گروه اقتصادی: با وجودی که کاهش قدرت خرید مردم موجب شده برنج ایرانی روی دست تولید‌کنندگان بماند اما بی‌برنامگی و عدم نظارت دقیق بر بازار برنج خارجی نیز باعث شده است این نوع برنج هم این روزها با افزایش قیمت مواجه شود و مصرف‌کنندگان بی‌دفاع در شرایط سخت قرار گیرند. رئیس انجمن برنج مازندران با بیان اینکه برنج ایرانی روی دست شالیکاران مانده است، از حاکم شدن رکود بر بازار برنج ایرانی و کاهش قدرت خرید مردم خبر داد. قاسم‌زاده، رئیس انجمن برنج مازندران در گفت‌وگو با تسنیم، اظهار کرد: برنج کشاورزان روی دست‌شان مانده است و خریدار ندارد و بازار برنج شمال کشور در رکود به سر می‌برد. وی افزود: این رکود البته تنها مربوط به بازار برنج کشاورزان نیست، بلکه در سایر بخش‌ها نیز مشاهده می‌شود و مردم برای خرید برنج ایرانی پول ندارند. رئیس انجمن برنج مازندران ادامه داد: مردم درگذشته برنج را در اوزان 200 تا 300 کیلوگرم خریداری و برای مصرف  یک  سال  ذخیره  می‌کردند اما اکنون به 20 تا30 کیلوگرم تنزل یافته است و مردم نقدینگی و توان لازم برای خرید این محصول را ندارند. وی با اشاره به واردات برنج خارجی در حجمی بیشتر از نیاز بازار گفت: این شرایط باعث شده بازار برای فروش برنج ایرانی سخت‌تر شود، هرچند بخشی از مصرف‌کنندگان قدرت خرید برنج ایرانی را حتی در مناطق شمالی کشور ندارند و برنج خارجی مصرف می‌کنند و در استان‌های شمالی کشور نیز شاهد ورود برنج خارجی و خریدوفروش این محصول هستیم. قاسم‌زاده وضعیت تولید برنج را در سال جاری مناسب ارزیابی کرد و گفت: با توجه به اینکه کشاورزان 2 بار کشت داشتند، وضعیت تولید مناسب بود اما هزینه‌های تولید این محصول از جمله حمل‌ونقل، سوخت، نهاده‌های کشاورزی و هزینه‌های کارگری بالا رفته است و این نگرانی وجود دارد که سال آینده با افزایش هزینه حامل‌های انرژی وضعیت بدتری ایجاد شود. وی اضافه کرد: قیمت خرید هرکیلوگرم برنج طارم هاشمی در بازار به حدود 10 هزار تومان رسیده است، درحالی‌که این محصول در گذشته  به قیمت 14 هزار تومان در شمال کشور به‌دست مصرف‌کننده می‌رسید. وی در باره وضعیت خرید توافقی برنج نیز گفت: دولت در فصل برداشت، برنج کشاورزان را به قیمت 9 هزار و 500 تومان تا 10 هزار و 200 تومان به صورت توافقی و بر اساس کیفیت آن خریداری می‌کرد اما بسیاری از شالیکاران در آن مقطع به‌قصد اینکه در ماه‌های آینده محصول خود را با قیمت بالاتری به فروش می‌رسانند، محصول خود را به قیمت توافقی نفروختند که این امر خود عامل ایجاد شرایط فعلی و ماندن برنج کشاورزان روی دست‌شان شده است.
