گروه اقتصادی: بازار ارز روز گذشته یکی از آشفته‌ترین روزهای خود را سپری کرد و دلال‌ها قیمت دلار را تا 5000 تومان افزایش دادند. به گزارش خبرنگار «وطن‌امروز»، میدان فردوسی قلب تپنده قیمت‌گذاری و خرید و فروش دلار دیروز، روز عجیب و غریبی را سپری کرد. بیشتر مراجعه‌کنندگان به این میدان را مسافران و توریست‌ها تشکیل می‌دادند که می‌شد چهره‌های سراسیمه و درهم آنها را دید. دلار سه‌قیمته شده و هر کس در میدان فردوسی ساز خودش را می‌زند. دلال‌ها مثل همیشه فعال‌ترین افراد میدان فردوسی هستند؛ آنها قیمت فروش دلار را 5100 تومان اعلام می‌کنند و می‌گویند خودشان 4900 تومان خریده‌اند. اما صرافی‌ها با افتخار روی شیشه‌های مغازه خود نوشته‌اند خرید و فروش ارز انجام نمی‌شود. همان چند صرافی مشهور همیشگی که به عنوان صرافی معتبر شناخته می‌شوند و طی هفته‌های اخیر همیشه صف خریدار مقابل آنها بود دلار می‌فروشند، آن هم با قیمت 4900 تومان و با این پیش‌شرط که کارت ملی خریدار همراه او باشد. آنها هشدار می‌دهند که نام خریدار در سیستم سنا ثبت می‌شود و طبق شماره کارت ملی، بانک مرکزی به حساب‌های آنها می‌تواند دسترسی داشته باشد. همین چند کلمه می‌تواند ته دل هر کسی را خالی کند و از ترس دادن مالیات و حذف برخی خدمات مانند یارانه نقدی به دلال‌هایی رو بیاورد که برای فروش دلار تنها از شما پول می‌خواهند و نه چیز دیگری. سومین بازیگر ارزی دیروز میدان فردوسی صرافی‌های بانکی بودند، بانک شهر با موقعیت فوق‌العاده‌ای که در این میدان دارد خواسته یا ناخواسته یکی از مقاصد اصلی کسانی است که برای خرید به میدان فردوسی می‌آیند اما این صرافی به هر کسی دلار نمی‌فروخت، ارز تنها به مسافران تعلق می‌گرفت آن هم با سقف 5000 دلار یا یورو؛ قیمت ارائه دلار در این صرافی 4888 تومان بود. حضور پررنگ کسانی که چندین کارت ملی با خود همراه داشتند از نکات جالب دیروز میدان فردوسی بود، برخی سودجویان با ارائه چندین کارت ملی اقدام به خرید دلار یا یورو می‌کردند و با افزایش 100 الی 200 تومانی دوباره به فروش می‌رساندند. به نظر می‌رسد با تمام تدبیرهای صورت گرفته راه‌حلی برای حل مشکل خرده‌فروشان سوداگر که هر روز به تعداد آنها افزوده می‌شود اندیشیده نشده است. باید توجه داشت که با نزدیک شدن به ایام تعطیلات عید نوروز و نیاز مبرم مسافران به وجه دلار نقد اگر این سوداگران خرد مدیریت نشوند می‌توانند مشکلات متعددی را به وجود بیاورند. در این میان گفته‌های سخنگوی دولت از همه اظهارات ارزی جالب‌‌‌‌‌‌تر بود. او از مردم خواست کمک کنند و هول نزنند و ارز نخرند! محمدباقر نوبخت در نشست خبری دیروز خود گفت: مبلغ فعلی دلار مورد رضایت دولت نیست و دلار باید کمتر از 4000 تومان شود. از ملت می‌خواهیم به کشورمان کمک کنند و برای وارد شدن به بازار هول نکنند؛ خبر دارم بانک مرکزی برای این موضوع برنامه دارد و حتما قیمت ارز به جایگاه خود بازمی‌گردد. سخنگوی دولت با بیان اینکه وقتی چیزی گران شود همه فکر می‌کنند با خرید آن سود خواهند کرد و نوسانات بازار ارز به دلیل افزایش خرید ارز بوده است، اظهار کرد: قطعا چنین نوسانی قابل قبول نیست، زیرا با این روند زیان جدی متوجه پول کشور می‌شود و دولت به هیچ‌وجه با کاهش ارزش پول ملی موافق نیست و امیدواریم بانک مرکزی برای کنترل این