گروه اقتصادی: خبر کوتاه بود و گویا و البته مسرت‌بخش: در ایران ثبت‌سفارش با «دلار آمریکا» ممنوع شد. به گزارش «وطن‌امروز»، بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی بارها از دولت خواسته بودند دلار از مبادلات اقتصادی حذف شود تا تب دلار در مقاطع مختلف حباب ارزی در کشور ایجاد نکند. بهترین ابزار برای مقابله با هیجانات ارزی، حذف دلار از مبادلات تجاری ایران و در عین حال اجرای طرح‌هایی مانند پیمان دوجانبه پولی است. در دولت دهم و یازدهم این طرح اجرا نشد تا مشکلات ارزی و ایجاد حباب‌های غیرمنطقی مشکلات دولت‌ها را بیش از پیش نمایان کند. موضوع تحریم دلار و حذف پول ایالات متحده حتی به موضوع اصلی ملاقات مقام معظم رهبری و ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه تبدیل شد و رهبری به صراحت از تحریم دلار سخن گفتند. آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار آبان‌ماه امسال گفت: بدون توجه به تبلیغات منفی دشمنان برای تضعیف روابط کشورها، می‌توانیم تحریم‌های آمریکایی‌ها را با روش‌هایی از جمله حذف دلار و جایگزین کردن پول ملی در معاملات اقتصادی 2 یا چندجانبه، بی‌اثر و آمریکا را منزوی کنیم. حالا بانک مرکزی ابلاغ کرده از نهم اسفندماه(دیروز)، ثبت‌سفارش با نوع ارز «دلار آمریکا» امکانپذیر نیست. این ابلاغیه شامل درخواست‌هایی با نوع ارز «دلار آمریکا» که قبل از تاریخ یادشده، مجوز ۸ رقمی ثبت‌سفارش خود را دریافت کرده‌اند، نمی‌شود.
تحریم دلار برای کنترل ارز
محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران درباره تصمیم بانک مرکزی مبنی بر ممنوعیت ثبت‌سفارش با دلار گفت: به نظر می‌رسد کنترل بازار ارز، واردات و سیاست‌های سختگیرانه آمریکا از دلایل ممنوعیت ثبت‌سفارش با دلار آمریکاست. این مساله از مدت‌ها پیش با توجه به برخی محدودیت‌ها مطرح بوده است. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با اشاره به دلایل چنین اقدامی گفت: هر چقدر فاصله ما در مبادلات تجاری از دلار بیشتر شود، مشکلات کمتر میشود، بنابراین به نظر می‌رسد این تصمیم به دلیل کنترل سیاست‌های سختگیرانه آمریکا و فشارهای این کشور بر ما اتخاذ شده است. وی افزود: از بعد دیگر به نظر می‌رسد این تصمیم در راستای کاهش تقاضای دلار در بازار و مدیریت واردات اتخاذ شده است. لاهوتی در ادامه با اشاره به تاثیر ممنوعیت ثبت‌سفارش با دلار آمریکا بر فعالیت اقتصادی و فعالان اقتصادی، گفت: معاملات تعدادی از کالاها براساس نرخ دلار است، به عنوان مثال نفت را نمی‌توان با یورو یا روپیه معامله کرد و همچنین خرید خودروهای ژاپنی و کره‌‌ای فقط با دلار امکانپذیر است. وی با بیان اینکه البته معاملات تجاری در کشورهای اروپایی با یورو امکانپذیر است، تصریح کرد: اما نرخ برخی کالاهای بورسی از قبیل پتروشیمی‌ها براساس دلار تعیین میشود و بسیاری از کالاهای وارداتی واحد پول بین‌المللی آن براساس دلار است. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران اظهار داشت: بر این اساس و به دنبال این تصمیم اتفاقی که در مبادلات تجاری می‌افتد، بدین صورت است که خریدار اولا با محدودیت در خرید مواجه میشود، زیرا باید به فروشنده کالا اعلام کند که نرخ دلار را براساس نرخ روز تبدیل به یک واحد پول دیگر کند و در موقع پرداخت پول هم فروشنده باید برآورد کند که آیا آن میزان دلار را دریافت می‌کند یا خیر؟ لاهوتی گفت: بنابراین یک واردکننده به صورت رسمی باید هزینه خرید و فروش ارز را پرداخت کند و پرداخت چنین هزینه‌ای افزایش قیمت را به دنبال دارد. وی در پاسخ به این سوال که ممنوعیت ثبت‌سفارش با دلار می‌تواند منجر به افزایش قیمت یورو شود، گفت: عوامل مختلفی بر این مساله می‌تواند تاثیر بگذارد، به هرحال کاهش تقاضا در دلار منجر به افزایش تقاضا در یورو میشود.
