ترامپ سعی کرد در جریان اجلاس داووس، به بررسی برخی مسائل غیر مرتبط با این کنفرانس بپردازد تا صرفا به دیگران اثبات کند بحران سیاست داخلی این کشور بر رفتار واشنگتن در حوزه سیاست خارجی آن تاثیر نگذاشته است. «دونالد ترامپ» رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا با «دولتی تعطیل» و در سایه بحرانهای داخلی شدیدی که میان کاخ سفید و سنای این کشور حاکم است، راهی اجلاس داووس شد. بحران در داخل آمریکا به اندازهای شدید بود که در ابتدا زمزمههایی مبنی بر لغو سفر رئیسجمهور آمریکا به سوییس نیز شنیده شد، با این حال ترامپ در صدد است میان حوزه سیاست داخلی و خارجی خود مرزی پررنگ ترسیم کند؛ تلاشی که محکوم به شکست خواهد بود. اگرچه ایالات متحده آمریکا از خود به عنوان «دولت مقتدر» و «هژمون» در نظام بینالملل یاد میکند اما ضعف داخلی و انزوای بینالمللی، دو مقولهای هستند که بویژه طی سالهای اخیر بر ضریب آسیبپذیری این کشور افزوده است. اساسا رئیسجمهور آمریکا نمیتواند در کسوت یک «سیاستمدار قدرتمند» در اجلاس داووس و دیگر نشستهای بینالمللی حضور داشته باشد و اجلاس داووس نقطه آشکارساز ضعف رئیسجمهور آمریکا و همراهانش در نظام بینالملل بود.
1- این نخستین بار نیست که بحرانهای سیاست داخلی آمریکا به حوزه سیاست خارجی این کشور سرایت میکند. این روند در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ تشدید شده است. بهمن ماه سال گذشته در جریان برگزاری کنفرانس امنیتی مونیخ (در حالی که تنها 20 روز از حضور ترامپ در کاخ سفید سپری شده بود)، شاهد ابراز خشم و عصبانیت جان مک کین، سناتور شناخته شده آمریکایی، از ترامپ در مونیخ بودیم. مک کین در جریان برگزاری کنفرانس امنیتی مونیخ، از وجود بحران در دولت آمریکا پرده برداشت و در آن کنفرانس تصریح کرد استعفای فلین، مشاور امنیت ملی ترامپ انعکاس مشکلات عمیق دولت جدید آمریکاست. سناتور جمهوریخواه آمریکا در این باره تاکید کرد: «به نظر من مساله فلین به روشنی گویای آن است که دولت جدید آمریکا در بسیاری از ابعاد، دچار بینظمی است و باید در این زمینه کارهای بسیاری انجام دهد. ترامپ بیانیه صادر میکند و سپس در موقعیت زمانی دیگری خودش آن را نقض میکند و ما عادت کردهایم به اینکه ببینیم آنچه ترامپ انجام میدهد دقیقا مخالف آن چیزی است که او میگوید». سال گذشته، منازعات سیاست داخلی ایالات متحده آمریکا به کنفرانس امنیتی مونیخ کشیده شد. این بار نیز همین اتفاق در داووس رخ داد.
2- دونالد ترامپ سعی کرد در جریان اجلاس داووس، به بررسی برخی مسائل غیر مرتبط با این کنفرانس بپردازد تا صرفا به دیگران اثبات کند بحران سیاست داخلی این کشور بر رفتار واشنگتن در حوزه سیاست خارجی آن تاثیر نگذاشته است. «هربرت مکمستر» مشاور امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد رئیسجمهور آمریکا در حاشیه اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد در شهر داووس سوییس، با «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی، پل کاگامه رئیسجمهور روآندا و مقامات کشورهای دیگر، دیدار و گفتوگو کرد. مک مستر محور گفتوگوی دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو در این دیدار را برنامه موشکی تهران و افزایش حضور ایران در منطقه عنوان کرد. این در حالی است که مشابه چنین گفتوگوهایی بارها میان نتانیاهو و ترامپ برگزار شده و حتی در سطوح پایینتر میان دیگر مقامات آمریکایی و سران صهیونیست نیز جریان دارد. مک مستر و دیگر مقامات آمریکایی اصرار دارند در برهه زمانی فعلی، رفتار و حضور ترامپ در اجلاس داووس را طبیعی جلوه دهند، در حالی که با تشدید منازعه سناتورهای آمریکایی و ترامپ، وی وضعیت سختی را در کاخ سفید میگذراند. بدون شک با شکست احتمالی جمهوریخواهان در انتخابات میان دورهای کنگره در سال 2018 (سال فعلی) و تسخیر کنگره توسط دموکراتها این روند تشدید خواهد شد.
