عبدالباری عطوان: پس از پایان نشست سهجانبه روسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه در آنکارا، روزنامه الاخبار لبنان نزدیک به حزبالله به نقل از منابع عالیرتبه روسی گزارش داد که مقامهای مسکو از رئیسجمهوری سوریه برای شرکت در این نشست دعوت کردند اما وی به دلیل ادامه اشغال کشورش توسط نیروهای ترکیه، این دعوت را نپذیرفته است. منابع روسی از افشای این خبر 3 هدف اصلی داشتند: نخست: بیان اینکه اختلافهای دمشق و آنکارا که در ابتدای بحران سوریه در اوج قرار داشت، کمکم در حال پایان یافتن است و این دو کشور هماکنون در بسیاری از مسائل مربوط به پرونده سوریه هماهنگ هستند و بر سر یک هدف مشترک که مبارزه با ائتلاف آمریکایی در مناطق شمالی سوریه است، متحدند. دوم: کرسی سوریه در ائتلاف منطقهای و بینالمللی جدید ایران، روسیه و ترکیه، محفوظ است و در وقت مناسب بر آن خواهد نشست. سوم: بحران سوریه در حال پایان یافتن است و باقی ماندن بشار اسد در قدرت یا رفتن آن دیگر محل مناقشه طرفها نیست و راهحل سیاسی جدید نیز با توجه به همین امر اتخاذ خواهد شد و گامهای آینده برای سوریه اصلاح قانون اساسی و حرکت به سمت برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاستجمهوری و تحقق یافتن آشتی ملی در قالب «کنفرانس سوچی» است. نشست سهجانبه آنکارا علاوه بر تفاهماتی که در آن حاصل شد، نشاندهنده شکست سیاستهای آمریکا در سوریه و در کل خاورمیانه است و همین ناامیدی و یاس باعث شد دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در تصمیمی خشمگینانه از خارج کردن نیروهای آمریکایی از خاک سوریه خبر دهد. عقبنشینی ترامپ نیز از این تصمیم، تحت فشار مقامهای نظامی و سیاسی آمریکا به طور موقت و برای 6 ماه و تلاش برای به دست آوردن زمان است، همانطور که تحت همین فشارها از خروج از توافق هستهای با ایران به طور موقت برای همین بازه زمانی عقب نشست. خروج ترکیه از همکاری با آمریکا و پیوستن به ائتلاف ایرانی - روسی بزرگترین دلیل بر شکست استراتژیک واشنگتن در سوریه، عراق و افغانستان است و همین موضوع باعث شد ترامپ نسبت به اینکه کشورش 7 تریلیون دلار در خاورمیانه هزینه کرده و تنها کشتار و نابودی به بار آورده، اذعان کند. ترامپ بخوبی میداند باقی ماندن نیروهایش در سایه جنگ سرد فزاینده فعلی باعث خسارتهای مالی و انسانی بیشتر به آمریکا خواهد شد. ژنرالهای پنتاگون ( مرکز و مقر فرماندهی وزارت دفاع آمریکا) که در پشت ایجاد پایگاههای نظامی آمریکایی در شمال سوریه قرار دارند، خواستار این هستند که به جای حساب باز کردن روی ترکیه، از این پایگاهها برای مواجهه با روسیه در این جنگ سرد استفاده شود و درخواست لابی اسرائیلی که خواستار افزایش شمار نیروهای آمریکایی در سوریه است، تنها برای مواجهه با نفوذ ایران در این کشور نیست. زبان اقتصادی ترامپ تنها حساب و کتابهای او و بهرهکشی مالی از همپیمانان خود از جمله عربستان و کشورهای حاشیه خلیجفارس به عنوان کوتاهترین مسیر برای دست یافتن به اهداف خود است، در حالیکه ائتلاف جدید سهگانه ترکیه، ایران و روسیه اقتصاد را از «زاویه استراتژک سیاسی طولانیمدت» میبیند. رجب طیب اردوغان همین موضوع را در کنفرانس مطبوعاتی با ولادیمیر پوتین درباره اینکه همکاریهای تجاری 2 کشور در سالهای آینده به 33 میلیارد دلار افزایش خواهد یافت، اعلام کرد. تبادلات تجاری با ایران نیز به 35 میلیارد دلار یعنی 3 برابر رقم کنونی آن خواهد رسید و این دیدگاه تجاری رشد اقتصادی ترکیه را به 4/7 درصد میرساند که بالاترین نرخ رشد پس از ایسلند با 8/8 درصد است. همین موضوع میتواند درباره سوریه که از زیر بار ویرانیهای جنگ برخواهد خاست، روی دهد و ارزش لیره برابر دلار بهبود خواهد یافت. رئیسجمهوری آمریکا از دوستانش بهرهکشی میکند و آنها را به ورشکستگی میکشاند، در حالی که مثلث روسیه، ایران و ترکیه جایگاه اقتصادی و سیاسی اعضا را ارتقا داده و درهای خود را روی هر کشوری که خواهان مقابله با قلدریهای آمریکاست، باز گذاشته و چه بسا بزودی عراق، سوریه، الجزایر و چین به آن بپیوندند. کرسی سوریه در این ائتلاف سهگانه محفوظ و بزودی به آن خواهد پیوست اما کرسی این کشور در نشست سران عرب که قرار است در ریاض برگزار شود، خالی است و شاید برای سالها خالی باقی بماند، چرا که رهبران سوریه اتحادیه عرب را یک نهاد عربی متحد نمیدانند. چه بسا بشار اسد عضو چهارم نشست سهجانبه ایران، روسیه و ترکیه در ماههای آینده در تهران باشد و شاید این نشست بستر مناسبی برای آشتی ترکیه و سوریه در یک زمین سوم باشد.