«دره چنار» این روزها به تماشای خاکسترنشینی بلوطهای خود نشسته و این روایت تیشهای است که ریشه زاگرس را نشانه گرفته است. اهمیت درختان و جنگلهای انبوه در شرایطی که خشکسالی، آلودگی هوا و فرسایش خاک زندگی بشر را تهدید میکند بیشتر به چشم میآید؛ جنگلهای بخشنده زاگرس و بلوطهایی که استواری طبیعت استان لرستان را حفظ کردهاند هر بار به شیوهای زخم میخورند و در میان سکوت مسؤولان و انجمنهای حفاظت و حراست از محیطزیست جان میدهند. روزی گردوغبار به جان بلوطها میافتد و نفس زاگرس را تنگ میکند، روز دیگر زوال بلوط شیره درختان کهنسال را میمکد... و امروز بشر تیشه به ریشه ریههای زاگرس میزند تا از تنههای بیجان بلوط برای خود آتشی روشن کند و به خاکستر بنشاند و زغال بگیرد. «دره چنار» اشترانکوه این روزها به سوگ درختان قطعشده خود نشسته و چشمانتظار کمک است؛ چشمانتظار حمایت بشری است که سالها از دستان بخشنده طبیعت حیات گرفته و حالا باید پاسدار میراث طبیعی اجداد خود باشد. بلوطهای «دره چنار» یکی پس از دیگری قطع میشود تا عرصه زمینهای کشاورزی روستاییان گستردهتر شود و تنههای بیجان درختان برای تأمین گرمایش و سوخت مردم منطقه خود را به آتش بکشند. احمد گودرزی، مسؤول منطقه حفاظتشده اشترانکوه لرستان در گفتوگو با مهر، درباره قطع درختان منطقه «دره چنار» در شهرستان دورود اظهار داشت: بعد از انتشار گزارش خبرگزاری مهر درباره توجه به بلوطستانهای این منطقه دو گروه را برای بررسی موضوع اعزام کردیم. وی با بیان اینکه در بررسیهای بهعملآمده مشخص شد چند درخت در منطقه «دره چنار» قطع شده است، مدعی شد: این درختان در بخش زمینهای زراعی مردم واقع بودند. مسؤول منطقه حفاظتشده اشترانکوه لرستان با بیان اینکه متأسفانه مردم این منطقه برای تامین سوخت با مشکل مواجه هستند، گفت: این در حالی است که اداره منابع طبیعی استان باید سالانه جیره سوخت مردم را در این مناطق تأمین کند. گودرزی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه مردم مجبورند برای تأمین سوخت مورد نیاز خود برای پخت غذا و همچنین در بحث گرمایشی اقدام به قطع درختان و زغالگیری از آنها کنند، گفت: روستاییان در این مناطق مشکل دارند و مسؤولان باید اقدامات لازم را برای رفع این مشکل مردم انجام دهند. وی با بیان اینکه در بررسیهای بهعملآمده از قطع درختان در منطقه «دره چنار» برخی از آنها از قسمت سرشاخهها و برخی از تنه اصلی درخت قطع شده بودند، گفت: مردم و روستاییان نفت و گاز ندارند و برای پختوپز و بحث گرمایشی برخی اوقات اقدام به قطع درختان میکنند. مسؤول منطقه حفاظتشده اشترانکوه لرستان با تأکید بر اینکه اداره منابع طبیعی باید از این مناطق و درختان موجود در آن حفاظت کند، گفت: تنها محیطزیست در این زمینه نباید پایکار باشد.
