گروه اقتصادی: طبق لایحه بودجه سال ۹۷، دولت در نظر دارد علاوه بر گرانی حاملهای انرژی، بیش از 30 میلیون نفر را از لیست یارانهبگیرها کنار بگذارد. به گزارش «وطنامروز»، حذف یارانه نقدی در کنار گرانی و افزایش نرخ خدمات موجب اعتراضات و انتقادات بسیاری شد اما رفتار دولت نشان میدهد برای اجرای این برنامههای ریاضتی اصرار وجود دارد. یکی از شاخصها و ویژگیهای لایحه بودجه 97 کل کشور به موضوع پرداخت یارانه نقدی بازمیگردد؛ یارانهها در تبصره 14 لایحه بودجه سال آینده شکل تازه و رویکرد جدیدی به خود گرفته و همین موضوع منجر به اظهارنظرهای مختلف در افکار عمومی و میان کارشناسان و نمایندگان مجلس شده، تا جایی که برخی از آنها علنا با این رویکرد دولت مخالفت کردهاند. دولت برای سال آینده رقم یارانه نقدی را در قالب تبصره 14 لایحه بودجه سال 97 از 33 هزار و 500 میلیارد تومان به 23 هزار میلیارد تومان کاهش داده است. این بدان معنا خواهد بود که قصدی برای حذف گروههای پردرآمد وجود دارد یا به عبارتی دایره مشمولان یارانه تنگ میشود. با یک حساب سرانگشتی بر اساس رقم پیشنهادی منابع یارانه، بین 30 تا 32 میلیون نفر از جمع یارانهبگیران باید خارج شوند تا بتوان با منابع پیشبینی شده برای پرداخت یارانه، حدود 40 تا 42 میلیون نفر را پوشش داد. محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه پیشتر در نشستی خبری عنوان کرده بود، شیوه حذف یارانه غیرنیازمندان خطا و مشکلات زیادی داشت، بنابراین تصمیم بر این است که به افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی و روستاییان و عشایر پرداخت کنیم. یکی از پرسشهای قابل تأمل در رابطه با رویکرد دولت این است که چرا مسؤولان به یکباره به فکر کاهش یارانهبگیران افتادند؟ و سؤال دیگر اینکه چرا طی سالهای 93 تا 96 حدود 30 میلیون نفر بتدریج از قطار یارانه پیاده نشدند؟ براساس آمار اعلامی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکنون حدود 5 میلیون نفر با داشتههای اطلاعاتی این وزارتخانه حذف شدهاند، بنابراین کارآمدی و جامعیت بانکهای اطلاعاتی برای این کار زیر سوال خواهد بود، زیرا خطای زیادی داشته است. آنچه مسلم است، رابطهای مستقیم میان منابع هدفمندی و پرداخت یارانه وجود دارد، لذا رویکرد مسؤولان نه از سر انتخاب، بلکه حرکت سلبی به دلیل تنگنای مالی و درآمدی تلقی میشود. بر این اساس گمانهزنیها و برآوردهای مقدماتی در رابطه با یارانهبگیران و ارقام آن متفاوت است اما در این زمینه یک مقام مسؤول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به فارس، میگوید: موضوع حذف یارانهبگیران در لایحه بودجه پیشنهاد شده اما منوط به تصویب مجلس است و در صورت تصویب قطعاً از سال 97 اجرایی خواهد شد. هر چه جلوتر میرویم، زوایا و ابعاد پنهان یارانه نقدی شفافتر میشود. طبق گفته نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رویکرد دولت پرداخت یارانه به گروههای تحت پوشش نهادهای حمایتی به همراه عشایر و روستاییان و گروههای کمدرآمد و نیازمند خواهد بود. بنا به اطلاعات به دست آمده 7/4 میلیون مددجوی کمیته امداد، 6/3 میلیون نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی و حدود 3 میلیون زن سرپرست خانوار وجود دارند که در کنار آنها نیز 8 میلیون نفر روستاییان و عشایر و بیماران خاص قرار میگیرند. گروههای نیازمند دیگری شامل کارگران فصلی و ساختمانی، رانندگان و باربران درونشهری و برونشهری، طلاب، خادمان، قالیبافان، بازنشستگان و ایثارگران هم به این مشمولان افزوده خواهند شد که تعداد آنها نیز حدود 10 میلیون نفر برآورد میشود. همچنین طبق گفته برخی مسؤولان، حدود 3 میلیون نفر نیز به سایر گروهها اختصاص خواهد یافت. بنابراین دهکهای درآمدی 7، 8، 9 و 10 از خیل عظیم یارانهبگیران حذف خواهند شد. البته این بدان معنا نیست که راه برای حضور آنها در جمع مشمولان باز نباشد، بلکه این بار بنا بر پیشبینیهای به عمل آمده این افراد بنا به درخواست خود باید شرایطشان احراز و اثبات شود. طبق اطلاعات به دست آمده، تعداد افراد حذفی از یارانه متعدد است و از 30 تا حدود 34 میلیون نفر گزارش میشود.
اجرای قانون هدفمندی یارانهها به انحراف کشیده شده است
با وجود اینکه دولت مدعی است حذف یارانهها و گرانی حاملهای انرژی برای اشتغالزایی و از بین بردن فقر است اما تجربه نشان داده دولت نتوانسته اعتماد عمومی نسبت به حذف یارانهها را جلب کند. شاهد این مدعا به انحراف کشیده شدن قانون هدفمندی و نامشخص بودن جزئیات هزینهکرد دولت از محل درآمدهای این قانون بوده است.
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس با انتقاد از عملکرد دولتها در اجرای قانون هدفمندی یارانه تاکید کرد این قانون در اجرا به انحراف رفته است.
علیاصغر یوسفنژاد در گفتوگو با خانه ملت، با اشاره به اینکه اجرای قانون هدفمندی یارانهها 7 ساله شده است، اظهار داشت: طبق قانون 50 درصد درآمد حاصل از اصلاح قیمت حاملهای انرژی باید به صورت یارانه نقدی به خانوار پرداخت شود، 30 درصد به صنعت و 20 درصد برای دولت باشد. نماینده مردم در مجلس با اشاره به لایحه بودجه سال 97 گفت: در این لایحه حذف یارانهبگیران دیده شده اما این مهم است که مبلغ حاصل از حذف یارانه در چه بخشی هزینه میشود، متاسفانه خروجی بودجه 96 نشان از عملکرد ناموفق دولت در تخصیص بودجه دارد. عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس اظهار داشت: در بودجه 96 مقرر شده بود 108 هزار میلیارد تومان برای هزینههای جاری و 7 هزار و 800 میلیون تومان برای پروژههای عمرانی اختصاص یابد اما 93 درصد بودجه جاری و تنها 7 درصد بودجه عمرانی تامین شد که وضعیت نگرانکننده است و بعید میدانیم دولت تا پایان سال بتواند بودجه عمرانی را به طور کامل تخصیص دهد.