گروه اجتماعی: بیش از 5 ماه از فعالیت شانزدهمین شهردار پایتخت گذشته است، محمدعلی نجفی
67 ساله، شهریورماه سال جاری با کسب همه آرای (21 رأی) اعضای شورای شهر پنجم، شهردار تهران شد؛ انتخابی که با اما واگرهایی همراه بود.
نجفی که پیش از این آخرین سمت اجرایی‌اش، ریاست سازمان میراث فرهنگی بود به دلیل بیماری و ناتوانی‌اش از سمت خود استعفا کرده بود، با این‌وجود اعضای شورای شهر پنجم تشخیص دادند که وی گزینه مناسبی برای اداره شهرداری بزرگ‌ترین کلانشهر کشور است. روی کار آمدن نجفی با انتقاداتی همراه شد، انتقاداتی که بیشتر به ناتوانی وی مبنی بر اداره شهرداری تهران به دلیل بیماری‌اش مرتبط بود. پیش از نجفی، محمدباقر قالیباف با مدیریت جهادی چهره متفاوتی از شهرداری تهران را به یادگار گذاشت. قالیباف که مرد همیشه در صحنه بود، عادت به پشت‌میزنشینی و اداره امور از طریق مدیرانش را نداشت. یکی از ماندگارترین خاطرات حضور قالیباف در میدان اجرا، حادثه تلخ پلاسکو بود که وی به‌شخصه مدیریت بحران را به عهده گرفت و تا آخرین مراحل آواربرداری در میدان حضور داشت. مشاهده کارنامه نجفی در همین 5 ماه گذشته نشان می‌دهد وی برخلاف مدیریت سابق شهرداری تهران، تا به امروز نیروی حاضر در صحنه نبوده و ترجیح می‌دهد در شرایطی که باید حضور داشته باشد از راه دور موضوعات را پیگیری کند.
نجفی، مرد غایب!
این در حالی است که در دوران 5 ماهه مدیریت نجفی در شهرداری تهران، آنطور که از شواهد و عملکرد شهردار تهران مشخص است، وی چندان علاقه‌ای به حضور در شرایط بحرانی و برنامه‌های ویژه ندارد. زلزله تهران نمونه بارز این موضوع است. حضور نداشتن نجفی در زمان مدیریت بحران زلزله در تهران برای مدتی نقل محافل و رسانه‌های گوناگون شد و ابهامات زیادی را ایجاد کرد تا جایی که مرکز ارتباطات و روابط عمومی شهرداری تهران در اطلاعیه‌ای از حضور وی در پایتخت در زمان زلزله خبر داد.
البته این تمام ماجرا نبود. از دیگر نمونه‌های غیبت شهردار تهران می‌توان به برنامه سالگرد شهدای آتش‌نشان اشاره کرد که نجفی برخلاف وظیفه، آنطور که خبرها و تصاویر منتشر شده حکایت داشت به کیش سفر کرده و مشغول بازدید از پروژه تفریحی سارینا بود!
اما ماجرای غیبت‌های نجفی در گذشته هم سابقه داشته است. به صورتی که در اربعین امسال که طبق وعده رئیس مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری، نجفی قصد داشت برای سرکشی به عملیات اربعین به کربلا و نجف سفر کند، به دلیل دیسک کمر نتوانست این مأموریت را به سرانجام برساند. بررسی اظهارات گذشته درباره نجفی نشان می‌دهد، زمانی که قرار بود وی سکان شهر را به دست گیرد، هم‌‌حزبی‌های خودش به دلیل وضعیت جسمانی نجفی (ناراحتی قلبی) مخالف این کار بودند چرا که نجفی به دلیل این مشکل از سازمان میراث فرهنگی استعفا کرده بود. به عقیده پرویز سروری، عضو سابق شورای شهر، نجفی طی این 5 ماه فعالیت در شهرداری تهران ثابت کرده یک مدیر ستادی است درحالی‌که شهرداری تهران نیازمند یک مدیر میدانی است.
