در حالی که بیژن زنگنه، وزیر نفت سفر محمدجواد ظریف به هند را مثبت و راهگشا توصیف کرده و گفته این سفر می‌تواند از ایجاد تنگناها در حوزه صادرات نفت ایران جلوگیری کند، یک شرکت نفتی هندوستان که مالک بزرگ‌ترین مجموعه پالایشگاهی در این کشور است، اعلام کرد واردات نفت از ایران را متوقف می‌کند. رویترز به نقل از برخی منابع نوشته شرکت ریلاینس که ارتباطات زیادی با نظام مالی آمریکا دارد، کمتر از 6 ماه دیگر خرید نفت از ایران را متوقف خواهد کرد. علاوه بر این شرکت، هفته گذشته 2 بانک هندی نیز برای صادرکنندگان این کشور برای پایان مراودات مالی با تهران ضربالاجل تعیین کردند.
به گزارش «وطن امروز»، محمدجواد ظریف یکشنبه هفته گذشته در راس هیاتی بلندپایه از مقامات سیاسی- اقتصادی کشورمان به هندوستان سفر کرد. در جریان این سفر که با هدف بررسی آخرین وضعیت روابط دوجانبه و گسترش و تعمیق روابط دو کشور و نیز گفت‌وگو و تبادل نظر با مقامات هندی درباره تازه‌ترین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی انجام گرفت، همتای هندی ظریف بر حفظ برجام تاکید کرد و از بی‌توجهی کشورش به تحریم‌های یکجانبه آمریکا سخن گفت. سوشما سوارج، وزیر خارجه هند در نشستی خبری که پیش از دیدارش با وزیر امور خارجه ایران برگزار شد، بر استقلال موضع دهلی از هر کشور دیگری تأکید کرد و گفت هند تنها تحریم‌های سازمان ملل را دنبال می‌کند. او در ملاقاتی که با ظریف داشت نیز بر حمایت قاطع هند از تداوم اجرای برجام تأکید کرد.
یکی از اصلی‌ترین موضوعاتی که در این سفر مورد بحث و بررسی طرفین قرار گرفت، موضوع تداوم صادرات نفت ایران به هند پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا بود. در حال حاضر ایران سومین عرضه‌کننده نفت به هندوستان، بعد از عراق و عربستان است و همین موضوع نیز باعث شد در جریان این سفر معاونان وزیر نفت نیز ظریف را همراهی کنند. پس از پایان این سفر دو طرف جزئیاتی از مذاکرات خود و محور تفاهمات
صورت گرفته، منتشر نکردند اما بیژن زنگنه، وزیر نفت در گفت‌وگویی این سفر را بسیار راهگشا دانسته و سفر ظریف به هند را مانعی در برابر تنگناهای احتمالی در حوزه فروش نفت به این کشور دانست.
زنگنه در گفت‌وگو با دانشجو، درباره سفر معاونان وزرای نفت به همراه تیم اقتصادی اعزامی به هند به سرپرستی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان و رایزنی‌های نفتی انجام شده در این سفر گفت: دستاوردهای ظریف و هیات اقتصادی همراه از سفر به هند را بسیار مثبت و راهگشا ارزیابی می‌کنم. وی در پاسخ به این سوال که آیا این سفر گشایش‌هایی هم در حوزه فروش نفت ایران داشته است یا نه؟ گفت: این سفر قرار نبود گشایشی در حوزه نفت داشته باشد، بلکه بنا بود از ایجاد تنگنا جلوگیری کند که به لطف خداوند تا الان همه چیز مثبت بوده است.
در حالی که انتظار می‌رفت پس از سفر ظریف به هند، آنطور که بیژن زنگنه گفته، تنگناهای احتمالی برطرف شود و همه چیز مثبت باشد، بانک‌های هندی به فاصله کمتر از یک روز پس از بازگشت ظریف از هند، برای پایان همکاری با ایران ضربالاجل تعیین کردند. طبق اعلام سازمان صادرکنندگان هند و نامه‌های رویت شده توسط رویترز، ۲ بانک هندی از صادرکنندگان خواستند در واکنش به تهدید تحریم‌های جدید آمریکا، تراکنش‌های مالی خود با ایران را تا ماه آگوست تکمیل کنند. فدراسیون سازمان صادرکنندگان هند اعلام کرد ایدوس‌ایند و یوسی‌او، 2 بانکی که صادرات به ایران را تسهیل می‌کنند، تا ۶ آگوست برای خاتمه دادن به قراردادهای خود ضربالاجل تعیین کردند. این اقدام بانک‌های اروپایی در راستای پاسخ به دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران است.
علاوه بر این دو بانک هندی، یک شرکت هندی که مالک بزرگ‌ترین مجموعه پالایشگاهی در هند است، اعلام کرده واردات نفت از ایران را متوقف می‌کند. به گزارش فارس، شرکت هندی «ریلاینس» که مالک بزرگ‌ترین مجموعه پالایشگاهی در این کشور است قصد دارد واردات نفت از ایران را متوقف کند. خبرگزاری رویترز که این خبر را گزارش داده آن را نشانه اقدام خریداران نفت برای کاهش مبادله با ایران در نتیجه احیای تحریم‌های آمریکا پس از خروج این کشور از برجام دانسته است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا روز ۱۸ اردیبهشت‌ماه کشورش را از توافق هسته‌ای برجام خارج و فرمانی را برای احیای تحریم‌ها علیه ایران امضا کرد. برخی تحریم‌ها، پس از یک دوره ۹۰ روزه «کاهش تدریجی» فعالیت‌های شرکت‌های همکار با ایران اجرا خواهد شد (روز ۶ آگوست) و برخی دیگر که عمدتاً تحریم‌های مربوط به بخش نفت است، پس از دوره‌ای ۱۸۰ روزه (۴ نوامبر). خبرگزاری رویترز نوشته انتظار می‌رود اقدام شرکت «ریلاینس» در ماه اکتبر یا نوامبر اجرایی شود. دولت هند قبلا اعلام کرده از تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران حمایت نمی‌کند اما نظام تحریم‌های آمریکا به گونه‌ای است که شرکت‌های کشورها را در صورت عدم تبعیت، به قطع دسترسی به نظام مالی آمریکا تهدید می‌کند. شرکت «ریلاینس» که یک شرکت خوشه‌ای است ارتباطات زیادی با نظام مالی آمریکا دارد و برخی شرکت‌های تابعه‌اش در آمریکا فعالیت می‌کنند. یک منبع به خبرگزاری رویترز گفت این شرکت که پالایشگاه جدیدش به نام «جام‌نگر» واقع در شمال غربی هند در ایالت «گجرات» ظرفیت پالایش روزانه حدود 4/1 میلیون بشکه نفت را دارد، به شرکت ملی نفت ایران گفته در ماه اکتبر یا نوامبر واردات نفت از ایران را کاهش می‌دهد.
یک منبع دیگر هم گفته در صورتی که ایران و کشورهای اروپایی نتوانند برجام را حفظ کنند، این شرکت واردات نفت از ایران را زودتر از این زمان متوقف خواهد کرد. این منبع اضافه کرده برخی شرکت‌های بیمه‌‌ای از ریلاینس خواسته‌اند قبل از ماه نوامبر به مراوداتش با ایران پایان بدهد. براساس این گزارش، علاوه بر بسیاری از شرکت‌های نفتی اروپایی که در چند هفته گذشته رسما از خروج از بازار ایران خبر داده‌اند، حالا شاهد خروج شرکت‌های آسیایی نیز از بازار ایران هستیم.