گروه اجتماعی: «مرگ بر اثر مصرف قارچ سمی»؛ خبری که در روزهای گذشته تیتر رسانه‌ها شده و به نظر می‌رسد با بالا رفتن آمار افراد فوت شده باید نسبت به این موضوع و خطرات آن هوشیار بود. قارچ به عنوان یکی از مواد غذایی متداول در سبد غذایی، این روزها دردسرساز شده است. جامعه ایرانی که از دیرباز تا به امروز به جامعه‌ای سنتی شهره است، علاقه‌ای خاص به محصولات طبیعی دارد. به همین دلیل این روزها قارچ‌های موجود در طبیعت توسط افراد گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد که متاسفانه تاکنون جان 11 نفر را گرفته است. در همین باره رئیس انجمن تغذیه ایران درباره دلایل شیوع این مسمومیت‌ها معتقد است: هر سال در فصل بهار به دلیل بارندگی‌هایی که اتفاق می‌افتد، سبزیجات کوهی مانند قارچ رشد خوبی دارند. در چند سال گذشته مانند امسال بارش بهاری نداشتیم. این بارش‌ها در مناطق خاصی که این مسمومیت‌ها اتفاق افتاد، بیشتر بوده است.
فوت 11 نفر بر اثر استفاده از قارچ سمی
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت درباره با آخرین آمار مسمومیت‌ها بر اثر استفاده از قارچ‌های سمی اظهار داشت: متاسفانه طی روزهای گذشته 11 نفر به دلیل مصرف قارچ سمی جان باخته‌اند. به گزارش ایسنا، محمدمهدی گویا درباره شیوع مسمومیت‌ها با قارچ طی چند روز گذشته، گفت: تاکنون بیش از 800 نفر به دلیل مصرف قارچ‌های سمی دچار مسمومیت شده‌اند. همچنین حدود 220 تا 230 نفر در بیمارستان‌ها بستری شده‌اند. 3 نفر هم پیوند کبد شده‌اند.
چرایی اپیدمی مسمومیت با قارچ
از سوی دیگر، جلال‌الدین میرزای‌رزاز با اشاره به بروز مسمومیت‌ها که به دلیل استفاده از قارچ‌های وحشی اتفاق افتاده است، تاکید کرد: قارچ‌های سمی از روی ظاهر قابل شناسایی نیستند. قارچ‌شناسان با سابقه نیز ممکن است از روی ظاهر یک قارچ بگویند سمی نیست اما همان قارچ در آزمایشگاه سمی شناخته شود. بر همین اساس همه قارچ‌ها از نظر ما سمی هستند، مگر اینکه خلافش ثابت شود. در موارد مسمومیت گذشته، افرادی مسموم شدند که نزدیک ۵۰ سال است قارچ کوهی مصرف می‌کنند، با وجود این باز هم گمراه شدند. ما هیچ وقت اپیدمی مسمومیت با قارچ را تجربه نکرده بودیم. یکی از دلایل آن نیز می‌تواند وفور و دسترسی زیاد مردم به این قارچ‌ها باشد.
رئیس انجمن تغذیه ایران یکی از دلایل شیوع این مسمومیت را بارش‌های بهاری اخیر و رویش این قارچ‌ها دانست و گفت: هر سال در فصل بهار به دلیل بارندگی‌هایی که اتفاق می‌افتد، سبزیجات کوهی مانند قارچ‌ها رشد خوبی دارند. در چند سال گذشته مانند امسال بارش بهاری نداشتیم. این بارش‌ها در مناطق خاصی که این مسمومیت‌ها اتفاق افتاد، بیشتر بوده است. این روند به نظر کمی غیرطبیعی می‌رسد. مراکز درمانی ما نیز تا این اندازه با مراجعه به علت مسمومیت با قارچ مواجه نبودند. وی با تاکید بر اینکه استفاده از این قارچ‌ها می‌تواند کشنده باشد، اظهار داشت: یکی دیگر از دلایل شیوع این مسمومیت‌ها، سهل‌انگاری مصرف‌کنندگان است؛ آنها در ساعات اولیه مسمومیت که نشانه‌های تهوع، اسهال و استفراغ بروز کرده است، به مرکز درمانی مراجعه نکردند.
تأثیر سم «آماتوکسین» بر بدن
علاوه بر این، کامبیز سلطانی‌نژاد، دبیر انجمن سم‌شناسی و مسمومیت‌های ایران با بیان اینکه قارچ‌های سمی از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به قارچ‌های خوراکی دارند و تشخیص آنها توسط افراد عادی میسر نیست، گفته است: «در جهان بیش از ۵ هزار گونه قارچ وجود دارد که حدود ۱۰۰ گونه از آن برای انسان سمی است. اینگونه قارچ‌ها، در اثر پختن، کبابی یا آب‌پز کردن، باز هم سمی می‌مانند و مواد سمی آنها تخریب نمی‌شود. وی با بیان اینکه روش تشخیص قارچ سمی و گونه‌های خوراکی آن به روش علمی و تخصصی توسط متخصصان میسر است، معتقد است: قارچ‌های سمی از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به قارچ‌های خوراکی دارند و تشخیص آنها توسط افراد عادی میسر نیست، به همین دلیل امسال با تعداد زیادی از اینگونه مسمومیت‌ها در کشورمان مواجه شدیم. دبیر انجمن سم‌شناسی و مسمومیت‌های ایران درباره علائم و نشانه‌های مسمومیت توسط قارچ‌های سمی، خاطرنشان کرد:
۹۰ درصد مسمومیت‌های شدید توسط قارچ‌ها، به دلیل ماده‌ای سمی به نام «آماتوکسین» است که این ماده بیشتر روی کبد تاثیر مخرب می‌گذارد. علائم مسمومیت با قارچ، در 2 مرحله بروز پیدا می‌کند؛ مرحله اول، ۶ تا ۱۲ ساعت پس از مصرف قارچ با نشانه‌هایی نظیر تهوع و استفراغ، دردهای شکمی و احساس ضعف بروز پیدا می‌کند و مرحله دوم ۲۴ ساعت بعد از علائم اولیه، با ضعف، سرگیجه و کاهش سطح هوشیاری خود را نشان می‌دهد که این حالات ناشی از درگیری کبدی و کلیوی در فرد مسموم است که ممکن است او را به مرگ برساند. وی درباره درمان مسمومیت شدید با قارچ‌های سمی، عنوان می‌کند تنها درمان اینگونه مسمومیت‌ها پیوند اورژانسی کبد است، بنابراین با مشاهده علائم اولیه مسمومیت، باید فرد را به سرعت به مراکز درمانی ارجاع دهند. گفتنی است در لحظات آخر تنظیم این گزارش، خبری به نقل از مجتبی خالدی سخنگوی اورژانس کشور مبنی بر فوت 15 نفر بر اثر مصرف قارچ سمی منتشر شد.