ناهماهنگی شهرداری و شورا
پس از ناکامی بخشی از اصلاح‌طلبان در انتخاب شهردار موردنظرشان، این جریان بازی را به سمت چینش مدیران شهری سوق دادند، به صورتی که نمایندگان طیف‌های گوناگون اصلاح‌طلبان در شورای شهر هر روز یک فرد را برای تصدی یکی از معاونت‌ها مطرح‌کردند تا جایی که توفان تغییر و تحولات نجفی در شهرداری به دلیل همین فشارها در اوایل کار ترمزش کشیده شد. برای مثال، انتخاب پورسیدآقایی (مدیر مستعفی فاجعه تصادف قطار در هفت‌خوان سمنان) به‌عنوان معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با مخالفت جدی کمیسیون حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر مواجه شد تا جایی که مشکلاتی در این معاونت ایجاد شد. نباید از این نکته غافل شد که شورای اول که شاکله آن‌هم از جریان اصلاح‌طلب بودند به‌قدری موضوعات سیاسی را به جلسات شورا کشاندند که در نهایت منجر به انحلال شورا شد، البته ناهماهنگی شورا با شهرداری تا همین چندی پیش ادامه داشته است. دعوت نکردن از اعضای شورای شهر برای حضور در مراسم شهدای آتش‌نشان حاکی از اختلاف شورا و شهرداری بود. به گفته علی اعطا، سخنگوی شورای شهر، گویا شهردارى برنامه دیگرى هم داشته که البته اگر به شورا اطلاع داده می‌شد، تعدادى از اعضا در آن مراسم هم شرکت می‌کردند اما متأسفانه ما اطلاعی از برگزاری این برنامه نداشتیم.
فرار به جلوی نجفی
علاوه بر این، نجفی بتازگی با ارائه گزارشی از عملکرد 12ساله مدیریت سابق شهری، اظهار داشت: حجم کل بدهی‌های شهرداری 52 هزار میلیارد تومان است. وی که به نوعی راه مدیران دولتی را در پیش‌گرفته است، تلاش دارد ضعف‌ها و کاستی‌های مدیریتی‌اش را به گردن مدیریت سابق شهری بیندازد؛ اظهاراتی که البته با واکنش معاون سابق شهردار تهران همراه بود. به گفته قدرت‌الله گودرزی، این گزارش با سیاهنمایی همراه بوده، چرا که بررسی 12 سال مدیریت سابق شهری ظرف 100 روز جای تعجب دارد! وی از نجفی خواسته که اسناد این حجم از بدهی‌ها را ارائه دهد. گزارش‌های غیرواقعی نجفی تنها مدیریت سابق شهری را در مقام اتهام قرار نداده است. نجفی در ارائه گزارش‌های غیرواقعی‌اش ناجا را نیز به عقد قرارداد میلیاردی با شهرداری در زمان انتخابات محکوم کرد که با شکایت نیروی انتظامی همراه شد، البته نجفی روز بعد از اظهاراتش حرف خود را پس گرفت و نشان داد جز حرف هیچ مدرک محکمی در دست ندارد!
ابهام در دستاوردها
آنطور که از شواهد موجود مشخص است، شهرداری تهران در زمان سکانداری نجفی نتوانسته دستاورد محسوسی داشته باشد. تعطیلی خط 7 مترو به بهانه‌های مبهم یکی از این دستاوردها بوده است. خط 7 مترو که با استفاده عموم مردم در حال سرویس‌دهی بود به دلایل نامشخصی تعطیل شد و وعده بازگشایی دوباره در تابستان سال آینده داده شد.
به گفته اسماعیل دوستی، نایب‌رئیس سابق کمیسیون عمران شورای شهر، استانداردها و آمادگی خط 7 مترو از سوی تیمی متخصص اعلام شده بود. با این وجود این خط تعطیل شد. از سوی دیگر، ارائه پیشنهاد غیرکارشناسی برای اجرای طرح ترافیک در سال 97 که با کشمکش‌ها و انتقاداتی همراه بوده، نشان از نبود تخصص کافی در کادر مدیریتی شهرداری تهران است، طرحی که تاکنون به تصویب شورای شهر نرسیده و به گفته محسن هاشمی، رئیس شورای شهر اگر تا 15 بهمن تصویب نشود طبق روال سال جاری، طرح فعلی سال آینده نیز اجرا خواهد شد. ضمن اینکه طبق آخرین اظهارات معاون نظارت شورای شهر تهران، برخلاف پیشنهاد اولیه مبنی بر حذف سهمیه‌ها، تعداد سهمیه‌ها از 105 هزار به 63 هزار کاهش خواهد یافت. گفتنی است، مخالفت‌های پلیس راهور با طرح پیشنهادی باعث تغییراتی شد که بررسی این موارد نشان می‌دهد مدیریت فعلی شهری تخصص کافی برای اداره امور را ندارد. به هر روی، محمدعلی نجفی که با حمایت‌های بسیاری روی کار آمده تا اینجای کار برنامه مشخصی برای مدیریت کلانشهر تهران نداشته و چه‌بسا به دلیل حجم سنگین امور اجرایی، ضعف و ناتوانی جسمانی و همچنین سیاست‌زدگی‌اش خیلی زود به سرنوشت دوران ریاستش در سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری دچار شود!