مسکو و تحریم دلار
روسیه جزو نخستین کشورهایی است که به صراحت از تحریم دلار سخن گفته است. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه در تابستان امسال به آمریکا هشدار داد در صورت ادامه تحریم‌های ضدروسی، دلار آمریکا از ارزهای رایج در روسیه کنار گذاشته خواهد شد.
پایان آقایی دلار در تجارت جهانی
مقام معظم رهبری در تابستان 1395 درباره شکسته شدن ارزش و آقایی دلار سخن به میان آورده بودند. آیت‌الله خامنه‌ای در این باره گفتند: اگر مسؤولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق و کشور را از جادوی مالی و پولی دشمن خلاص کنند و ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات داده‌اند و برای آنها الگو خواهند شد. مدتی پیش دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس درباره چگونگی پایان آقایی دلار نیز از پیمان‌های دوجانبه پولی سخن به میان آورده بود. حسینی‌شاهرودی در این باره گفت: تنها راه پایان دادن بر آقایی دلار در تجارت جهانی و شکست اقتصادی و سیاسی آمریکا، انعقاد پیمان‌های پولی دوجانبه یا چند جانبه است. حسن حسینی‌شاهرودی، دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: کماکان در شرایطی به سر می‌بریم که درگیر تحریم‌های ظالمانه آمریکا هستیم. بانک‌های آن دسته از کشورهای اروپایی که به نوعی از برجام حمایت می‌کردند، تحت تأثیر فشارهای آمریکا هنوز هم با مبادلات پولی و بانکی ما مشکل دارند. وی با بیان اینکه ما هنوز نتوانسته‌ایم به گشایش ال‌سی و سوئیفت در سطح کلان دست یابیم، افزود: تنها با چند بانک کوچک خارجی که دارای شرایط خاصی هستند، در حال مبادله پولی- بانکی هستیم. حسینی‌شاهرودی تصریح کرد: راه مناسبی که دولت در پیش گرفته و رهبری نیز بشدت از آن حمایت کرده‌اند، انجام مبادلات پولی دوجانبه یا چندجانبه است، چرا که با انجام این مهم تهدیدات و توطئه‌های آمریکا خنثی خواهد شد. دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: در شرایط فعلی تنها راه عبور کشور ما از بحران‌هایی که آمریکا برایش ایجاد کرده، انعقاد پیمان‌های پولی دوجانبه و چندجانبه با کشورهای دوست بویژه آن دسته از کشورهایی است که به نوعی از ستم و تحریم‌های ظالمانه آمریکا زخم خورده‌اند. وی ادامه داد: با برقراری پیمان‌های دوجانبه پولی چه در سطح منطقه و چه در خارج از منطقه با کشورهایی چون چین، کره‌شمالی، هند، مالزی، روسیه، کشورهای اسلامی منطقه و... دور زدن تحریم‌های آمریکا به راحتی امکانپذیر است. حسینی‌شاهرودی با بیان اینکه متاسفانه امروز در تجارت جهانی آقایی دلار را به رخ همه کشورها می‌کشانند، افزود: تنها راه شکستن چهره دلار ایجاد پیمان‌های پولی دوجانبه و چندجانبه است. با انجام این مهم، آمریکا علاوه بر شکست سیاسی، با شکست اقتصادی نیز روبه‌رو خواهد شد. جریان چرخش پولی و مالی دنیا در بانک مرکزی موجب ثبات پولی آمریکا شده که با پیمان‌های پولی 2 یا چندجانبه شکسته میشود.