احمد شفیق، نخستوزیر اسبق مصر که خود را نامزد انتخابات ریاستجمهوری مارس 2018 اعلام کرده بود، به دلیل فشارها و تهدیدها از سوی دولت عبدالفتاح السیسی، از این انتخابات عقبنشینی کرد. پس از این انصراف شفیق، حزب «مصر العروبه» پس از نشست هیأت عالی این حزب، سامی عنان، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش مصر را به عنوان نامزد انتخابات ریاستجمهوری معرفی کرد. نکته قابل توجه این است که عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور کنونی مصر تاکنون قصد خود برای کاندیداتوری رسمی در انتخابات را اعلام نکرده است؛ امری که علامت سؤالهای زیادی درباره آنچه در پشت پرده در دهلیزهای دایرههای کوچک حاکم بر مصر میگذرد، مطرح میکند. برای السیسی رقابت با فردی مانند سرلشکر احمد شفیق بسیار راحتتر از رقابت با رقیبی سختتر و چه بسا قویتر همچون سرلشکر سامی عنان است زیرا بهنوشته رایالیوم، سرلشکر عنان هنوز از حمایت ارتش و چهبسا برخی قدرتهای خارجی مانند آمریکا برخوردار است. 2 تفسیر درباره ورود عنان به گود رقابت در انتخابات ریاستجمهوری مصر وجود دارد: اول: میگوید که این کاندیداتوری بخشی از «نمایش» است که بر سر جزئیات آن توافق حاصل شده است تا میزان جدیبودن رقابت با مطرح کردن رقیبی قوی برای السیسی به نمایش گذاشته و این کار باعث شود که نوعی جدیت و هیجان با هم به فرآیند انتخابات تزریق شود و موجب شود بسیاری از رایدهندگان به پای صندوقهای رأی بروند؛ لیکن نتایج انتخابات از قبل مشخص است و در نهایت امر با پیروزی السیسی رقم میخورد. دوم: کاندیداتوری عنان نمایشی نیست و گامی جدی است که بازتابدهنده وجود «نزاع شاخهها» داخل ارتش مصر است که بر این کشور حکومت میکند و همه رشتههای بازی را در اختیار دارد و ارتش برای حمایت از تصمیم نهایی قصد دارد به ملت مراجعه کند. السیسی در مرحله انتقالی که در پی جنبش 30 ژوئن که ارتش از آن به عنوان پوششی برای سرنگونی نظام محمد مرسی استفاده کرد، اعلام کرد که نمیخواهد در انتخابات ریاستجمهوری نامزد شود و لباس نظامی را از تن خود درنمیآورد و به گفته برخی از افراد نزدیک به وی زمانی که «مجبور» به کاندیداتوری در انتخابات ریاستجمهوری شد قرار شد که وی فقط یک دوره رئیسجمهور شود، یعنی در انتخابات آینده کاندید نمیشود. پرسشی که مطرح میشود این است که نیتهای واقعی ارتش در سالهای آینده چیست؟ آیا در حال آماده کردن سناریوی غافلگیرانه است که میخواهد ریاستجمهوری را به چهره جدیدی از«دل» ارتش بدهد تا مرحله آینده و چالشهای آن را رهبری کند یا زمینه را برای انتخابات واقعی و نه صوری آماده میکند که در آن رقابت قوی است و نتایج آن در تقویت جایگاه السیسی و اعطای دوران ریاستجمهوری دوم و تفویض مردمی و نظامی بیحد و حصر نقش دارد؟ وجود «سناریو»ی سری توسط ارتش مصر را بعید نمیدانیم و این را نیز باید یادآوری کنیم که 3 کاندیدای برجسته ریاستجمهوری مصر یعنی السیسی، عنان و قبل از آنها شفیق هر سه ارتشی هستند.