مهریز، شهری ترانزیتی در قلب کویر است و هر روز میزبان تعداد زیادی مسافر رهگذر اما آنچه در اراضی اطراف این شهر چشم رهگذران را آزار میدهد، انبوهی از نخالههای ساختمانی و صنعتی است. تولید زباله در دهههای اخیر به یکی از دغدغههای زیستمحیطی تبدیل شده و مسؤولان و تشکلهای محیطزیستی با استفاده از روشهای مختلف نگرانی خود را از این موضوع ابراز کردهاند. نخالههای ساختمانی و صنعتی نیز این روزها به یکی از دغدغههای مهم مردم تبدیل شده زیرا در برخی مناطق از جمله شهرستان مهریز، شهر بتدریج به محاصره نخالههای ساختمانی و صنعتی درآمده است. رئیس محیطزیست مهریز در گفتوگو با مهر، بالا بودن تولید نخالههای ساختمانی و صنعتی در سطح شهرستان و عدم مدیریت مناسب را خطری جدی برای سلامت، بهداشت و محیطزیست این منطقه دانسته است. محمدرضا خدارحمی بیان کرد: در صورت عدم بهکارگیری مدیریت مناسب برای نخالهها، دیری نخواهد گذشت که زبالهها و نخالهها محیطزیست ما را تسخیر خواهند کرد و انبوه نخالههای ساختمانی و صنعتی رها شده در طبیعت زیبا و چشماندازهای روستاها، آغاز این معضل است؛ معضلی که زیباترین چشماندازهای روستایی را به زشتترین منظرهها تبدیل کرده است. وی افزود: نخالهها و زبالههایی که به محل گود زباله آورده میشود، باید در گودالهای مشخص شده با لایههایی از خاک متراکم شود و بعد با کاشت نهالهای بومی سازگار با منطقه، علاوه بر استفاده از کود تولید شده، خاک را نیز استحکام بخشد اما تاکنون این عملیات در هنگام دفن زبالهها و نخالههای شهرستان انجام نشده است. رئیس محیطزیست مهریز عنوان کرد: متولیان امر تاکنون در حد توان شهرستان درباره ساماندهی نخالهها اقدام کردهاند و باید از این پس با تعامل و همکاری بخشداری، محیطزیست، شهرداری و منابع طبیعی برای حفظ محیطزیست و جلوگیری از تخریب بیشتر اقداماتی انجام دهیم. رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری مهریز نیز در این باره گفت: لازمه جلوگیری از تخلیه نخاله در حاشیه شهر و اراضی ملی، مشارکتپذیری مردمی، دستگاههای مرتبط و صاحبان صنایع است. سیدعلی باقری با اشاره به اینکه مدیریت پسماند و ساماندهی نخالههای صنعتی و ساختمانی از جمله مواردی است که به طور مستقیم با سلامت و بهداشت آحاد جامعه مرتبط است، بیان کرد: متاسفانه این موضوع در سطح مهریز به دلیل بیتوجهی به منابع طبیعی و محیطزیست مشکلساز شده است. وی با اشاره به اهمیت جلوگیری از تخلیه نخالههای صنعتی و ساختمانی در اراضی ملی اطراف شهر مهریز و حفاظت از عرصههای ملی، مشارکت همه ارگانهای مرتبط و صاحبان صنایع را ضروری دانست و خواستار تعامل و همراهی مدیران شهرکهای صنعتی و کارخانجات در امر حفاظت از منابع طبیعی و تخلیه نخاله در مکانهای پیشنهادی شد. باقری اظهار داشت: با گشتزنی نیروهای یگان حفاظت در اراضی ملی، از ادامه فعالیت خودروهایی که قصد تخلیه غیرمجاز نخالههای ساختمانی در اراضی ملی را دارند، جلوگیری به عمل میآید. وی با اشاره به اینکه با متخلفان این امر به طور قاطع برخورد میشود، گفت: در صورت بروز تخلف و رهاسازی نخاله در اراضی ملی، ضمن معرفی متخلفان به مراجع قضایی و الزام به جبران خسارت وارده، وسیله نقلیه متخلف نیز توقیف خواهد شد. غلامرضا غلامی، فعال محیطزیستی مهریز نیز با اشاره به رهاسازی