3- دونالد ترامپ در صدد بود با حضور در اجلاس داووس، وانمود کند بحران داخلی این کشور و تعطیلی دولت فدرال موضوعی تکراری و کماهمیت است. اگرچه دولت فدرال آمریکا برای نوزدهمین بار در تاریخ است که تعطیل میشود اما این بار موضوع تا حد زیادی با دفعات قبلی متفاوت است! نباید فراموش کرد این تعطیلی در پایان نخستین سال حضور ترامپ در کاخ سفید رخ داده است، آن هم در حالی که محبوبیت ترامپ در نزد شهروندان آمریکایی به 35 درصد کاهش یافته است. به عبارت بهتر، این تعطیلی نشان میدهد ترامپ هم نزد افکار عمومی کشورش و هم نزد سیاستمداران آمریکایی جایگاه خود را از دست داده است. از سوی دیگر، تعطیلی دولت فدرال آمریکا در حالی رخ داده است که تلاش ترامپ برای تصویب بودجه موقت نیز در سنای آمریکا رای نیاورد! رئیسجمهور آمریکا با زبانی طعنهآمیز، این مساله را هدیهای از سوی دموکراتها دانست و سعی داشت حزب رقیب خود را مسبب این تعطیلی جلوه دهد اما بر همگان مسجل است که این ادعای ترامپ با واقعیات جاری در آمریکا منطبق نیست! دموکراتها هم اکنون اکثریت سنا را در دست ندارند و دارای 49 کرسی هستند. از سوی دیگر، عدم رای آوردن بودجه موقت (برای جلوگیری از تعطیلی دولت) نشان داد تعدادی از سناتورهای جمهوریخواه نیز با دموکراتها در مسیر تعطیلی دولت همراهی کردهاند. «چاک شومر» رهبر دموکراتهای سنا و دیگر سناتورهای دموکرات نیز تاکید کردهاند تعطیلی دولت آمریکا معلول همراهی عدهای از جمهوریخواهان با دموکراتها بوده و نباید دموکراتها را در این باره مقصر قلمداد کرد. بنابراین تعطیلی دولت ترامپ در زمانی صورت گرفته که اکثریت سنای آمریکا در دست حزب جمهوریخواه (حزب حامی ترامپ در انتخابات سال 2018) است. بدیهی است اگر معادله در سال 2018 میلادی برعکس شود، کار برای ترامپ دشوارتر و قدرت مانور وی در معادلات سیاست داخلی و خارجی این کشور محدود خواهد شد. در چنین شرایطی «شخصیت سیاسی مستقل» ترامپ، یعنی دقیقا چیزی که وی الان اصرار میکند که دیگران آن را بپذیرند، از بین خواهد رفت. این بدترین خبر ممکن برای دونالد ترامپ و همراهانش مانند مک مستر و مایک پنس خواهد بود. در نهایت اینکه بحران عدم مقبولیت مردمی، بحرانهای موجود میان کنگره و کاخ سفید و فراتر از همه، نارضایتی بینالمللی از رئیسجمهور آمریکا سبب شده است ترامپ در وضعیت سختی به سر ببرد. در چنین شرایطی حضور وی در اجلاس داووس و دیدار با سران دیگر کشورهای جهان، نمیتواند منجر به لاپوشانی بحرانهای چندگانه موجود در قبال ایالات متحده و دولت ترامپ شود. بدون شک در آینده نزدیک، شاهد تاثیرپذیری بیشتر ترامپ و تیم همراه وی از بحرانهای سیاست داخلی آمریکا و تعمیم این مساله به سیاست خارجی ایالات متحده خواهیم بود.
منبع: پایگاه بصیرت