فاطمه افتخاری: «پایم که رسید به فرانسه با نخستین رفتارها و سوالهایی که درباره حجابم میشد و بویژه درباره وضعیت و شرایط ایران، متوجه شدم آنجا کسی من را نمیبیند، آنکه میدیدند یک مسلمان ایرانی بود نه نیلوفر شادمهری و من شدم ایران!» این آغاز روایت نویسنده کتاب «خاطرات سفیر» از ماجرای سفر تحصیلی خود به فرانسه است. اگر کمی اهل استفاده از شبکههای مجازی باشید نام این کتاب به همراه توصیه رهبری به خواندن آن را در چند ماه اخیر در کانالها و صفحات مختلف دیدهاید. خانم نیلوفر شادمهری در همان روزهایی که در کشور فرانسه مشغول به تحصیل بوده خاطرات خود را در وبلاگی به اشتراک میگذارد که با استقبال مخاطبان روبهرو میشود و سپس بخشی از آن خاطرات را در این کتاب منتشر میکند. خاطراتی که بیشتر مربوط به برخوردهای فرهنگهای مختلف از قومیتهای گوناگون و ملیتهای متفاوت در خوابگاه دانشجویی و نقل گفتوگوهایی است که بین خانم نویسنده و سایر افراد خوابگاه رخ میدهد؛ گفتوگوهایی در رابطه با اسلام و مذهب تشیع. برای نسل جوان این کتاب میتواند آغاز راه جستوجو و پیدا کردن پاسخ پرسشهایی باشد که مدتهاست به تاخیر میاندازد؛ در بخشی از کتاب نویسنده با گریز به دوران کودکی خود ریشه توانایی بحث و جدل خود را با نقل خاطرهای اینگونه بیان میکند: «اون روزا که 5-4 سالم بیشتر نبود و مادرم که همه موفقیتام رو از ایشون دارم، به من میگفت: «بیا بازی کنیم... تو یه مسلمونی و من یک کافرم... ببین میتونی به من ثابت کنی که خدا وجود داره.» و من چقدر این بازیا رو دوست داشتم. مادرم بدون ملاحظه سن من، استدلالهایی در رد خدا میآورد که من رو جدا به شک میانداخت. بعد خودش توضیح میداد که جواب این شکایت چیه و دوباره ادامه بازی.» در این کتاب مخاطب جستوجوگرانه با نویسنده همراه میشود تا قومیتهای مختلف را خارج از بزرگنماییهای رسانهها و توسط خود افراد آن ملتها بشناسد. مسائل تربیتی و تفاوتهایی که در زمینه خانواده، پوشش و مذهب وجود دارد را در فرهنگهای متفاوت به مقایسه بنشیند و حتی گاهی احساس خطر کند تغییرات فرهنگی در ایران به راهی ختم میشود که فرهنگ فرانسه به عنوان یک کشور اروپایی به انتهای آن راه رسیده است. امروزه در دانشگاه، خیابان، محل کار و ... هر کدام از ما نماینده یک مذهب، یک قومیت و یک نوع تفکر هستیم که فارغ از شخصیتهایمان تمام رفتارها و گفتار ما به پای آن تفکر نوشته میشود. همراه شدن با خانم شادمهری در سفر به فرانسه به ما این امکان را میدهد که از نو به نقش سفیر بودن خودمان نیز توجه کنیم.