بیحساب و کتاب نخالههای ساختمانی و صنعتی در عرصههای منابع طبیعی شهر مهریز، گفت: وقتی اداره منابع طبیعی، بهداشت محیط، محیطزیست مهریز و... در کمای مطلق بسر میبرند، نتیجهای جز این حمله همهجانبه و ناجوانمردانه به طبیعت و محیط زندگی مردم مهریز نباید انتظار داشت. وی اظهار داشت: ۱۵ سال است که به همراه عدهای از دوستان و همشهریان بیتوقع، از وقت و درآمد خود در پاکسازی و دفاع از فضایی که دارد نفسهای آخر را میکشد، هزینه کردهایم اما دریغ از کلام یا همراهی و حمایت مسؤولان. غلامی ادامه داد: معادن شن و ماسه و نابود شدن درختان و خاک این دیار و رهاسازی زباله در زمینهای حوالی جادهها و جوی آب کشاورزی همچنین رهاسازی نخالههای ساختمانی و پسماند موزاییکسازیها و کارخانههای صنعتی و در آینده چالههایی به وسعت یک شهر، یادگار بهجا مانده از امروز است و ارمغانی جز ایجاد فضایی غیرقابل سکونت برای این مردم نخواهد داشت. دهقانیزاده، بخشدار مرکزی مهریز نیز اظهار داشت: مدیریت و ساماندهی نخالههای صنعتی برعهده تولیدکنندگان است و پسماندهای صنعتی ناشی از فعالیتهای صنعتی و معدنی واحدهای مستقر در سطح شهرستان باید توسط خود تولیدکننده جمعآوری، حمل و دفن شود؛ بخشداریها و دهیاریها تنها مدیریت اجرای پسماندهای عادی تولیدی فعالیت روزمره انسانها را در محدودههای تعیینشده، مدیریت میکنند. وی با بیان اینکه اگر جمعآوری پسماندهای شهری خوب مدیریت نشود به یک معضل زیستمحیطی تبدیل میشود، افزود: جمعآوری و دفن زبالههای خانگی و صنعتی این شهرستان باید بیش از این ساماندهی و مدیریت شود.
معضل زباله و مواد زائد کارخانجات سنگبری و کاشیسازی
عضو شورای شهر مهریز گفت: بعضی از شرایط حاکم بر سیما و منظر زمینهای اطراف شهرکهای صنعتی مهریز که حاصل زبالهها و مواد زائد کارخانجات بویژه کارخانجات سنگبری است، تبدیل به یک چالش پیش روی مسؤولان شهر شده و میتواند آسیبهایی جدی را در بحث بهداشت و سلامت شهر در پی داشته باشد. علیرضا ابویی افزود: چالش زیستمحیطی نخالههای صنعتی و ساختمانی باید با ورود کارگروه پسماند یا با تشکیل کمیته اجرایی شهرستان، سرلوحه کار مسؤولان امر باشد، بنابراین برای تحقق این امر مهم باید کارگروه ویژه به منظور برنامهریزی با هدف رفع این چالش در مدت زمان معین تشکیل شود. ابویی، ورود متولی واگذاری زمینهای شهرک صنعتی و سنگ در بحث نظارت و پیشگیری از تخلیه نخالههای ساختمانی در زمینهای رها شده و شناسایی عوامل متخلف در شهرکها و اعمال قانون در راستای قوانین پیشبینی شده و تعیین محل گود مناسب به منظور تخلیه نخالههای ساختمانی شهر و شهرکها و تشکیل کارگروه اجرایی (پسماند) به منظور بررسی و برنامهریزی برای جمعآوری و دفن نخالههای رها شده را مهمترین راهکار برای جلوگیری از ادامه تخلیه نامناسب نخالهها در محدوده صنعتی شهر مهریز دانست. متولی یا دستگاه واگذارکننده زمینها باید با استفاده از ظرفیتهای قانونی خود به فوریت با ایجاد تدابیر لازم و تعاملساز با دستگاههای اجرایی شهرستان، نسبت به دفن نخالههای رها شده اقدام کند. عضو شورای شهر مهریز افزود: متولی یا دستگاه واگذارکننده زمینها با استفاده از ظرفیتهای قانونی خود به فوریت با ایجاد تدابیر لازم و تعاملساز با دستگاههای اجرایی شهرستان، نسبت به دفن نخالههای رها شده اقدام کند.