گروه اقتصادی: حدود 10 سال پیش محمدباقر نوبخت فکرش را هم نمی‌کرد جملاتی که در اعتراض به آزادسازی نرخ سوخت بر زبان جاری می‌کند، روزی علیه خودش استفاده شود و درصدد پاسخگویی به اظهارات مشابه خود برآید.
به گزارش «وطن‌امروز»، نوبخت حالا باید جواب ادعای خود را بدهد؛ ادعایی که 10 سال پیش می‌گفت اگر بنزین 5 برابر شود تورم 500 درصدی به وجود خواهد آمد. نوبخت حالا باید بگوید آیا با 50 درصد گران شدن بنزین تورم 50 درصدی به وجود خواهد آمد یا خیر؟
برای روشن شدن موضوع، شرایط 10 سال پیش و فعلی و همچنین اظهارات نوبخت را بررسی می‌کنیم. حدود 10 سال پیش و در سال 1387 دولت مستقر طرح جراحی اقتصادی را در دست تدوین داشت. طبق این طرح قرار بود حدود 300 تومان به بنزین 100 تومانی اضافه شود اما درآمد حاصل از این گرانی به صورت نقد به خود مردم پرداخت می‌شد. ضمن اینکه برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها و تورم، قرار شد به ناوگان حمل‌ونقل عمومی بنزین با همان نرخ سابق پرداخت شود و سهمیه مصرف ماهانه (60 لیتر) نیز به حساب سوخت مردم واریز می‌شد. فارغ از خوب یا بد بودن طرح یا خوب یا بد اجرا شدن آن، منتقدان، معترضان و مخالفان، برخورد سیاسی با این طرح کردند و هنوز چنین طرحی نهایی نشده درباره تبعات این تصمیم هشدارهایی که الان به آن تشویش اذهان عمومی و دسیسه‌‌بازی و برخورد سیاسی با مسائل اقتصادی گفته می‌شود، داده شد. یکی از معترضان که با پیش‌بینی عجیب و غریبش تعجب اقتصاددانان را درپی داشت، محمدباقر نوبخت بود. وی تابستان 1387 با عنوان معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگویی تاریخی اعلام کرد آزادسازی قیمت‌ها و نقدی کردن موجب تورم 550 درصدی می‌شود.
نوبخت جملاتی را در آن زمان گفت که بازخوانی‌اش جالب خواهد بود. وی گفته بود: «این طرح به طور حتم با بار تورمی سنگین همراه خواهد بود که در صورت عدم کنترل موجب فشار بر اقشار کم‌درآمد خواهد شد... در صورت آزادسازی قیمت‌ها به طور مثال درباره بنزین شاهد رشد 5برابری قیمت و در نتیجه تورم 500درصدی خواهیم بود. ما نگران مردم هستیم. به طور حتم این تورم تنها مصرف‌کنندگان را دچار زیان خواهد کرد. اقشار کم‌درآمد چگونه می‌توانند برای کالاهای اساسی مدیریت انعطاف به کار گیرند، چرا که مجبورند برای رفع نیاز روزمره کالای اساسی را تهیه کنند».
