال است، اظهار داشت: شما می‌دانید ما با درآمدی که در تبصره 18 پیش‌بینی کرده‌ایم و با تبدیل کردن این درآمد به اهرم برای استفاده از صندوق توسعه ملی و همچنین تسهیلات بانک‌ها در مجموع رقم بزرگی را برای اشتغال در اختیار ما قرار می‌دهد. برنامه ما برای اشتغال این است که تسهیلات بانکی را در امور خاص و ویژه کاهش بدهیم. در برخی از موارد وظیفه‌ای که کارفرما برای پرداخت بیمه دارد را ما متقبل شویم و به عهده بگیریم تا شاهد یک حرکت ارزشمند در بخش اشتغال باشیم. روحانی تصریح کرد: دست رزمندگان اسلام و مقاومت را می‌بوسیم، استکبار جهانی و صهیونیسم را مایوس کردند، عراق،‌ سوریه و لبنان را امن کردند و ان‌شاءالله در آینده یمن هم امن خواهد شد؛ تمام تلاش برای این است که منطقه امن شود. پایه‌های اصلی تروریست در منطقه فرو ریخته است.  وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: عربستان‌سعودی به‌عنوان کشور همسایه ما بمباران یمن را قطع کند. اینکه سر تواضع در برابر اسرائیل فرود آورده از این حالت رکوع خارج شود، مستقیم بایستد، اتکایش به ملت خودش و ملت‌های منطقه باشد، ما از فردایش هیچ مشکلی با عربستان نداریم. رئیس‌جمهوری اضافه کرد: عربستان بمباران یمن را قطع کند و التماس برای رابطه با صهیونیسم را قطع کند. ما 2 تا قطع از عربستان می‌خواهیم: «قطع دوستی غلط با صهیونیسم» و «قطع بمباران غیرانسانی یمن». ما دیگر با عربستان مشکلی نداریم، می‌توانیم روابط‌مان را برقرار کنیم و می‌توانیم روابط خود را داشته باشیم و آنها باید آغازگر این کار باشند.
کاهش نرخ سود   
وی ادامه داد: در شرایط امروز در سایه برجام 2 تحول بزرگ در زمینه اقتصاد در ماه‌های اخیر به وجود آوردیم؛ یکی کاهش نرخ سود تسهیلات بود. سرمایه‌گذاری وقتی در کشور انجام می‌شود که سرمایه گران نباشد. ما اگر می‌خواهیم با دنیا در صادرات غیرنفتی رقابت کنیم باید سرمایه را ارزان کنیم. امروز تسهیلات بانکی 3 درصد کاهش پیدا کرده است.  رئیس‌جمهور اضافه کرد: دومین کار این بود که سرمایه‌گذاری و فاینانس خارجی سهل‌تر شده است؛ با قراردادهایی که با دولت‌ها و بانک‌های آسیایی و اروپایی بستیم امروز ده‌ها میلیارد تومان اعتبار در اختیار ما است، با آوردن این سرمایه در کنار سرمایه داخلی می‌توانیم یک تحول بزرگ در اشتغال ایجاد کنیم.  وی با تاکید بر اینکه از نمایندگان می‌خواهم در بحث یارانه اصلاحات را با کمک دولت انجام دهند، بیان داشت: در بخش یارانه همه ما معتقدیم آنهایی که نیازمند هستند باید به یارانه برسند. ما سازمان هدفمندی یارانه‌ها را در این بودجه تغییر می‌دهیم، این سازمان تبدیل می‌شود به یک صندوق اجتماعی امید و شرایط جدیدی برای یارانه نقدی به وجود می‌آید. هر آنچه ما در تبصره 14 بودجه سال 97 به دست آوریم یا برای رفع فقر مطلق تلاش می‌کنیم یا برای رفع بخشی از مشکلات سلامت. اقتصاد ما درست نخواهد شد تا زمانی که امور بانکی ما اصلاح نشود.
بودجه سال 97 در حوزه راه و ساختمان
در بودجه پیشنهادی دولت برای سال آینده رقم بودجه وزارت راه‌وشهرسازی به همراه شرکت‌های تابعه و وابسته‌ ۷۸۳۰ میلیارد تومان لحاظ شده که این رقم نسبت به بودجه ۹۶ حدود ۹ درصد کاهش‌ داشته است و مشخص نیست طرح بازسازی بافت فرسوده‌ای که رئیس جمهور از آن سخن می‌گوید با چه اعتباراتی انجام می‌شود. بنا بر این گزارش، بودجه سال ۹۶ وزارت راه‌وشهرسازی‌ ۸۶۰۰ میلیارد تومان بود که البته رقم زیادی از آن نیز تاکنون محقق نشده است. در این بین سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای بیشترین افزایش بودجه و شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) بیشترین کاهش بودجه را داشته است.
