محمد نجارصادقی: با وجود هشدارهای بسیار پیش از این مبنی بر ایجاد جایگزین برای پیام‌رسان تلگرام، نه‌تنها دولت این کار را نکرده بلکه دیپلماسی ارتباطی مناسب هم برای ارتباط دوجانبه با مدیران تلگرام نداشته است. در حال حاضر چندین پیام‌رسان بومی پرقدرت در بخش خصوصی موجود هستند که احتیاج به حمایت دولتی دارند. به گزارش «وطن‌امروز»، 6 روز از فیلترینگ تلگرام می‌گذرد. مرکز ملی فضای مجازی که پیش از این هر روز تعداد مطالب بارگذاری شده را در بستر تلگرام منتشر میکرد، ترجیح داده این گزارش را در هفته جاری به روز نکند، آنطور که می‌توان از تعداد بیننده‌های پیام‌های تلگرامی برداشت کرد میزان اقبال به تلگرام به یک‌دهم قبل تقلیل پیدا کرده است. در روزهای اخیر مهم‌ترین سوالی که برای 40 میلیون کاربر ایرانی تلگرام به وجود آمده این است که چه برنامه‌ای را جایگزین تلگرام کنند با وجود اینکه بسیاری از کارشناسان از زمان میلیونی شدن تلگرام هشدار به قطع این برنامه به هر دلیلی داده بودند و لزوم ایجاد برنامه جایگزین را گفته بودند، حالا هویدا شده که مسؤولان هیچ برنامه‌ای برای پساتلگرام نداشتند. در حال حاضر تمام توجهات به پیام‌رسان سروش است، پیام‌رسانی که در همان ساعات اولیه مسدودی تلگرام ضعف خود را نمایان کرد و دیگر به کاربران خود خدمات نداد. به نظر می‌رسد اساسا این پیام‌رسان برای اقبال اینچنینی طراحی نشده بود.
تا کانال‌های تروریستی هستند تلگرام بی‌تلگرام
محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دیروز در حاشیه هیات دولت درباره وضعیت بازگشایی دوباره تلگرام و اینستاگرام گفت: آن چیزی که مشخص است، ظرفیت‌های خوبی که در کشور برای توسعه کسب‌وکار و اشتغال ایجاد شده، مورد سوءاستفاده برخی قرار گرفت و اثرات آن در چند روز گذشته در کشور قابل مشاهده بود. وی افزود: آسیب‌های زیادی به این بهانه به آرامش و زندگی مردم زدند؛ این چالش وجود داشت که بین چیزی که در حال وقوع در کشور است و چیزی که مورد استفاده مردم بود در صورت مسدود شدن موجب نارضایتی مردم شده و اگر باز گذاشته می‌شد امنیت اجتماعی کشور زیر سوال می‌رفت. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: هم دسترسی آزاد در منشور حقوق شهروندی و هم امنیت حق مردم است که دولت و شورای امنیت کشور کارگزار این مساله هستند و ریاست آن با آقای رحمانی‌فضلی است. آذری‌جهرمی تصریح کرد: خیلی از کانال‌های تلگرامی هستند که اقدامات تروریستی را ترویج کرده و مردم را برای این حرکات تشویق می‌کنند. وی در ادامه با بیان اینکه کانال‌های متعدد تلگرامی وجود دارند که به ترویج خشونت و رفتارهای تروریستی اقدام می‌کنند، گفت: آمارها و مستندات این مساله وجود دارد و اگر تاکنون در این باره آمار و مستنداتی ارائه نکرده‌ایم به دلیل عدم ترویج خشونت بوده است؛ کانال‌هایی که مردم را به آتش زدن خانه مسؤولان، مساجد، تکایا و حمله به مراکز نظامی تشویق می‌کنند. اینگونه موارد در هیچ کشوری اجازه فعالیت نخواهند داشت. وزیرICT با اشاره به تصمیم شورای امنیت کشور درباره توقف فعالیت برخی شبکه‌های اجتماعی، ادامه داد: در مرحله اول درباره فعالیت این شبکه‌های مجازی در شورای امنیت کشور و در شرایطی که نظرات متفاوتی درباره فعالیت آنها وجود داشت، تصمیم به توقف برخی از این شبکه‌ها گرفته شد که این تصمیم طی چند روز اخیر در کشور اجرایی شد. جهرمی با اشاره به بازگشت آرامش به کشور، یادآور شد: از شب گذشته در اکثر نقاط وضعیت آرامش برقرار است که جا دارد از همه دستگاه‌ها و نهادهای امنیتی تشکر کنیم. بحث بعدی در این زمینه بازگشایی این شبکه‌هاست. وی در همین زمینه تصریح کرد: از روز گذشته پیگیری‌هایی در این زمینه از شورای امنیت کشور انجام دادیم که در مناطقی که آرامش بازگشته است این شبکه‌ها اجازه فعالیت داشته باشند و فعالیت آنها از سر گرفته شود. با مدیر تلگرام نیز مکاتبه کردیم که ادامه فعالیت تلگرام در ایران منوط به حذف موارد تروریستی است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تأکید کرد: بیشترین کاربران و حجم استفاده از تلگرام در ایران است، طبیعتا اگر احترام متقابل نباشد، شرایط دشوار می‌شود. امیدواریم مدیر تلگرام به مقررات خود و درخواست مردم برای حذف موارد تروریستی احترام بگذارد.