نوبخت 1396
حدود 10 سال از آن اظهارات تاریخی می‌گذرد و حالا نوبخت، سخنگو و رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت مستقر است. چند روز پیش این دولت لایحه بودجه سال آینده را تقدیم مجلس کرد و نوبخت هم گفت مسؤولیت این لایحه را بر عهده می‌گیرد و همه انتقادها به وی وارد شود. طبق لایحه قرار شده نرخ حامل‌های انرژی افزایش یابد. قرار است بنزین 500 تومان (50 درصد) گران شود. ضمن اینکه چند سالی است از سهمیه‌بندی بنزین خبری نیست و یارانه نقدی بخش قابل توجهی از مردم هم قطع خواهد شد، نرخ تعرفه خدمات دولتی (مثل عوارض، جریمه سربازی و...) هم افزایش چشمگیری می‌یابد. برخلاف طرح قبلی که 300 تومان به قیمت بنزین اضافه شد و پول آن به مردم بازگردانده شد، از زمان گران شدن بنزین و 1000 تومانی شدن آن یارانه نقدی نه‌تنها افزایش پیدا نکرد بلکه قطع یارانه نقدی نیز آغاز شد. به عبارت بهتر طرح هدفمندی به طور کل دگرگون شد و طبق لایحه قرار است اصلا این سازمان منحل و به یک صندوق تبدیل شود، یعنی افزایش قیمت‌ها ادامه می‌یابد و یارانه (به غیر از افراد آسیب‌پذیر) قطع می‌شود. اگر بر اساس معیار 10 سال پیش آقای نوبخت به این موضوع نگاه کنیم باید به عنوان یک منتقد بگوییم: «این طرح به طور حتم با بار تورمی سنگین همراه خواهد بود که موجب فشار به اقشار کم‌درآمد خواهد شد. در صورت آزادسازی قیمت‌ها به طور مثال درباره بنزین شاهد رشد 5/1 برابری قیمت و در نتیجه تورم 50 درصدی خواهیم بود. ما نگران مردم هستیم. به طور حتم این تورم تنها مصرف‌کنندگان را دچار زیان خواهد کرد. اقشار کم‌درآمد چگونه می‌توانند برای کالاهای اساسی مدیریت انعطاف به کار گیرند، چرا که مجبورند برای رفع نیاز روزمره کالای اساسی را تهیه کنند».
اما نوبخت که حالا به عنوان مجری و برنامه‌ریز دولت فعالیت دارد، این اظهارات را قبول ندارد و می‌گوید دولت اوضاع را کنترل خواهد کرد و اجازه گرانفروشی را نمی‌دهد.
نوبخت این روزها می‌گوید: آنچه در سال آینده دنبال می‌شود مهار تورم و در کنار آن موضوع اشتغال، تولید و کاهش فقر مطلق است. تصمیم داریم سال آینده سال اشتغال جوانان باشد و همانطور که در مهار تورم موفق بودیم مردم ما خواهند دید که این کار انجام خواهد شد. همانطور که می‌دانید دولت سیاست مهار تورم را دنبال می‌کند، حتی عده‌ای تاکید داشتند دولت روی یک‌رقمی کردن نرخ تورم تاکید نکند و در ازایش رونق به وجود بیاورد. دولت در این زمینه مقاومت می‌کند و مردم باید بدانند که دولت در هیچ شرایطی اجازه گران شدن کالا و گرانفروشی را به کسی نمی‌دهد.
سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: این اعتماد را به دولت خدمتگزارتان داشته باشید برای تحقق خواسته‌هایی که شما دارید که افزایش اشتغال است این اقدامات را انجام دهید. در کنار این موضوع بحث مقابله با فقر است. ما از طریق کمک بخش غیردولتی در طرح‌های‌مان به جای ۴۲ هزار میلیارد تومان در سال گذشته در سال آینده بالغ بر ۱۲۶ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی‌مان خواهیم گذاشت.
نوبخت درباره اقدامات دولت در زمینه کاهش فقر بیان داشت: دولت به هیچ وجه ریالی از منابعی که برای اجرای پرداخت یارانه‌هاست به خزانه وارد نمی‌کند. سال آینده همه یارانه‌هایی که دریافت می‌کنیم باز به جامعه برمی‌گردانیم منتها شکلش عوض خواهد شد و می‌خواهیم برای کاهش فقر مطلق عمل کنیم. نه‌تنها سال آینده به همه کسانی که نیازمند هستند یارانه خواهیم داد بلکه به همه کسانی که یارانه می‌گیرند اما دریافت یارانه‌شان کمتر از خط مستمر پرداخت است باز یک یارانه مجدد هم خواهیم داد. شیوه به سمت افراد نیازمند تغییر خواهد کرد.
وی اضافه کرد: ما تحت هیچ شرایطی راضی نمی‌شویم مردم را از خودمان ناراضی کنیم. ما می‌فهمیم که شرافت ما، موفقیت ما و سرمایه اجتماعی ما به رضایت مردم بستگی دارد. به ما اعتماد کنند، ما در راستای اینکه برای فرزندان‌شان در کنار کاهش نرخ تورم شغل ایجاد می‌کنیم این اقدامات را انجام می‌دهیم.