گروه فرهنگ و هنر: پس از پایان جشنواره فجر و تداوم حرف‌وحدیث‌ها پیرامون این جشنواره، محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی با حضور در برنامه‌ «سینما دو» به سؤالات حامد عنقا، مجری و سردبیر این برنامه پاسخ گفت. به گزارش «وطن امروز»، حیدریان در این برنامه پیرامون مسائل مختلفی نظیر داوری و نادیده گرفتن فیلم سینمایی «لاتاری»، سیاست‌گذاری جشنواره، سینمای استراتژیک و... حرف زد.
لاتاری همه‌ شاخص‌های فجر را داشت
حامد عنقا با طرح مساله‌ای مبنی بر اظهارات محمود رضوی، تهیه‌کننده‌ لاتاری اظهار داشت: تهیه‌کننده فیلم «لاتاری» اعلام کرده دبیر جشنواره فیلم فجر به او گفته چینش جشنواره به‌گونه‌ای است که در جشنواره برای این فیلم اتفاقی نخواهد افتاد و جایزه‌ای نخواهد گرفت اما آقای داروغه‌زاده، دبیر جشنواره گفت این حرف به طنز بوده است. در واقع بر اساس اظهارات پیشین شما مبنی بر اینکه جشنواره سیاست خاصی را دنبال می‌کند، نادیده گرفتن لاتاری هم پیامد سیاست‌های جشنواره است. حیدریان اما نتیجه‌گیری عنقا را اشتباه دانست و در جواب گفت: بر اساس همان شاخص‌های تعریف‌شده در جشنواره، فیلم سینمایی «لاتاری» برای جشنواره فجر انتخاب شد. وی تصریح کرد: «لاتاری» همه شاخص‌های مطلوب جشنواره را داشت. رضوی این حرف را به من هم زد که همانجا به او گفتم، قطعاً قصد دبیر جشنواره، طنز بوده است.
انتخاب داوران، لزوماً انتخاب رئیس سازمان سینمایی نیست
حیدریان در این برنامه با اشاره به اینکه قطعاً برای سینما اهدافی داریم و هیچ ابایی در گفتن آن اهداف نداریم، عنوان کرد: فرهنگ بدون سینما نیست و سینما بخش مهمی از فرهنگ است. بنده تنها یک دیدار با هیات‌داوران و انتخاب داشتم؛ در آن دیدار، فقط برنامه‌ها را توضیح دادیم و هیچ دیدار دیگری با آنها نداشتم. عنقا در ادامه به مساله‌ای چالش‌برانگیز اشاره کرد و افزود: بر اساس همان شاخص‌هایی که اعلام کردید، داورها نباید به «عرق سرد» اقبالی نشان می‌دادند اما همه بازیگران این فیلم کاندیدای سیمرغ شدند، در حالی که لاتاری به‌کل نادیده گرفته شد. معتقدم این یک تعارض است، زیرا اصلاً منظور از ارزش‌ها مشخص نیست. حیدریان در پاسخ گفت: نمی‌خواهم به دلیل موقعیتی که دارم وارد مصادیق شوم. داوری و هیات انتخاب، از افرادی تشکیل می‌شود و سازمان سینمایی، ملاک و معیارهایی در اختیار آنها قرار می‌دهد اما در نهایت متکی به انتخاب آنها می‌شود. بنابراین معنای داوری این نیست که هر آنچه انتخاب کردند، انتخاب رئیس سازمان سینمایی است. وقتی جوایز اصلی را می‌بینیم که به چه فیلم‌هایی اعطا شده است، کاملاً درک می‌کنیم موضوع و شاخص‌ها به هیات‌داوران منتقل‌شده است، کما اینکه انتخاب مردم نیز همین کاندیداهایی بود که توسط هیات‌داوران انتخاب ‌شده بودند.
