محمد نجارصادقی: گمرک با ارائه گزارشی اعلام کرد 160 تن گل‌ولای فاضلاب در سال 95 وارد ایران شده است، این در حالی است که سازمان توسعه تجارت پیش‌تر اعلام کرده بود ثبت سفارشی برای این ردیف کالایی انجام نداده است، بنابراین یا گمرک کالایی را بدون ثبت سفارش وارد کشور کرده که مصداق قاچاق است یا سازمان توسعه تجارت در توضیحات خود درباره این موضوع اشتباه کرده است.  به گزارش «وطن امروز»، هفته گذشته بود که سیدعبدالوهاب سهل‌آبادی، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در مراسم تولید ملی- افتخار ملی با انتقاد از واردات بی‌رویه، گفت: سال گذشته 160 تن کود انسانی را از ترکیه وارد کردیم. این اظهارات واکنش‌های بسیاری را در فضای مجازی به وجود آورد. منتقدان مانند سهل‌آبادی بر این باورند که دیگر توان تولید داخلی این یک قلم جنس در داخل کشور بشدت وجود دارد و نیازی به واردات آن نیست. حجم بالای این انتقادات به حدی بود که وزارت صنعت، معدن و تجارت را به واکنش واداشت؛ واکنشی که با اشتباه بودنش حرکتی زشت‌تر از واردات کود انسانی را ایجاد کرد. سازمان توسعه تجارت در تکذیبیه‌‍‌ای اعلام کرد به عنوان مسؤول ثبت سفارش کالا در سال‌های 95 و 96 هیچ‌گونه ثبت سفارش واردات برای این ردیف تعرفه (گل‌ولای فاضلاب) نداشته است. این سازمان اعلام کرد شماره تعرفه عنوان شده در برخی رسانه‌ها مربوط به گل ولای فاضلاب است که به معنی واردات کود انسانی نیست و در صنایع شیمیایی کاربرد دارد، با این وجود برای این ردیف تعرفه نیز طی سال‌های 95 و 96 هیچگونه ثبت سفارشی انجام نشده بنابراین وارداتی صورت نگرفته است. برای کود انسانی هیچ تعرفه‌ای در کتاب مقررات صادرات و واردات وجود ندارد تا بتوان وارد کرد و کود حیوانی، نباتی یا مخلوط هم با کد تعرفه ۳۱۰۱۰۰۰ در کتاب مقررات صادرات و واردات ذکر شده است.
 گمرک: گل‌ولای فاضلاب وارد کردیم!
تکذیبیه واردات کود شیمیایی ساعاتی بعد توسط گمرک پاسخ داده شد. گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: بر اساس سیستم طبقه‌بندی بین‌المللی کالایی (HS)  اساسا کالایی تحت عنوان کود انسانی در ردیف‌های تعرفه‌ای طبقه‌بندی کالایی وجود ندارد و در جداول تعرفه‌ای کتاب مقررات صادرات و واردات کشورمان نیز کالایی با عنوان کود انسانی مذکور نیست. بنا بر این گزارش، با رعایت یادداشت‌های فصل 31 و مستثنیات موضوع بند یک آن، کودها حسب مورد ذیل ردیف مربوط به خود در یکی از شماره‌های همان فصل قابل طبقه‌بندی بوده و ورود آنها مستلزم اخذ مجوزهای لازم است که در جداول تعرفه‌ای مقررات صادرات و واردات کشورمان هم در همان فصل شرح انواع کودها مذکور است و در صورت واردات انواع کود طبق شرح تعرفه‌ای مذکور تحت عنوان انواع کود طبقه‌بندی و مجوز واردات از سوی سازمان توسعه تجارت صادر می‌شود. گمرک ایران درباره موضوع واردات کالایی تحت عنوان «گل‌ولای فاضلاب» در ردیف تعرفه‌ای 38252000 توضیحات بیشتری داد و اعلام کرد: در سال 1395 کالایی تحت عنوان گل‌ولای فاضلاب با مجوز ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت از  ترکیه وارد کشور شده که این کالا پس از اخذ مجوزهای قانونی از جمله مجوز سازمان محیط‌زیست از سوی یک شرکت دانش‌بنیان به گمرک اظهار و پس از پرداخت همه وجوه متعلقه و تشریفات قانونی از گمرک ترخیص شده است. مشخصات کامل این کالا بیوماس سلولزی جهت استفاده در تصفیه‌خانه‌های مدرن بوده و به وسیله ایزوتانک‌های مخصوص واگنی حمل و وارد شده است. بر اساس اسناد تجاری موجود، این مواد کاربردهای تصفیه‌خانه‌ای مربوط به دانش فنی فرآوری پساب‌ها را دارد. بنابراین ادعای وزارت صنعت مبنی بر اینکه نه کود انسانی و نه گل‌ولای فاضلاب در سال‌های 95 و 96 وارد کشور نشده، اشتباه است.
 گل‌ولای فاضلاب شهری چیزی غیر از کود انسانی است؟
در حال حاضر اختلاف نظری وجود دارد که آیا گل‌ولای فاضلاب همان کود انسانی است یا به کالای دیگری اطلاق می‌شود؟ پاسخ این ابهام در کتاب مقررات صادرات و واردات وجود دارد و در این کتاب برای این کالا از عبارت SEWAGE SLUDGE به معنای لجن فاضلاب شهری استفاده شده است. بر این اساس وزارت صنعت، معدن و تجارت به جای تعریف‌های مختلف از نوع گل‌ولای فاضلاب‌های ترکیه و تقسیم آن به شهری و روستایی، زیاد یا کم و هر متغیر دیگری، باید توضیح دقیقی به مردم ارائه کند که چرا اینچنین مسیر واردات محصولاتی را که تولید داخلی برای آن وجود دارد تسهیل کرده است.
ثبت سفارش نشده وارد شده است!
بحران واردات بیش از اندازه شاید قابل حل باشد اما از فاجعه ثبت سفارش نشدن یک کالا و ورود آن به کشور هیچگاه نمی‌شود گذشت. در حال حاضر وزارت صنعت با سامانه جامع تجارت وظیفه ثبت سفارش کالا را برعهده دارد و گمرک باید با توجه به این ثبت سفارش و مجوزهای اخذ شده که در این سامانه به صورت آنلاین بارگذاری می‌شود، اجازه ترخیص یک کالا را بدهد و بنا بر همان اطلاعات از وارد‌کننده حقوق گمرکی دریافت کند. اساسا رفتار با کالایی که ثبت سفارش ندارد مانند کالای قاچاق است و تا زمانی که برای آن ثبت سفارش صادر نشود گمرک اجازه ترخیص آن را ندارد. سوالی که پیش می‌آید این است که با در نظر گرفتن ادعای سازمان توسعه تجارت مبنی بر عدم ثبت سفارش کالای یادشده این کالا به چه شکل از مبادی رسمی وارد ایران شده است؟ بر این اساس حتی احتمال قاچاق کود انسانی هم به ایران وجود دارد.