عبدالباری عطوان: بیهیچ تردیدی اسراری که در کتاب «آتش و خشم؛ درون کاخ سفید ترامپ» اثر مایکل وولف، روزنامهنگار آمریکایی درباره سال نخست ریاستجمهوری دونالد ترامپ فاش شده است، نقش بزرگی در تسریع سرنگونی وی و خروجش از کاخ سفید ایفا میکند. دولت «عمیق» در ایالات متحده آمریکا تصمیم گرفته است سال جدید سال جنگ علیه رئیسجمهور این کشور شود و هر نوع سلاح سنگینی را که در اختیار دارد برای شکست ترامپ مورد استفاده قرار دهد و این همان چیزی است که استناد کتاب به مصاحبههایی را تفسیر میکند که نویسنده آن با بیش از 200 شخصیت پیرامون ترامپ انجام داد که بارزترین آنها استیو بنن، مشاور استراتژیک سابق وی است که چند ماه پس از به قدرت رسیدن ترامپ از مقامش اخراج شد، در حالی که این بنن بود که تبلیغات انتخاباتی ترامپ را مهندسی کرد و باعث پیروزی وی در انتخابات ریاستجمهوری شد.
منطقه خاورمیانه و سیاست ترامپ در آن، جایگاه نسبتا خوبی در این کتاب دارد و میتوان اطلاعات منتشر شده در اینباره در این کتاب را در 2 نقطه اساسی خلاصه کرد؛ نخست- بنن، مشاور سابق ترامپ یکی از اعترافات ترامپ را فاش کرد مبنی بر آنکه وی پشت کودتایی است که 20 ژوئن گذشته در عربستان رخ داد و منجر به سرنگونی محمد بننایف از ولایتعهدی سعودی و روی کار آمدن محمد بنسلمان به جای وی شد و بنن تأکید کرد ترامپ به دوستانش اطلاع داد وی با همکاری جرد کوشنر، دامادش این کودتا را مهندسی کردند تا فرد موردنظرشان را در رأس قدرت قرار دهند. دوم- اذعان بنن به اینکه وی پشت به اصطلاح «قرارداد بزرگ درباره فلسطین» قرار داشت که به موجب آن از ایجاد کشور فلسطین جلوگیری و سفارت آمریکا از تلآویو به قدس منتقل میشود و کرانه باختری به اردن و نوار غزه به مصر داده میشود و شهرکهای یهودینشین نیز به رژیم اسرائیل ملحق و قدس اشغالی به طور کامل یهودیسازی میشود. نکته قابل توجه اینکه 2 شخصیت اصلی در محور این سیاست آمریکا قرار دارند؛ اولی بنسلمان و دومی جرد کوشنر است که دیدارهای مخیانه و علنی میان این دو شخصیت زیاد شده است تا این تفاهمها و طرحها در واقعیت عملی و روند عادیسازی روابط سعودی با دولت اشغالگر اسرائیل سریعتر شود و ما بر این باوریم میان این دو موضوع یعنی کودتا در مقابل بازاریابی و تثبیت «قرارداد قرن» ارتباط وجود دارد. هرگز در این شکی نداریم که بنسلمان هیچگونه بیانیه رسمی درباره تکذیب اطلاعات فاششده در این کتاب صادر نکرده است؛ چه اطلاعات مربوط به نقش دولت آمریکا در کودتا که وی را به ولیعهدی رساند و چه اطلاعات مربوط به قرارداد بزرگ برای یهودیسازی قدس اشغالی و انتقال سفارت آمریکا به این شهر و بازگرداندن باقیمانده کرانه باختری به اردن و نوار غزه به مصر. ادامه این سکوت حداقل تا زمان نوشتن این سطرها چه بسا تأیید و تأکید این اطلاعات است. بنن، مشاور استراتژیک سابق ترامپ در کتاب «آتش و خشم؛ درون کاخ سفید ترامپ» پیشبینیای کرده و میگوید مصر و عربستان سعودی در آستانه فروپاشی بسیار خطرناکی قرار دارند، زیرا دولت آمریکا سررشتههای بازی در این دو کشور را از طریق نفوذش و تکیهاش بر همپیمان اسرائیلی و استفاده از برگ برنده ترساندن آنها از ایران برای بیثبات کردن عربستان و برگ برنده سد النهضه برای بیثبات کردن مصر در اختیار دارد. اگر 2 کشور مصر و عربستان در عمل با فروپاشی مواجه هستند، به باور ما دلیل این مساله مشاورهها و توصیههایی است که دولت ترامپ به آنها میدهد؛ نصیحتها و مشاورههایی که کوشنر چه بسا با اشاره و هدایت همپیمانانش در تلآویو تدوین میکند. این تأسفبار است که برخی از این مشاورهها و توصیهها اگر نگوییم همه آنها نتایج فاجعهباری داشته است و این نتایج را به شکل آشفتگی اوضاع سیاسی و اقتصادی در 2 کشور میبینیم و نیز غرق شدن عربستان در جنگ یمن و نزدیک شدن مصر به ورود به جنگ آب با اتیوپی و کاهش نفوذش در دریای سرخ. گزافهگویی نکردهایم اگر بگوییم پیامدهای فروپاشی دولت ترامپ که این دو کشور یعنی مصر و عربستان به آن تکیه کردهاند، به آنها بازمیگردد و چه بسا عاقلانهترین کار این است که دولتهای 2 کشور سیاستهای خود را مورد بازنگری قرار دهند و در سریعترین زمان ممکن از کشتی ترامپ که در آستانه غرقشدن است بیرون بپرند، آن هم نه برای نجات خود، بلکه حداقل برای کم کردن خسارتها.