درآمد یارانه‌ها برای اشتغال هزینه می‎‌شود
بر این اساس در بودجه پیشنهادی سال 97 دولت به مجلس صددرصد منابع حاصل از مابه‌التفاوت قیمت حامل‌های انرژی در سال 1397 نسبت به قیمت این حامل‌ها در ابتدای سال 1396 به حساب خاصی نزد خرانه‌داری کل کشور واریز و منابع حاصل تا سقف 174 هزار میلیارد ریال به شکل وجوه اداره شده و یارانه سود و ترکیب با منابع صندوق توسعه ملی و تسهیلات بانکی در جهت حمایت از طرح‌های تولید، اشتغال و آموزش و کمک به کارورزی جوانان دانش‌آموخته دانشگاهی پرداخت می‌شود.  همچنین صندوق توسعه ملی موظف است تا معادل یک 150 هزار میلیارد ریال از منابع ارزی خود را با تصویب هیات امنا نزد بانک‌های عامل سپرده‌گذاری کند تا با تلفیق با منابع نظام بانکی، صرف اعطای تسهیلات موضوع این بند شود. همچنین به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اجازه داده می‌شود از طریق بانک‌های عامل، معادل طرح‌های توسعه تولید و اشتغال موضوع این حکم، تسهیلات اعطا کند.
 یارانه 30 میلیون نفر در سال 97 حذف می‌شود
پیشنهاد بودجه 23 هزار میلیارد تومانی برای پرداخت یارانه نقدی و غیرنقدی خانوارها در سال 97 از سوی دولت در صورت عدم تغییر سقف 45500 تومانی یارانه نقدی، کفاف یارانه حدود 41 میلیون نفر را می‌کند و با این حساب از جمعیت 75 میلیون نفری که در حال حاضر یارانه می‌گیرند، عملاً بیش از 30 میلیون نفر حذف خواهند شد. بر اساس تبصره 14 لایحه بودجه سال 97، دولت قصد دارد مبلغ 37 هزار میلیارد تومان بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها مصوب سال 88 با انواع روش‌های نقدی و غیرنقدی بین خانوارهای هدف توزیع کند. این رقم نسبت به رقم 48 هزار میلیارد تومانی سال قبل کاهش قابل توجهی داشته است. بر این اساس از رقم 37 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته‌شده برای سال 97 قرار است 23 هزار میلیارد تومان به‌صورت یارانه نقدی و غیرنقدی توزیع شود. همچنین 7 هزار میلیارد تومان در قالب سیاست کاهش فقر مطلق از طریق بهزیستی و کمیته امداد توزیع می‌شود. همچنین 3700 میلیارد تومان به‌عنوان یارانه بخش سلامت و 3300 میلیارد تومان به‌عنوان یارانه نان در نظر گرفته شده است. در سال 1397 سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها ضمن تغییر نام به صندوق رفاه اجتماعی و اصلاح اساسنامه از جهت موضوع، ساختار و دیگر ابعاد به‌منظور انجام مأموریت جدید تحت نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار خواهد گرفت و اموال و دارایی‌های این سازمان به صندوق رفاه اجتماعی تعلق خواهد داشت. اصلاح اساسنامه این صندوق به ‌پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
آبونمان مشترکان گاز هر خانه ۲۰۰ تومان
بر اساس لایحه بودجه سال ۹۷، وزارتخانه‌های نفت و نیرو اجازه دارند ماهانه از هر واحد مسکونی مشترک گاز ۲۰۰ تومان و مشترکان برق ۱۰۰ تومان اخذ کنند. این رقم برای مشترکان روستایی نصف می‌شود. در بند ح تبصره ۶ لایحه بودجه سال ۹۷ کل کشور، به وزارتخانه‌های نفت و نیرو اجازه داده می‌شود ماهانه از هر واحد مسکونی مشترکان گاز مبلغ 2 هزار ریال و از هر واحد مسکونی مشترک برق مبلغ یکهزار ریال اخذ کنند.