گروه اقتصادی: بی‌توجهی دولت به بازارهای غیررسمی در کنار نبود برنامه‌‌ریزی درست و سازوکار مناسب برای ساماندهی بازار و وضعیت اقتصادی همراه با مدیریت ناکارآمد در تخصیص ارز مصرفی موجب شد بازار ارز به‌هم ریخته و قیمت‌ها بالا برود. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اقتصاد ایران موجب افزایش نرخ دلار و کاهش ارزش پول ملی نشده است، گفت: بانک مرکزی در تمام دنیا موظف به حفظ ارزش پول ملی است و بی‌تدبیری بانک مرکزی و به رسمیت نشناختن بازار غیررسمی دلیل افزایش نرخ ارز است. به گزارش فارس، محمدرضا پورابراهیمی در برنامه «رو در رو»ی شبکه 4 با اشاره به اهمیت بازار متشکل پولی و اهمیت آن در نظام اقتصادی کشور و موقعیت دولت در ارتباط با این بازار، اظهار داشت: بازار متشکل پولی در چارچوب ضوابط و مقرراتی شکل می‌گیرد که بتواند عرضه و تقاضای منابع را در اقتصاد کشور مدیریت کند. وی به عنوان یکی از مدافعان استقلال بانک مرکزی ضمن تشریح موقعیت بانک مرکزی در مواجهه با بازار متشکل پولی، اقدامات لازم برای تحقق استقلال بانک مرکزی را تشریح کرد و گفت: بانک‌‌های مرکزی در دنیا سیاست‌‌‌هایی که حفظ منافع اقتصاد کلان کشور را دنبال می‌کنند اتخاذ کرده و گاهی سیاست‌‌‌هایی که دولت‌ها اتخاذ می‌کنند با آن نگاهی که بانک‌‌های مرکزی در دنیا دارند متفاوت است و تضاد منافع اتفاق می‌افتد. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: اگر حتی دولتی علاقه‌مند است کاهش ارزش پول ملی را پیگیری کند، بانک مرکزی باید حفظ ارزش پول ملی را به عنوان یکی از اصول و وظایف ذاتی خود محقق کند. اگر بانک مرکزی مستقل از قوه مجریه و مستقل از ساختار اجرایی کشور نباشد، دیگر امکان مقابله با تصمیم‌های دولت در کاهش ارزش پول ملی و مقاومت در برابر آن را ندارد. پورابراهیمی اظهار کرد: یکی از مشکلات اصلی که در سال‌های اخیر بیشتر بروز کرده وابستگی بانک مرکزی به قوه مجریه است. وی تأکید کرد: وقتی بانک مرکزی پیشنهاد افزایش نرخ ارز برای درآمدزایی دولت را مطرح می‌کند، مفهومش این است که بانک مرکزی اجازه می‌دهد ارزش پول ملی کاهش یابد که اثر تورمی سنگینی بر اقتصاد دارد و عواقب آن بر مردم تحمیل می‌شود. پورابراهیمی گفت: در سال‌های اخیر موضوع استقلال بانک مرکزی به دلیل اهمیتی که دارد به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد اما تصمیم مجمع تشخیص مصلحت نظام کمکی به این موضوع نکرده است. وی عنوان کرد: یکی از مواردی که امروز مورد انتقاد جدی ما در مجلس است، نداشتن استقلال بانک مرکزی است که این موضوع را با جدیت در کمیسیون اقتصادی مجلس پیگیری می‌کنیم. وی از اتمام بررسی و تصویب قانون اصلاح ساختار بانک مرکزی در سال 97 خبر داد و گفت: 2 موضوع مهم را امسال در دستور کار داریم که یکی اصلاح قانون بانکداری است و دیگری اصلاح ساختار بانک مرکزی. پورابراهیمی ادامه داد: امیدواریم با توافقی که در این زمینه با دولت انجام می‌دهیم بتوانیم استقلال بانک مرکزی را که ضرورت اجتناب‌ناپذیر در اقتصاد ایران است رقم بزنیم. وی همچنین عنوان کرد: دولت به کندی در مسیر خروج از نظام تک‌ارزی (دلار)  بوده و نیازمند تسریع و پیگیری مجدانه است البته با تأخیر اقدام به این مهم کرده است؛ ‌ای‌کاش دولت سال‌های گذشته این موضوع را در دستور کار قرار می‌داد. وی تصریح کرد: اکنون در بازار ارز نیازمند رویکرد و نگاهی جدید هستیم که البته در حوزه اقتصادی باید ارز دیجیتال شکل بگیرد. این در حالی است که تکالیف در بالادست درباره پیمان پولی وجود دارد اما در حوزه ارز دیجیتال فکر می‌کنم نیازمند تکلیف نیست و بانک مرکزی باید خودش پیشگام باشد. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره علت افزایش نرخ ارز، بیان کرد: مولفه‌‌های اقتصادی که در ارتباط بین ارزش پول ملی هر کشوری با سایر کشورها وجود دارد مواردی چون نرخ تورم در داخل هر کشور نسبت به سایر کشورهاست و به هر میزان که نرخ تورم در یک کشور نسبت به دیگر کشورها بیشتر باشد تأثیر آن در کاهش قدرت خرید آن کشور در مقایسه با دیگر کشورها مشخص می‌شود و به این مفهوم ساده کاهش ارزش پول می‌گویند و این قدرت خرید خود را در مقوله برابری ارز آن کشور و دیگر کشورها نشان می‌دهد. وی افزود: تصور من این است که افزایش نرخ ارز به سوءمدیریت در بانک مرکزی مربوط است و اگر بانک مرکزی در این حوزه ورود جدی داشت، بازار ارز قابل مدیریت بود. مصداق آن سیاست اشتباه دولت و اتخاذ نرخ واحد در ارز بود که عملاً به جای مدیریت تقاضا و عرضه در کشور وارد رابطه معکوس در اقتصاد شدند. بازار غیررسمی که کارکرد خود را در اقتصاد نشان داده است از طرف دولت به رسمیت شناخته نمی‌شود و پرسش اینجاست که آیا می‌شود در اقتصاد، بدون به رسمیت شناختن بازار غیررسمی و با اتکا به عدد ثابتی که دولت نمی‌تواند منابع آن را در بخش‌‌های مختلف تأمین کند، مسیر اقتصاد را جلو برد؟ رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره علت افزایش نرخ ارز تصریح کرد: عامل اقتصادی‌ای که بتواند ارزش پول ملی را کاهش دهد در حال حاضر نمی‌بینیم اما در کنار عوامل روانی، عوامل سیاسی نیز به این موضوع دامن می‌زند. با وجود پذیرش برجام هیچ اتفاق مثبتی ناشی از عملکرد آمریکایی‌ها و همین کشورهای اروپایی که امروز در پی خروج آمریکا از برجام به دنبال ارتباط با ما هستند، در اقتصاد ما نیفتاد. وی تأکید کرد: عوامل افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی همان عواملی است که به دلیل عدم فعالیت بانک مرکزی در تصمیم‌‌‌گیری یا سیاست‌‌‌هایی چون اعلام دلار تک‌نرخی به افزایش تقاضای ارز در بازار دامن زده، در شرایطی که عرضه کم است و باید این رابطه برای تعادل و حفظ ارزش پول ملی برعکس باشد. این اقدام تقاضای ارز را بشدت بالا برد و صادرات را که برای کشور ارزآوری دارد، دچار چالش کرد.