گروه اقتصادی: در روزهایی که شایعه پیرامون افزایش نرخ بنزین و سایر حاملهای انرژی مطرح است، پایگاه اطلاعرسانی دولت در یک اقدام بیسابقه نرخهای مطرحشده در رسانهها را تایید و رسما از گرانی سوخت خبر داد. به گزارش «وطنامروز» با مشخص شدن لایحه بودجه 97 رسانهها از افزایش نرخ سوخت خبر دادند و در پی آن انتقادات فراوانی متوجه دولت شد. این اخبار حتی حامیان دولت را گیج کرد و موج انتقادات و اعتراضات فراتر از منتقدان همیشگی روحانی رفت. دولت که انتظار چنین واکنشی از سوی جامعه را نداشت درصدد توجیه افزایش قیمت حاملهای انرژی برآمد اما هرچه دولتیها به این موضوع پرداختند این آش شورتر شد! یکی از عجیبترین اظهارات دولتیها این بود که مصرف سوخت افزایش یافته و همچنین قرار است با پول افزایش قیمت سوخت اشتغالزایی کند. حتی روز گذشته پایگاه اطلاعرسانی دولت در گزارشی با عنوان «معضل بیکاری و تنگنای مالی دولت» موضوع افزایش قیمت بنزین را رسما تایید و اعلام کرد پیشبینی شده نرخ بنزین به لیتری 1500 تومان خواهد رسید. در این گزارش که به نوعی میتوان آن را توجیه رسمی دولت دانست، آمده است: «بیکاری یکی از چالشهای اساسی کشور است و این مساله در صورت کمتوجهی، به مهمترین معضل اجتماعی و اقتصادی کشور در آیندهای نهچندان دور تبدیل میشود. دولت یازدهم با وجود مشکلات زیاد بنگاههای اقتصادی و شرایط رکودی که در آن قرار داشت، توانست سالانه و به صورت متوسط 700 هزار شغل ایجاد کند؛ با این وجود با توجه به اینکه با انباشت بیکاری از سالهای قبل مواجه بودیم نرخ بیکاری تکرقمی نشد. بر این اساس دولت دوازدهم تلاش دارد با اتخاذ راهکارهای اساسی بیکاری را کاهش دهد و برای این مساله با توجه به کمبود منابع مالی دولت نیازمند منابع است، اگرچه دولت تاکید دارد به دنبال اشتغالزایی از طریق پولپاشی نیست و برنامههای مختلفی برای اشتغالزایی در نظر دارد. یکی از برنامههای دولت برای تامین منابع برای اشتغالزایی در بودجه سال 97 افزایش قیمت بنزین و گازوئیل اعلام شده است. اما دلیل اصلی اتخاذ این تصمیم چیست؟ به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، در لایحه بودجه 97 راهکار تامین منابع برای اشتغالزایی افزایش قیمت بنزین و گازوئیل عنوان شده است و مهمترین دلیل آن رسیدن قیمت بنزین و گازوئیل به قیمت فوب خلیجفارس است. در حال حاضر شکاف زیادی بین قیمت سوخت در کشورمان با کشورهای اطراف وجود دارد. به عنوان نمونه در حالی که قیمت گازوئیل در کشورمان 300 تومان است، این قیمت در بسیاری از کشورهای اطراف 6000 تومان است و این مساله زمینه را برای افزایش قاچاق و مشکلات اینچنینی فراهم کرده است. در واقع به دولت این اجازه داده شده از محل افزایش قیمت سوخت درآمدزایی کند. بر اساس بودجه 97 قیمت بنزین لیتری 1500 و گازوئیل 400 تومان پیشنهاد شده و البته دولت در اجرای آن مختار است و هنوز زمان آن مشخص نیست. این لایحه در صورت موافقت مجلس 17 هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت دارد و برنامهریزی شده این منابع صرف اشتغال شود». در ادامه این گزارش اعلام شده گرانی بنزین اثرات کمی بر تورم دارد!