بازار اقدامات لازم را انجام دهد. البته بانک مرکزی برنامه‌هایی دارد که بزودی اجرا خواهد شد چرا که تا امروز هم بانک مرکزی بسیار تحمل کرده است تا با سازوکار رایج ثبات در بازار ارز ایجاد شود. وی با اشاره به سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی درباره نرخ ارز و اقدامات دولت در این زمینه، اظهار کرد: بانک مرکزی اگر به خزانه آمریکا هم وصل شود با اشتهایی که برای تبدیل ریال به ارز وجود دارد باز هم کم می‌آورد. ما نمی‌خواهیم دنبال این باشیم که بگوییم مشکلات وجود ندارد اما برنامه دولت در این زمینه مشخص است و اجازه کاهش ارزش پول ملی را نخواهد داد.
روحانی قیمت دلار را می‌داند؟
یک بار در مصاحبه تلویزیونی از روحانی سؤال شد «می‌دانید قیمت دلار 4750 تومان شده است؟» که وی پاسخ داد: نه! قیمت دلار آنقدر نیست و شما (مجری) نرخ تعیین نکنید. وی در همان گفت‌وگو و از دوربین سیما به مردم اطمینان داد خیال‌شان بابت دلار راحت باشد. یک بار دیگر یعنی هفته قبل نیز در نشست خبری، روحانی در پاسخ به این سؤال که «آیا می‌دانید قیمت دلار 4 هزار و 800 تومان شده است؟» گفته بود «نه! قیمت این نیست» و به فعالان بازار ارز اطمینان داده بود که «ذخایر کافی برای ارز داریم». البته روحانی قبل‌تر هم به مردم اطمینان داده بود خیال‌شان راجع به دلار راحت باشد ولی از زمانی که روحانی خیال مردم را برای دلار راحت کرد تا امروز دلار بیش از 300 تومان گران شده است.
حساب ارزی و اوراق مشارکت ارزی
دیروز نوبخت اعلام کرد برای کاهش التهاب بازار ارز، بانک مرکزی برنامه‌هایی دارد. گویا احیای حساب‌های ارزی و انتشار اوراق ارزی از جمله برنامه‌های دولت برای کنترل بازار ارز است تا به اعتقاد دولتی‌ها مردم برای خرید دلار هول نزنند. محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور از این برنامه‌های کنترلی پرده برداشت. وی با تأکید بر اینکه نوسانات قیمت ارز کوتاه‌مدت بوده و قابل قبول نیست، گفت: مردم می‌توانند در حساب‌های ارزی، دلار سپرده‌گذاری و برداشت کنند. بانک مرکزی بزودی شرایط اوراق مشارکت ارزی خود را اعلام خواهد کرد که در این راستا مردم بتوانند بخشی از تقاضاهای خود برای حفظ ارزش پول را روانه خرید اوراق مشارکت کنند. معاون اقتصادی رئیس‌جمهور افزود: به هر حال تدابیر متنوعی برای بازار ارز از سوی دولت اندیشیده شده و تصمیم‌گیری‌های صورت گرفته، یکی پس از دیگری اعمال خواهد شد. نهاوندیان در پاسخ به این پرسش مهر که آیا بازار ارز از آشفتگی کنونی نجات پیدا خواهد کرد؟ گفت: به طور قطع این اتفاق رخ خواهد داد، چرا که قیمت کنونی ارز در بازار کوتاه‌مدت بوده و قابل قبول نیست و حتما باید به ثبات و آرامشی که طی 4 سال گذشته در این بازار تجربه کرده‌ایم، برسیم. معاون اقتصادی رئیس‌جمهور در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اقدام برخی بانک‌ها برای گشایش سپرده ارزی برای مردم و محاسبه نرخ دلار مبادله‌ای و تسویه با ریال، افزود: این اقدام بانک‌ها شایسته نیست و بانک‌ها همه اجازه دارند و تشویق می‌شوند که حساب ارزی برای مردم باز کنند؛ بنابراین باید سپرده ارزی بگیرند و ارزی هم پس بدهند؛ به این معنا که همچنان که سپرده‌گذاری ارزی است، برداشت هم ارزی خواهد بود و همه بانک‌ها باید در اجرا این مسیر را دنبال کنند.
