محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در روزهایی که موضوع ضربالاجل ترامپ برای عدم تمدید تعلیق تحریمهای برجام مورد بررسی جدی قرار گرفته، میگوید رفتار هیات حاکمه آمریکا و آنچه آنها بر سر برجام آوردهاند این پیام را به دنیا مخابره میکند که عمر توافقات با آمریکا، به اندازه عمر یک دوره ریاستجمهوری در این کشور است. به گزارش «وطنامروز»، اظهارنظر ظریف در واقع اذعان و اعتراف به یکی از مهمترین انتقادات منتقدان نحوه مذاکرات هستهای دولت روحانی است. در زمان مذاکرات هستهای محمدجواد ظریف با همتایانش در 1+5، منتقدان در هزاران گزارش و مقاله و مصاحبه تصریح کردند برای اجرای برجام در دولتهای بعدی آمریکا، باید تضمینهای محکمی از کنگره این کشور دریافت شود. منتقدان این را هم گفتند که با توجه به تجربه تاریخی که از بدعهدی آمریکاییها در دسترس است؛ باید تضمینهای محکمی از هیات حاکمه آمریکا دریافت کرد تا گردانندگان این کشور در دولت یا دولتهای بعدی به بهانه تغییر رئیس دولت، از اجرای تعهداتشان در برجام طفره نروند. این انتقادات نهتنها هیچ وقت از سوی تیم مذاکرهکننده شنیده نشد بلکه منتقدان توهینهای روحانی و ظریف را در پاسخ شنیدند. حالا در روزهایی که با نزدیک شدن به اردیبهشت و فرارسیدن ضربالاجل ترامپ برای خروج از برجام، ارزیابیها حول واکنش ایران به خروج رسمی آمریکا از توافق هستهای صورت میگیرد محمدجواد ظریف از بدعهدیهای آمریکا میگوید و اینکه عمر توافقات با آمریکا تنها به اندازه عمر یک دولت است.ظریف این اظهارات را در گفت و گو با بیبیسی عربی مطرح کرد.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال مجری که «آیا توافق هستهای آنقدر محکم هست که اگر دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا تصمیم گرفت از آن خارج شود، همچنان ادامه یابد؟» اظهار داشت: توافق هستهای، توافق بینالمللی چند طرفه است. آمریکا فقط یک طرف آن است. آمریکا عضو دائم شورای امنیت است و این کشور شاهد صدور قطعنامه درباره توافق هستهای که با اجماع صادر شد، بوده است. از طرف دیگر، توافق هستهای توافقی [معتبر و] در حال اجراست اما این بدین معنا نیست که همه طرفها به آن پایبند هستند؛ آمریکا هم سابقهای طولانی دارد در عدم پایبندی به توافقهای بینالمللی. مثلا ببینید توافق پاریس درباره تغییرات آبوهوایی را [در ۲ ژوئن ۲۰۱۷] رد کرد. بنا بر آنچه اتفاق افتاده، آمریکا در پی خواستههای رئیسجمهور ترامپ میرود و این دلیلی است بر اینکه آمریکا در توافقهای بینالمللی شریکی غیرقابل اعتماد است؛ الان که برخی به دنبال توافقهای مشابه با دیگر کشورهای هستند، ظاهرا آمریکا این پیام را مخابره میکند که عمر توافقهای انجامشده [با آمریکا] در خوشبینانهترین حالت، عمر یک دوره ریاستجمهوری است. به گزارش فارس، مجری در ادامه از ظریف پرسید: در صورت خروج آمریکا از توافق، آیا اتحادیه اروپایی، روسیه و چین قادرند توافق را حفظ کنند؟ که ظریف در جواب گفت: این سوالی فرضی است. توافق هستهای نیازمند وجود ایران هم هست. همچنین نیازمند آمادگی آن برای ادامه کارش در چارچوب توافق موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک درباره برنامه هستهای. برای شرکا هم- هر کدام که باشند- مهم است که ایران در آن بماند، چرا که ایران عاملی اساسی در این توافق است. متأسفانه عملکرد آمریکا طی 2 سال گذشته، توافق را در حالت غیرقابل استمرار قرار داده است، حتی بدون تلاش ترامپ برای خروج از آن. بنابراین آنچه الان برای اتحادیه اروپایی مهم است، متقاعد کردن آمریکا به پایبند ماندن به تعهداتش در توافق به جای تلاش برای راضی نگاهداشتنش جهت عدم خروج از توافق است.
ماجرای پاسخ توهینآمیز سعود الفیصل به ظریف
در ادامه گفتوگوی وزیر امور خارجه با بیبیسی عربی، موضوع تحولات منطقهای بویژه مسأله یمن مطرح شد. ظریف درباره اراده ایران برای حل بحران یمن به بیان خاطرهای پرداخت و گفت: ما از ابتدا به ضرورت راهکار سیاسی اعتقاد داشتهایم. خیلی وقت پیش هم از زمان آغاز بحران یمن، پیشنهاد حل سیاسی را به عربستان دادهایم. سپتامبر 2016 پیامی برای وزیر فقید خارجه عربستان سعود الفیصل فرستادم تا با همکاری آنها راهکاری سیاسی برای یمن بیابیم. پاسخ دادند جهان عرب به شما ارتباطی ندارد. بار دیگر بلافاصله بعد از آغاز جنگ پیشنهاد دادیم؛ 3 سال پیش، و ما الان وارد سال چهارم [جنگ] شدهایم. تصور میکردند میتوانند مأموریت را طی 2 هفته تمام کنند. ما آن زمان پیشنهاد توقف فوری جنگ و کمکرسانی بشردوستانه فوری را دادیم. پیشنهاد راهکار سیاسی بین یمنیها و تشکیل دولتی را دادیم که دربرگیرنده همه طرفهای یمنی باشد. متأسفانه عربستان و متحدانش همیشه راهکار سیاسی را رد کردهاند و امیدوارند از راه نظامی بتوانند پیروز جنگ باشند.