گودرزی با بیان اینکه این درختان داخل زمین زراعی بودهاند و این زمینهای زراعی نیز در عرصههای ملی قرار دارند، گفت: باید از سوی مسؤولان به روستاییان سوخترسانی صورت گیرد. وی با تأکید بر ضرورت استفاده از ظرفیت بخشداران و دهیاران از سوی منابع طبیعی برای حفاظت از جنگلهای استان عنوان کرد: در زمینه قطع درختان منطقه «دره چنار» نیز تعدادی خانوار شناسایی شده و پس از تحقیقات کامل متخلفان تحویل مقامات قضایی میشوند. مسؤول منطقه حفاظتشده اشترانکوه لرستان همچنین با اشاره به بحث آفت در درختان و جنگلهای استان بیان داشت: در این رابطه نیز باید کارشناسان منابع طبیعی استان علت این آفت را بررسی و شناسایی کنند. گودرزی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه اداره منابع طبیعی باید چوبهای خشک، درختان آفتزده، درختان دارای ۶ تنه قطور، درختان پیر و فرسوده را برای مصارف صنعتی، سوخت و... نمونهبرداری کند و برای روستاییان و دیگر مصارف اختصاص دهد، گفت: این امر در این راستا بوده تا بافت جنگلی و تنه اصلی درختان از سوی عدهای ناآگاه یا روستاییان قطع نشود و با زغالگیری درختان برخورد شود.
درآمد از خاکسترنشینی بلوطها
وی با بیان اینکه سال گذشته با حکم دادستانی با زغالگیران مبارزه کردیم، گفت: برخی افراد برای تأمین درآمد درختی را قطع و اقدام به زغالگیری از آن میکنند. مسؤول منطقه حفاظتشده اشترانکوه لرستان با بیان اینکه وظیفه ما مبارزه با قطع درختان است، گفت: اما سازمان منابع طبیعی وظیفه ذاتی دارد در این زمینه اقدام کند. بنا به این گزارش، موضوع قطع درختان و زغالگیری بلوط داستانی است که تازگی ندارد، هر روز اخباری از زغالگیری بلوطهای یک منطقه زاگرس به گوش میرسد و همچنان مسؤولان نتوانستهاند چارهای برای حل این مشکل بیندیشند؛ تأمین معیشت روستاییان و تأمین سوخت مردم برای پختوپز و گرمایش در فصل زمستان مسائلی است که باید به صورت ویژه بررسی شود تا بیش از این شاهد قطع ریههای تنفسی زاگرس نباشیم.
گودرزی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه اداره منابع طبیعی حتی جواب استعلامات ما را که بدانیم فلان منطقه زراعی، ملی است یا نه، با ۲۰ روز تاخیر میدهد، گفت: در برخی موارد نیاز است کاربری مناطق را بدانیم تا بتوانیم کار را در دستگاه قضایی پیش ببریم. متأسفانه همکاری منابع طبیعی در این زمینه به صفر رسیده است. وی بیان داشت: حفاظت از حیاتوحش منطقه اشترانکوه بر عهده محیطزیست بوده و حفاظت از جنگلها بر عهده منابع طبیعی است. این سخنان در حالی مطرح میشود که خبرگزاری مهر ۲۳ دیماه امسال با انتشار گزارش و فیلمی با عنوان «ماجرای قطع درختان بلوط منطقه «دره چنار»/ محیطزیست ورود پیدا کرد» بر ضرورت پیگیری مسؤولان تأکید کرد تا مدیرکل محیطزیست لرستان بویژه مسؤول منطقه حفاظتشده اشترانکوه به پیگیری این گزارش ورود پیدا کنند. اما موضوع قابل تأمل در این زمینه این بوده که شیرزاد نجفی، مدیرکل منابع طبیعی لرستان بهرغم تماسها و پیامهای مکرر خبرنگار مهر برای اظهارنظر در این رابطه، پاسخگو نبود تا همین امر وضعیت اسفبار مدیریت و حراست از جنگلها و مراتع استان را نشان دهد. در حقیقت قطع هر درخت تیشهای است که به ریشه زاگرس زده میشود و چندین سال طول میکشد تا جای پای نهالهایی که امروز به دست دوستداران محیطزیست کاشته میشود، سفت شود. عرصههای منابع طبیعی لرستان هر روز بیش از قبل خالی از درختان بلوط و زمینهای کشاورزی هر روز گستردهتر میشود؛ این شرایط چشمانداز پربار و سرشار درختان بلوط زاگرس را محو میکند، باید چارهای اندیشید؛ امروز هم دیر است اما از همین امروز هم باید جلوی فاجعهای که به ضرر بشریت و محیطزیست تمام میشود را گرفت.