خروجی جشنواره، نگاه  شخصی داوران نبود
مجری و سردبیر «سینما دو» در ادامه بیان کرد: بدیهی است وقتی جایزه بهترین کارگردانی را به توکلی و حاتمی‌کیا برای فیلم‌های «تنگه ابوقریب» و «به‌وقت شام» می‌دهید یا جایزه بهترین فیلم را به «تنگه ابوقریب» که یک فیلم ارزشی است می‌دهید، نشان از موضع‌گیری‌ها بر اساس شاخص‌هاست اما وقتی حرف‌های شما را کنار حرف‌های داوران می‌گذاریم، دچار تناقض می‌شویم. آقای فروتن می‌گوید فیلمی را دوست دارم که در آخر، کسی، کس دیگری را نکشد و با مذاکره حل شود! کجای دنیا چنین حرفی از طرف یک داور مطرح می‌شود؟ همچنین آقای صدرعاملی می‌گوید وقتی با فیلمی ارتباط برقرار نکنم، فیلمبرداری آن فیلم را هم نمی‌بینیم. گفته می‌شود در فیلم «لاتاری» خشونت وجود دارد اما فیلم هومن سیدی که جایزه گرفت هم پر از خشونت است. اینها را از شما به‌عنوان رئیس سازمان سینمایی می‌پرسیم چون گفتید داورها بر اساس سیاستی مشخص چیده شدند و در نهایت مسؤولیت این اتفاق بر عهده کسی است که تصدی این جشنواره را بر عهده دارد. حیدریان در پاسخ به این سؤال بیان داشت: وقتی از برنامه جامع برای سینما و برگزاری جشنواره صحبت می‌کنیم، فقط درباره یک عضو سخن نمی‌گوییم، بلکه باید مجموعه‌ای از اتفاقات بیفتد تا به یک نتیجه برسیم. اینکه داوری بگوید میل من این است که باعث تعیین نتیجه یک جشنواره نمی‌شود، زیرا او فقط یک عضو است؛ همانطور که مشاهده هم می‌کنید، خروجی جشنواره با نگاه آقای فروتن فاصله دارد. وی افزود: در جلسه‌ای، درباره این صحبت آقای صدرعاملی بحث شد و ایشان بارها گفتند منظورم چیزی که برداشت‌شده، نیست و امکان ندارد بخش‌های مختلف یک فیلم را نبینیم. بقیه اعضای داوری هم باید دراین‌باره روشنگری کنند که دارند این کار را انجام می‌دهند. ممکن نیست فیلمی دیده نشده باشد اما ممکن است سلیقه داورها درباره بعضی فیلم‌ها جور درنیاید و اگر یک هیات داوری دیگر بود، نتایج هم متفاوت بود. رئیس سازمان سینمایی تصریح کرد: بنده در جشنواره فجر داوری نکردم اما از نتیجه داوری‌ها راضی‌ام. داوران، همه افرادی کارشناس هستند که نسبت به کارشان شناخت دارند.
 پخش مستند در فجر، احترام به درخواست مستندسازان بود
عنقا با اشاره به جشنواره سینماحقیقت گفت: طبق بیان برخی مستندسازها، سینماحقیقت در قامت یک جشنواره جهانی است و به همین دلیل فیلم‌هایی که از کشورهای دیگر به جشنواره سینماحقیقت آمدند، بیش از فیلم‌های داخلی بودند، بنابراین چه لزومی داشت که فیلم‌های مستند در جشنواره فجر داوری شوند؟ حیدریان در پاسخ پخش فیلم‌های مستند در جشنواره فجر را یک احترام به درخواست فیلم‌سازهای مستند عنوان و اظهار کرد: چون مستندسازی، پتانسیل و توانایی‌اش را به فعلیت رسانده است، این امکان را بگذاریم که مستند در جدول فیلم‌های سینمایی و داستانی دیده شود اما در نهایت فیلم مستند امکان رقابت در رشته‌های زیادی را ندارد. در سال‌های آینده نیز امکان حضور مستندسازها در جشنواره فجر وجود دارد و این امکان را نمی‌گیریم و حضور مستندها به نظر فیلمساز بستگی دارد اما قطعاً یک عرصه رقابت آزاد با فیلم‌های داستانی خواهد بود. حیدریان درباره انیمیشن نیز گفت: در انیمیشن در آستانه جهشی بزرگیم، زیرا از معدود کشورهایی هستیم که این تعداد انیمیشن را در سال در حال ساخت داریم. برنامه‌های جامعی برای انیمیشن داریم و در این راستا یک معاونت داریم. این یک برنامه و نه اتفاق است. البته در اکران باید حمایت جدی شود و به این سمت برویم که انیمیشن جایگاه خود را به دست بیاورد، زیرا مادر سینمای دیجیتال را انیمیشن عنوان می‌کنند.