پول بدهید اشتغالزایی کنیم
توجیه گرانی بنزین از چند روز پیش آغاز شده و حتی اعلام شده قرار است بنزین نه در سال 1397 بلکه در سال جاری با افزایش قیمت روبهرو شود. البته در گزارش رسمی پایگاه اطلاعرسانی دولت اعلام شده موضوع بنزین 1500 تومانی در لایحه بودجه 97 است و باید تصویب شود اما شایعاتی که قبلا افزایش بنزین تا 1500 تومان را پیشبینی کرده بودند حالا از گرانی آن در دیماه خبر میدهند. با همه اینها دولت در توجیه این گرانی دلایل بسیاری را ردیف کرده که مهمترین آن لزوم هزینه برای اشتغالزایی است. دولتی که اعلام کرده بیکاری کاهش یافته حالا به بهانه بیکاری قصد دارد بنزین را گران کند تا اشتغالزایی کند اما جالبترین بخش ماجرا این است که نهادهای پژوهشی و رسمی کشور اعلام کردهاند با گرانی سوخت 480 هزار شغل از بین میرود.
گرانی سوخت ۴۸۰ هزار نفر را بیکار میکند
در حالی دولت حسن روحانی قصد گران کردن بنزین و گازوئیل برای ایجاد شغل را دارد که مرکز پژوهشهای مجلس با انتشار گزارشی، از وجود تناقض در طرح دولت خبر داد و اعلام کرد، افزایش قیمت انرژی میتواند به بیکاری ۳۶۰ تا ۴۸۰ هزار نفر منجر شود. مرکز پژوهشهای مجلس با انتشار گزارشی به نقد این طرح دولت پرداخت و نوشت: «با توجه به آثار رکودی (و در نتیجه بیکاری) حاصل از افزایش قیمت حاملهای انرژی این سیاست قدری متناقض به نظر می رسد. به علاوه نسبت این برنامه اشتغالزایی با برنامه فعلی دولت تحت عنوان برنامه اشتغال فراگیر چیست؟ همچنین محور قرار گرفتن سازمان برنامه و بودجه در تهیه و تدوین آییننامه و غفلت از نقش شورایعالی اشتغال قابل تأمل است». در این گزارش آمده است: براساس مفاد تبصره «18» لایحه بودجه 1397 به دولت اجازه داده خواهد شد به منظور اجرای برنامه اشتغال گسترده و مولد و اشتغال حمایتی، بتواند از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی در سال 1397 نسبت به قیمت این حاملها در ابتدای سال 1396 منابعی به دست آورد و این منابع را تا سقف 174 هزار میلیارد ریال به شکل وجوه ادارهشده یا یارانه سود و ترکیب با منابع صندوق توسعه ملی و تسهیلات بانکی در جهت حمایت از طرحهای تولید، اشتغال و آموزش و کمک به کارورزی جوانان دانشآموخته دانشگاهی پرداخت کند. مرکز پژوهشهای مجلس تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که تلاش شده است در لایحه بودجه سال 1397 به آن پرداخته شده و منابع قابل توجهی به آن اختصاص یابد، موضوع اشتغال است. در این رابطه موارد زیر شایسته توضیح است: در تبصره «18» لایحه بودجه سال 1397 اعتباراتی برای اشتغالزایی در نظر گرفته شده است که در مجموع 674 هزار میلیارد ریال برای سال 1397 جهت طرحهای اشتغالزایی اختصاص یابد. با توجه به اختصاص منابع قابل توجه برای موضوع اشتغال در لایحه بودجه سال 1397 لازم است این مهم به دقت مورد بررسی قرار گرفته و ضمن بررسی آثار اقتصاد کلان افزایش قیمت حاملها (به عنوان یکی از منابع پیشبینی شده برای ایجاد اشتغال) ضمانتهای اجرایی کافی برای تحقق اشتغال مورد نظر دیده شود. مرکز پژوهشها افزود: در رابطه با تبصره «18» ملاحظات و ابهامات جدی قابل طرح است چرا که ایجاد اشتغال با منابع ناشی از افزایش قیمتهای حاملهای انرژی میتواند رفتاری متناقض در ایجاد اشتغال قلمداد شود. برخی محاسبات نشان میدهد افزایش قیمت حاملهای انرژی موضوع این تبصره موجب کاهش 75/0 تا یک درصدی رشد اقتصادی کشور در سال 1397 میشود که این کاهش رشد میتواند به بیکاری 360 تا 480 هزار نفر منجر شود.