آمریکا هم در زمان بحران فیلتر می‌کند!
محمدحسین کاشی، کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره فیلتر شدن تلگرام به دلیل تجمعات اخیر، گفت: در تمام دنیا رایج است برای کنترل بحران‌های خیابانی، فضای مجازی را محدود می‌کنند. وی افزود: برای مثال در اعتراضات تحت عنوان وال‌استریت در ایالات متحده آمریکا، دولت این کشور برای کنترل اوضاع دست به فیلترینگ توئیتر و فیسبوک زد. این اعمال محدودیت در پی اعتراضات مردم کشورهایی مانند فرانسه، انگلیس، ترکیه و اوکراین هم رخ داده بود. در کل محدود‌سازی شبکه‌های مجازی در مواقع بحران در تمام دنیا عرف است و محدود به ایران نیست. این کارشناس حوزه ICT با بیان لزوم ایجاد بستر پیام‌رسان بومی، گفت: فقدان برنامه‌ای مانند تلگرام در روزهای اخیر لزوم ایجاد یک پیام‌رسان بومی را پیش از پیش بر همگان آشکار کرد، در حال حاضر هر کشور برای خود یک بستر پیام‌رسان ایجاد کرده است اما درباره این موضوع در ایران بحران داریم. حتی کشوری مانند عربستان به تازگی با خرید یک پیام‌رسان انگلیسی - هندی به دنبال این است که مدیریت پیام‌رسان‌های کشورهای عرب زبان را به دست گیرد. کاشی اظهار داشت: در حال حاضر چندین پیام‌رسان مناسب در بخش خصوصی ایجاد شده است که می‌توانند جایگزین پیام رسان‌های خارجی شوند اما تاکنون اقبالی به آنها نشده است. این کارشناس ارتباطات پیشنهاد داد حتی اگر مسؤولان عزم ساخت یا استفاده از برنامه‌های ایرانی را ندارند، حداقل می‌توانند سهام یک شرکت پیام‌رسان خارجی را بخرند که برای مدیریت بحران مجبور به فیلتر کردن تمام فضای یک پیام‌رسان نباشند. کاشی درباره برنامه سروش که در روزهای اخیر با فیلتر شدن تلگرام مورد رغبت قرار گرفته، گفت: سروش می‌تواند شروع خوبی باشد، این برنامه باید تجربه خود را با شرکت‌های دیگر به اشتراک بگذارد. این کارشناس ارتباطات در پاسخ به این سوال که برنامه سروش در حال حاضر نقص‌های بسیاری دارد و جوابگوی تعداد زیادی کاربر نیست، دلیل این موضوع چیست؟ گفت: این سوال را باید از سازندگان این اپلیکیشن بپرسید اما محصولی که با پشتوانه بودجه دولتی ساخته می‌شود و به فکر سودآوری و موضوعات اقتصادی نیست ممکن است چنین مشکلاتی داشته باشد. اساسا سرنوشت پروژه‌های بزرگ اینچنینی که وابسته به بودجه دولتی هستند محکوم به شکست است.
فیلترینگ هوشمند چیست؟
کاشی درباره موضوع فیلترینگ هوشمند مطرح شده توسط آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: اساسا فیلترینگ به چند صورت رخ می‌دهد، یکی اینکه از پایه یک سایت یا محتوا بسته می‌شود مانند وضعیت امروز یوتیوب در ایران که به کلی بسته است یا اینکه فیلترینگ هوشمند رخ می‌دهد. این کارشناس ارتباطات تصریح کرد: فیلترینگ هوشمند راهی است که دیگر محتوای خوب برخی سایت‌ها به پای محتوای بد آنها نسوزند و فیلتر نشوند؛ در فیلترینگ هوشمند کاربر اینترنت به محتوای مناسب راهنمایی می‌شود، بدون اینکه احساس بسته شدن سایت یا محدودیتی داشته باشد. در حال حاضر قوی‌ترین سیستم فیلترینگ متعلق به ایالات متحده آمریکاست اما به کلی کاربر متوجه فیلترینگ نمی‌شود. به این صورت که شاید کاربر به دنبال مطلب خاصی بگردد اما فیلترینگ هوشمند همان مسیری را جلوی پای کاربر می‌گذارد که می‌خواهد.