پس از فرمایشات رهبر انقلاب در دیدار نمایندگان مجلس که درباره الحاق به کنوانسیونهای مشکلدار هشدار دادند، با سیدحسین نقویحسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره مخاطرات FATF و لوایح آن و الزامات تصویب قانون ملی در این باره گفتوگو کردیم.
***
رهبر انقلاب در دیدار نمایندگان مجلس بیانات صریحی درباره کنوانسیونهای مشکلدار مطرح کردند که طبیعتا نقشه راه را ترسیم کرده است؛ اشاره این موضوع نیز گروه ویژه اقدام مالی بود که بحث داغ این روزهای مجلس است؛ مشکل اصلی این کنوانسیونها چیست؟
همانطور که رهبر انقلاب بدرستی اشاره فرمودند، FATF پخت و پز استکبار جهانی است و کنوانسیونهای مربوط به آن هم محصول همانهاست. بنابراین FATF جز اینکه دست ما را در پوست گردو قرار دهد و بیگانگان را بر کشور ما مسلط کند و آنها را در جریان همه اقدامات مالی و پولی ما قرار دهد و به لحاظ تحریم آنها را قادر به نقطهزنی کند، اثر دیگری ندارد. ولی خب! این دولت که از ابتدا توجهی به این مسائل نداشت؛ وزیر اقتصاد دولت بدون اطلاع مجلس FATF را امضا کرد و قول داد توصیههای چهلگانه FATF عملیاتی شود و بر اساس همین قولی که داد دولت لوایحی را به مجلس تقدیم کرد تا آن توصیهها عملیاتی شود.
البته برخی نمایندگان، علنی مخالفت کردند اما خب! نتیجه نداشت.
برخی نمایندگان مجلس که از ماجرا مطلع بودند، فریاد زدند و اطلاعرسانی کردند و در مجلس با انواع استدلالها صحبت کردند اما جریانی در مجلس وجود دارد که نمیخواهد این مطالبات را بپذیرد. در نهایت 3-2 طرح از این موارد به مجلس آمد از جمله پالرمو، قانون مبارزه با پولشویی و قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم که در آن شرط تشخیص گروههای تروریستی به عهده شورای عالی امنیت ملی گذاشته شد. نکته مهم اینکه همین شرط را هم FATF نپذیرفت و مجلس را ملزم کرد این بند حذف شود و متاسفانه برای حذف این بند در مجلس تلاش شد. بهرغم اینکه ما فریاد زدیم که این اقدام خلاف استقلال کشور است و هیچ نسبتی با روحیه انقلابیگری ما ندارد اما پذیرفته نشد و خواست آنها دنبال شد.
خطرناکترین بخش گروه ویژه اقدام مالی را کدام بخش میدانید؟
بدتر از همه اینها، الحاق به کنوانسیونی است که تحت عنوان CFT مطرح شد؛ از ابتدا گفتیم که این کنوانسیون استعماری است و نباید در مجلس تصویب شود.
در شرایط فعلی برجام، پیوستن به CFT واقعا توجیه دارد؟
دقیقا نکته همین است؛ بعد از فروپاشی برجام اصلا توجیهی ندارد. حالا اگر برجام مانده بود و طرف مقابل به تعهداتش عمل کرده بود باز شاید مقداری محل تأمل داشت اما وقتی برجام فروریخته و تمام تحریمهای ثانویه آمریکا برگشته است و در طول 5/2 سال اجرای برجام، اینها با نظام مالی و پولی ما کار نکردهاند، حالا چه در بلک لیست آنها باشیم یا نباشیم؛ چه FATF را پذیرفته باشیم و چه نه؛ حالا که آمریکا از برجام خارج شده و قطعا با سیستم پولی و مالی ما کار نمیشود، چه توجیهی دارد که دست و پای خودمان را ببندیم و خودمان را در اختیار استکبار جهانی بگذاریم تا او هرکاری که دلش میخواهد انجام دهد، بنابراین این کار خیانت به منافع ملی کشور است.
