مسأله چرایی شروع جنگ در دهه‌های اخیر افغانستان و تداوم آن توسط طالبان و وضعیت فعلی، بحث مبسوطی را می‌طلبد اما حوزه فعالیت و نفوذ داعش در این کشور با توجه به شکست اخیر آنها در عراق و سوریه، از مباحثی است که نکاتی را حائز اهمیت و توضیح می‌کند.
1- آنچه مشخص است هدف داعش از فعالیت در افغانستان، سیطره بر سرزمین خراسان است که ریشه در اعتقادات آخرالزمانی آنها نیز دارد ولی علل مهم‌تری برای حضور داعش در افغانستان وجود دارد که از بین آنها می‌توان در درجه اول تهدید شیعیان افغانستان و در مرحله بعدی ایران و پاکستان را مورد اشاره قرار دارد. (با توجه به نقش رزمندگان فاطمیون و زینبیون در شکست داعش، تضعیف این نقطه قوت، جزو برنامه‌های اتاق فرماندهی داعش قرار گرفته است.)
از طرفی اوضاع نابسامان اقتصادی، اختلافات قومی، سرخوردگی از طالبان یا حکومت مستقر و حمایت‌های پنهان سرویس‌های جاسوسی غربی و... از علل پا گرفتن داعش در افغانستان است.
 از طرف دیگر، اعضای خارجی این گروه تروریستی در افغانستان عمدتاً از کشورهای ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان، پاکستان، عراق و قزاقستان هستند که پیش از این در گروه‌های «تحریک اسلامی ازبکستان» یا داعش در غرب آسیا فعالیت داشته‌اند. (تحریک اسلامی ازبکستان که در پاکستان نیز فعال بود، از اواخر سال 1382 «مارس 2004» فعالیت خود را شروع کرده و در جنگ با ارتش پاکستان، در اتحاد طالبان و القاعده قرار داشت.)
با توجه به اینکه تاکتیک نظامی داعش در افغانستان همانند عراق و سوریه همچنان جنگ چریکی (نامنظم) است، متاسفانه اعمال شنیع و ناهنجاری که باعث جذب عده‌ای می‌شود، نظیر جهاد نکاح و… در نقاط تحت اشغال آنها رواج دارد. (خطر این اعمال بیش از تخریب چهره فعلی اسلام، تخریب نسل آینده است که از جمله اهداف سکولاریستی و شیوع زنازادگی در طرح جنگ مذهبی 30 ساله است.)
با بررسی مناطق فعالیت دواعش در افغانستان مشخص می‌شود 2 محور اصلی برای عملیات آنها در نظر گرفته شده است:
1- محور شرق (در استان‌های ننگرهار و خوست و کنر و...)
2- محور شمال غربی (در استان‌های فاریاب و جوزجان و سرپل)
در شمال افغانستان، شهرستان‌های درزآب، قوش‌تپه استان جوزجان، مناطقی از شهر بلچراغ استان فاریاب و شهر صیاد استان سرپل (منطقه شیعه‌نشین میرزااولنگ در حومه این شهر قرار دارد) تحت فعالیت دواعش قرار دارد.
در شرق نیز بویژه در استان‌های ننگرهار و کنر و خوست، فعالیت و حضور دواعش گزارش شده است اما این مناطق کوهستانی و صعب‌العبور است و به سختی می‌توان منطقه‌ای را تحت سیطره داعش ذکر کرد.
به صورت کلی عناصر گروه تروریستی داعش در نقاط بسیاری از افغانستان حضور و فعالیت کرده‌اند اما به خاطر عدم حمایت مردمی و درگیری با طالبان یا ارتش و نیروهای مردمی با مشکلات فراوانی روبه‌رو شده‌اند. البته در سال‌های گذشته وزارت دفاع افغانستان با همراهی ناتو عملیات‌هایی را در جهت پاکسازی این مناطق انجام داد اما به دلیل شرایط خاص اقلیمی مناطق شرقی و تعلل نیروهای محلی در شمال غرب، این مناطق همچنان مأمنی برای تحرکات داعش است.
 منبع: دیدبان