 باید دست اوج و حوزه هنری را ببوسیم
رئیس سازمان سینمایی در مواجهه با سوالی درباره سینمای استراتژیک در ایران اظهار داشت: سینمای استراتژیک، سینمایی است که به موضوعات راهبردی نظام می‌پردازد. سینمای استراتژیک فقط جنگ نیست؛ جنگ یکی از مادرها و پایه‌های آن است. سینمای استراتژیک تنها مربوط به عمق دفاعی ما نیست. اگر فقط همین ابعاد سینمای استراتژیک و راهبردی ببینیم، از بخش‌های مهم دیگر صرف‌نظر کرده‌ایم. فیلمی که درباره حضرت رسول(ص) ساخته شد نیز سینمای راهبردی است، زیرا نگاه دینی و خاستگاه معرفتی ما را معرفی می‌کند. فیلم‌هایی که نقد عمیق اجتماعی انجام می‌دهند نیز جزو سینمای راهبردی محسوب می‌شوند، زیرا اگر نتوانیم جامعه را یک جامعه مصون و مقاوم بار بیاوریم، قطعاً نمی‌توانیم موفق باشیم. وی تاکید کرد: سینمای اجتماعی باید مسائل مهم و استراتژیک داخل جامعه را شناسایی کند و به آنها بخوبی بپردازد. به یک بخش از سینمای راهبردی، بخش خصوصی نمی‌تواند ورود کند و به همین دلیل بعضی سازمان‌ها در این بخش ورود پیدا می‌کنند. البته بعضی‌ها نسبت به این موضوع نقد دارند که به نظرم حرف‌های ژورنالیستی است؛ هر کسی بتواند هر نوع امکانی برای سینما فراهم کند تا بتوانیم موضوعات مختلف را که در صدر آن، مسائل راهبردی قرار دارد بسازیم، حتماً استقبال می‌کنیم، بنابراین باید دست سازمان سینمایی اوج، حوزه هنری و دیگر نهادها و سازمان‌هایی را که در سینما ورود می‌کنند ببوسیم، زیرا سینماگران کشور باید فیلم بسازند و حرف خودشان را بزنند.
بخش خصوصی نباید نگران سرمایه باشد
وی همچنین با تاکید بر اینکه سینمای کشور باید پاسخگوی فیلم‌هایی که بخش خصوصی هزینه کرده نیز باشد، اظهار کرد: سیستمی باید توسط مسؤولان پیاده شود که فیلم‌های بخش خصوصی نیز بابت سرمایه نگرانی نداشته باشند و البته فیلم‌های استراتژیک نیز مانند کشورهای پیشرو، توسط بخش خصوصی ساخته شود. عنقا در تایید صحبت‌های رئیس سازمان سینمایی کشور تصریح کرد: مشکل اصلی در این بخش کمبود سالن‌های سینماست، اگر نه خیلی از فیلم‌ها پتانسیل نمایش را دارند. موضوع فیلم‌سوزی که در چند ماه اخیر شاهد آن بودیم، اگر شاید 100 سالن سینما بیشتر داشتیم، با آن روبه‌رو نمی‌شدیم.