خب! تصمیم مجلس بعد از صحبتهای رهبر انقلاب چه خواهد بود؟
با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب، FATF دیگر منتفی است و کسی نباید از الحاق به کنوانسیون یا مسکوت ماندن 2 ماهه و این موضوعات صحبت کند. رهبر انقلاب یک مزیت برجسته دارند و آن اینکه اگر جایی انتقادی میکنند یا ایرادی میگیرند، راهحل هم ارائه میدهند، یعنی بدون راهحل انتقاد نمیکنند. در این باره هم به مجلس راهحل ارائه کردند و گفتند چرا باید به کنوانسیونهایی که اهدافشان شفاف نیست بپیوندیم و در این زمینه لازم است خودمان قانون مبارزه با تامین مالی و پولی تروریسم را تکمیل کنیم و نکات مثبت این نوع کنوانسیونها را در قوانین خودمان بیاوریم و طبیعتا بخشهای منفی آن را حذف کنیم و تعهدی نسبت به این بخشهای منفی نداشته باشیم.
موضوعی که همیشه مورد اشاره تیم دیپلماسی قرار میگیرد شرط تحفظ است؛ آیا اساسا این شرط کارآیی دارد و مورد قبول واقع میشود؟
بنده همان روز چهارشنبه که به عنوان مخالف صحبت کردم با استدلال حقوقی گفتم حق تحفظ هیچ اثر حقوقی ندارد. مثال آوردم از همین کنوانسیون؛ اینکه مصر با حق تحفظ الحاق به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم را پذیرفت ولی هلند اعتراض کرد و بر اثر این اعتراض حق تحفظ مصر بلااثر شد. در نمونه دیگر کرهشمالی حق تحفظ گذاشت که در مقابل آمریکا و اروپا اعتراض کردند و این حق تحفظ بیاثر شد.
چگونه بیاثر شد؟
در متن کنوانسیون آمده است اگر کشوری به حق تحفظ یک کشور دیگر اعتراض کند، این حق بلااثر میشود و اعتبار حقوقی ندارد. خب! اکنون سوال من این است: چرا میخواهید کلاه سر مردم و مجلس بگذارید و بگویید حق تحفظ؟ بنده مصادیق نقض آن را عرض کردم.
یعنی با یک اعتراض، حق تحفظ اصطلاحا هوا میشود؟
بله! همینطور است. شما یک کشور نام ببرید که حق تحفظ خود را توانسته باشد اعمال کند. اصلا فرض کنید هر 180 کشور حق تحفظ گذاشته باشند، خب! کدامیک از اینها توانستهاند از این حق استفاده کنند؟ پاسخ هیچکدام است. حق تحفظ یا شرطی که کمیسیون امنیت ملی گذاشته یا بیانیههای تفسیری دولت، هیچ کدام اثر حقوقی ندارد.
آیا میتوان گفت شرط تحفظ ابزاری برای پذیرش این قبیل کنوانسیونها شده است؟
من شفاف عرض کردم؛ حق تحفظ یعنی کلاه گذاشتن سر خودمان.
موضوع دیگری که آقای عراقچی به آن اشاره کرده لیست مورد تایید FATF است که نامی از انصارالله یمن و حزبالله لبنان و دیگر گروههای مقاومت نیامده و صرفا اسم گروههایی مثل داعش، القاعده و... است و با این توجیه، پیوستن به FATF را تجویز میکنند؛ در اینباره نیز توضیح میدهید؟
اول اینکه باید بگویم اسم حزبالله و انصارالله یمن در لیست تحریم آمریکاییها هست و آمریکاییها کاری به لیستهای دیگر ندارند اما لیست مورد نظر FATF آن لیستی است که شورای امنیت سازمان ملل تصویب میکند؛ آقای عراقچی درست میگوید، انصارالله و حزبالله فعلا در لیست تحریمی شورای امنیت نیستند اما اینطرف بحث را هم بگوییم که این گروههای مقاومت در نوبت ورود به این لیست هستند. خب! وقتی ما یقین داریم در نوبت هستند و آمریکاییها در عمل کاری به لیست شورای امنیت ندارند، خب! چرا ما الان از ترس مرگ، خودکشی کنیم؟ ما باید قانون خودمان را تصویب کنیم و اگر کارگروه مالی هم اعتراضی داشت باید قانون خودمان را ارائه دهیم و بگوییم همان موضوعاتی که شما مطرح میکنید به صورت پیشرفتهتر توسط خودمان تصویب شده است و بنای همکاری داریم اما در چارچوب قوانین خودمان. اتقاقا الان اکثر کشورها مشکل دارند و علت آن هم پیوستن به FATF است.