علی البرزی: فیلم سینمایی «مادر» ساخته مرحوم علی حاتمی سکانس‌ها و دیالوگ‌های ماندگاری دارد که هر کدام سراسر درس و اخلاق اجتماعی است و انگار علی حاتمی سال‌ها پیش این فیلم را برای وضعیت این روزهای جامعه و برخی نگرش‌ها و باور‌های اشتباه خانواده‌ها ساخته بود.
در بخشی از سکانس معروف این فیلم، مادر فرزندانش را برای برگزاری مراسم ختم توصیه می‌کند و می‌گوید: «آبروداری کنید بچه‌ها نه با اسراف با آداب/ سفره از صفای میزبان خرم میشه نه از مرصع‌پلو/ چربی و شیرینی ملاک نیست/ حرمت سادگی و زنیت مادرتان را حفظ کنید».
هر چند این دیالوگ‌ها زیبا و ماندگار است اما متاسفانه این روزها بین برخی خانواده‌ها در جامعه چندان جایگاهی ندارد و برگزاری مراسم‌های ترحیم به مراسم‌هایی شبیه شده است که نه‌تنها تناسب و مناسبتی با یک مراسم یادبود ندارد بلکه اینگونه مراسم‌ها رقیب سرسختی برای مراسم‌های عروسی از نظر تشریفات، چشم و هم‌چشمی و بریز و بپاش‌های بیهوده و اسراف‌گونه شده است. ورود تجملات به مجالس ختم آسیبی است که بتازگی نسبت به گذشته بیشتر دامنگیر مردم شده است و افرادی که عزیزان خود را از دست می‌دهند در وهله اول به جای توجه به جایگاه شخص متوفی، باید به فکر تدارکات و پذیرایی آن هم به بهترین شکل از میهمانان، دوستان و آشنایان خود باشند. جالب اینجاست که در برخی موارد، اعضای خانواده متوفی با گرفتن ژست‌های اجتماعی، بریز و بپاش به بهانه مراسم‌های ختم را پشتوانه‌ای برای رحمت و مغفرت عزیزان از دست رفته خود می‌دانند و بر این باورند که هر چه تشریفات مراسم‌ها بیشتر و بزرگ‌تر باشد مردم راضی‌تر می‌شوند و برای رفتگان‌شان رحمت بیشتر با خواندن فاتحه می‌رسد. در نتیجه برای پرهیز از برخی هزینه‌های اضافی هیچ حد و مرزی قائل نیستند و بر این باور اشتباه پافشاری می‌کنند که هر چه بیشتر و پررنگ و لعاب‌تر مراسم ترحیم برگزار شود، کیفیت رحمتی که به متوفی می‌رسد، بیشتر است. در حقیقت مراسم ترحیم و حاشیه‌های آن فرصتی می‌شود تا خانواده متوفی با اینگونه رفتارها به دنبال تحسین، تعریف و تمجید دوست و آشنا از کیفیت مراسم باشند، یعنی به نام متوفی، به کام دوست و آشنا. این گروه از افراد حاضر نیستند در هیچ شرایطی این کار‌ها را کنار گذاشته و به جای این اقدامات جانبی هزینه‌‌بردار، هدیه‌ای معنوی به متوفی بدهند تا ذخیره آخرتش شود.
براستی آیا بهتر نیست این هزینه‌های گزاف، خرج اطعام فقرا و مساکین و کمک به مستمندان شود تا کمک حال آن فردی باشد که دستش از دنیا کوتاه شده است؟ این در حالی است که همواره در احادیث و روایات بزرگان در دین اسلام اشاره شده است که برای رحمت و مغفرت عزیزان از دست رفته خود خیرات کنید اما به اندازه و اسراف نکنید. بی‌شک چنانچه به این موضوع بی‌‌توجهی کنیم در آینده نزدیک، خدای نکرده میت‌ها به دلیل مخارج بالا روی دست‌مان می‌مانند!