افزایش ناگهانی قیمت برنج خارجی در بازار
اما از طرف دیگر تصمیم اخیر وزارت جهاد مبنی بر ممنوعیت ثبت‌سفارش واردات برنج، افزایش ناگهانی قیمت برنج خارجی در بازار را به همراه داشت. البته برای آشفته‌بازار برنج هرکس دلایل خاص خود را مطرح می‌کند و به نظر می‌رسد دلیل اصلی افزایش ناگهانی قیمت برنج خارجی در بازار تصمیم وزارت جهاد برای ممنوعیت ثبت‌سفارش واردات برنج است که حدود 10 روز گذشته وزیر جهاد طی نامه‌ای به وزیر صنعت خواستار رسیدگی به این موضوع شد. با وجود آنکه مسؤولان وزارت جهاد کشاورزی از واردات بیش از حد برنج در 7 ماه نخست سال و بر هم زدن تعادل تولید داخل خبر می‌دهند اما دبیر انجمن واردکنندگان برنج معتقد است ممنوعیت موقت واردات و کمبود برنج خارجی در انبارها مقصر اصلی این گرانی است. گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که طی 2 هفته اخیر قیمت برنج خارجی در بازار رشد چشمگیری داشته به طوری که هر کیسه 10 کیلویی با نرخ 70 تا 80 هزار تومان در مغازه‌ها و فروشگاه‌ها عرضه می‌شود. البته ناگفته نماند گرانی اخیر برنج خارجی نگرانی‌هایی برای مصرف‌کنندگان مبنی بر افزایش قیمت برنج داخلی نیز دربر داشته که حال باید دید وزارت جهاد برای کنترل بازار برنج چه تدابیری را اتخاذ می‌کند. علی اکبریان، نایب‌رئیس انجمن برنج در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه افزایش قیمت برنج خارجی ارتباطی به برنج داخلی ندارد، اظهار کرد:‌ قیمت برنج ایرانی از ابتدای سال هیچ‌گونه نوسان قیمتی نداشته است، از این رو جای هیچ‌گونه نگرانی مبنی بر افزایش قیمت برنج ایرانی نیست. وی افزود: با توجه به افزایش واردات برنج در سال‌های اخیر مقداری از آن در انبارها باقی مانده که دولت با اتخاذ تدابیر مناسب باید نسبت به خروج آن اقدام کند، چرا که این امر تأثیر بسزایی در جلوگیری از افزایش بی‌رویه برنج خارجی دارد. اکبریان با اشاره به اینکه امسال حدود 2 میلیون و 400 هزار تن برنج در داخل تولید شد، گفت:‌ بر اساس برآوردهای اخیر مصرف سرانه برنج 36 تا 37 کیلو بوده که با احتساب ذخایر استراتژیک و تولید داخل حداکثر 800 تا یک میلیون تن برنج باید وارد شود. این مقام مسؤول با انتقاد از نظارت ضعیف دستگاه‌های مربوطه بر بازار برنج بیان کرد: در شرایط کنونی قیمت برنج با کیفیت ایرانی در شمال 11 هزار تومان است که به سبب سودجویی مغازه‌داران مبنی بر فقدان نظارت و کنترل بر بازار با قیمت 16 هزار تومان در تهران به فروش می‌رسد که این امر اجحاف در حق مصرف‌کنندگان است. نایب‌رئیس انجمن برنج قیمت هر کیلو برنج شیرودی را 5 هزار و 700 تا 6 هزار  و ندا را کمتر از 5 هزار تومان اعلام کرد. به گفته وی، برنجکاران در میان جامعه کشاورزی مظلوم‌ترین قشر هستند، چرا که به‌رغم زحمات فراوان تولید، کمترین حمایت از آنها صورت نمی‌گیرد. مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردکنندگان برنج نیز با اشاره به دلایل گرانی قیمت برنج خارجی در روزهای اخیر اظهار می‌کند: ممنوعیت واردات و کمبود برنج خارجی در انبارها دلیل اصلی افزایش قیمت برنج خارجی در بازار به شمار می‌رود که این افزایش به معنای گران‌فروشی نیست. وی افزود: در شرایط کنونی واردکنندگان بنکداران و سوپرمارکت‌ها به سبب کمبود برنج و عدم رقابت برای عرضه محصولات خود سودهای حداکثر را در نظر می‌گیرند که این امر افزایش 500 تا هزار تومانی هر کیلو برنج خارجی در هفته‌های اخیر را به همراه داشته است.