مالیات و خریداران ارز
روز دوشنبه بانک مرکزی اعلام کرد اسامی خریداران عمده بازار ارز را برای اخذ مالیات به سازمان امور مالیاتی ارسال کرده است. قطعا انتشار این خبر برای کنترل بازار ارز و جلوگیری از التهاب بود اما دلالان از همین خبر سوءاستفاده کرده و خریداران ارز را بابت خرید از صرافی‌ها و ارائه کارت ملی می‌ترساندند. گران شدن چندین باره ارز در روز گذشته نشان داده حتی ترساندن مردم از مالیات فایده نداشته و همچنان تقاضا در بازار بالاست. محمدعلی کریمی، سخنگوی بانک مرکزی درباره اقدام این بانک در معرفی خریداران اصلی ارز به سازمان امور مالیاتی، گفت: هدف اصلی این بخشنامه، حرکت به سمت ایجاد شفافیت بیشتر در حوزه اقتصاد کشور و مدیریت بازار ارز است. سخنگوی بانک مرکزی افزود: دولت و بانک مرکزی در سال‌‌های اخیر تلاش کردند بیشتر به سمت این شفافیت حرکت کنند و نتیجه آن پیش‌بینی‌پذیرتر شدن اقتصاد ما است. وی اضافه کرد: بانک برای مدیریت بازار ارز و در پی توافقی که با سازمان امور مالیاتی داشت و تکالیف قانونی که بر عهده او گذاشته شده موظف است این شفافیت را ایجاد کند، از این جهت برای این هدف و جلوگیری از اقدامات سوداگرانه، دلالی یا قاچاق ارز، با توجه به اطلاعات و گزارش‌‌‌هایی که برگرفته از سامانه نظارت ارزی (سنا) است گزارشی را به سازمان امور مالیاتی تقدیم کرد. کریمی افزود: بازار ارز از ابتدای امسال تا 17 دی 1396 رصد شده است و تعداد محدودی از معامله‌گران شامل اشخاص حقیقی و برخی اشخاص حقوقی حجم بالایی از معاملات دلار را انجام داده‌اند و این دلارها خریداری شده و بعضاً به چرخه بازار بازنگشته است. سخنگوی بانک مرکزی ادامه داد: لازم است سازمان امور مالیاتی اینها را بررسی کند و در صورتی که اطلاعات و مدارک مثبته‌ای وجود دارد درباره مسائل مالیاتی تصمیم بگیرد. کریمی در پاسخ به این پرسش که معیار بانک مرکزی از خریدار عمده ارز چیست؟ گفت: نیاز عرفی دلار از جمله برای هزینه‌‌های درمان یا دانشجویی برای افراد، مشخص است و بانک مرکزی در این زمینه ورود نمی‌کند اما معیار، عدد غیرمتعارفی است که در بازار، خرید و فروش می‌شود؛ کسی که حجم عمده خرید می‌کند باید ببینیم او بازرگان است یا تاجر یا صراف؟