گروه اجتماعی: مشابه زلزله کرمانشاه می‌تواند در تهران نیز اتفاق بیفتد و حتی گسل‌های پایتخت می‌توانند قدرت تخریبی بیشتری در صورت لرزش ایجاد کنند. تهران و ساختمان‌هایش چقدر برابر زلزله مقاوم است؟ کدام‌یک از بناهای شاخص در تهران پس از زلزله بر جا می‌ماند؟ وقتی این شهر به لرزه بیفتد وضعیت بیمارستان‌ها و مدارس ما که به گفته بسیاری از مدیران نزدیک به نیمی از این بناها فرسوده است چه می‌شود؟ پل‌‌های این شهر که قرار است ما را به نقطه امن برسانند می‌توانند برابر این تکان‌ها تاب بیاورند؟ به گزارش مهر، کارشناسان حوزه زلزله می‌گویند بخش بزرگی از زیرساخت‌‌های شهر تهران در برابر زلزله مقاوم نیست اما انگار دوست نداریم باور کنیم روزی در این شهر زلزله خواهد آمد و باید خودمان را در برابرش ایمن کنیم.
تبعات سنگین زلزله در پایتخت
در همین رابطه، حمزه شکیب، استاد دانشگاه و رئیس کمیته عمران شورای سوم شهر تهران درباره میزان خسارات زلزله در تهران، اظهار داشت: زلزله خطری طبیعی است که اختیار کنترل آن در دست کسی نیست اما می‌توانیم با شناخت نسبی و پیشگیری و مقاوم‌سازی، از خسارات احتمالی جلوگیری کنیم. پل‌ها، تونل‌ها، برج میلاد و سایر سازه‌ها کلیات‌شان نشان می‌دهد تاب‌آوری لازم برابر زلزله را ندارند اما باید مشخص شود این سازه‌ها برابر چه میزان زلزله تاب‌آوری ندارند و آسیب‌پذیری آنها ارزیابی شود و اینکه چگونه می‌توانند ایمنسازی شوند. برای مثال ما ۷ خط مترو داریم که هر کدام شامل ایستگاه‌هایی است. هر کدام از این خطوط و هر ایستگاهی در برابر زلزله تاب‌آوری متفاوتی دارد. ما باید شناسایی کنیم در کدام نقاط و به چه میزان آسیب‌پذیر هستیم؛ زلزله تهران به دلیل پایتخت بودن، می‌تواند تبعات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی سنگینی داشته باشد، بنابراین باید شناسایی میزان آسیب‌پذیری و مقاوم‌سازی مورد توجه مدیران قرار بگیرد.
مدارس و بیمارستانهای فرسوده
بسیاری از ساختمان‌‌های تهران در برابر زلزله آسیب‌پذیرند. مدارس و بیمارستان‌ها از جمله ساختمان‌‌های خدماتی هستند که در صورت زلزله احتمالی پایتخت بیشتر در معرض تخریب قرار دارند. بتازگی رئیس شورای شهر تهران گفته است:۷۰۰ مدرسه پایتخت با یک توفان فرو می‌ریزد. این نگرانی را مسؤولان آموزش‌وپرورش نیز بارها اعلام کرده‌‌اند. طبق اعلام سازمان نوسازی مدارس، تهران دارای بیشترین مدارس نیازمند بازسازی است. در تهران به دلیل قدمت مدارس و جمعیت زیاد دانش‌آموزی، مدارس زود به مرحله استهلاک می‌رسند. اما چه تعداد از مدارس تهران برابر زلزله مقاوم است؟ عباسعلی باقری، مدیرکل آموزش‌وپرورش شهر تهران می‌گوید: هزار مدرسه از ۴ هزار مدرسه تهران نیاز به مناسب‌‌سازی دارد و همچنین ۷۰۰ مورد از مدارس در شهر تهران نیازمند ایمنسازی برابر خطر زلزله است. تصور اینکه بعد از زلزله بیمارستانهای شهر هم قابل استفاده نباشند و نشود زخمی‌ها و نجات‌یافتگان را هم به مکانی برای درمان برد سخت است اما حقیقت این است که بسیاری از بیمارستانهای پایتخت فرسوده و برابر زلزله آسیب‌پذیر است. در همین باره رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران نیز به مطالعاتی درباره وضعیت بیمارستانهای شهر تهران در زمان وقوع حادثه زلزله اشاره می‌کند و می‌گوید: بر اساس این مطالعات که در سال ۱۳۹۰ انجام شده، تهران دارای ۱۲۶ بیمارستان است که این بیمارستان‌ها ۵۸۳ ساختمان را در اختیار دارند. بررسی‌‌های کارشناسی گواه آن بوده است که از این ۱۲۶ بیمارستان سطح شهر تهران، ۴۲ درصد از بیمارستان‌ها بعد از وقوع حادثه غیرقابل استفاده هستند.
سرانجام برنامه کاهش خطرپذیری
رئیس کمیسیون عمران شورای دوم و سوم شهر تهران درباره برنامه کاهش خطرپذیری پایتخت گفت: در شورای دوم، برنامه کاهش خطرپذیری پایتخت دنبال می‌شد که در شورای سوم تصویب شد تا طرح جامع کاهش خطرپذیری پایتخت تدوین شود. متأسفانه این طرح متوقف شد و کاری در زمینه کاهش خطرپذیری انجام نشد. بر اساس این طرح، قرار بود ساختمان‌هایی که جدید ساخته می‌شوند، برابر زلزله مقاوم باشند تا ریسک اضافه‌ای به شهر تحمیل نشود. همچنین یکی دیگر از محورهای این طرح، مقاوم‌سازی المان‌های موجود در شهر بود که قرار بود تا افق ۱۴۰۴ مقاوم‌سازی آنها به اتمام برسد. بخش دیگر، مقاوم‌سازی مدارس بود که وزارت آموزش‌وپرورش مسؤولیت آن را بر عهده گرفت. بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها از دیگر محورهای این طرح بود؛ بویژه خانه‌های مسکونی که به کلینیک تبدیل شده بودند. طرح تا جایی پیش رفت اما به نتیجه نرسید، زیرا ما به تمام موضوعات در حوزه بحران ورود احساسی داریم و زمانی که حادثه رخ می‌دهد، به موضوع زلزله توجه می‌کنیم و سپس موضوع متوقف می‌شود.