گروه بینالملل: یک و نیم ماه بعد از برگزاری انتخابات پراهمیت و در عین حال جنجالی در عراق، حالا این کشور در برابر خلأ قدرت قرار دارد. بر مبنای قانون اساسی، زمان فعالیت قانونی حکومت و پارلمان در نیمهشب یکشنبه به پایان رسید، لذا کابینه حیدر العبادی، نخستوزیر فقط مسؤول امور اجرایی این مقام است و پارلمان در بغداد منحل میشود. با گذشت یک و نیم ماه از برگزاری انتخابات پارلمانی عراق و پایان یافتن فعالیت قانونی پارلمان، هنوز تکلیف نتایج انتخابات این کشور مشخص نیست و سرنوشت سیاسی این کشور در هالهای از ابهام قرار دارد و با خلأ قانونی در قدرت مواجه شده است. در حالیکه بازشماری دستی آرای انتخابات پارلمانی از فردا- سهشنبه- آغاز خواهد شد و متعاقب آن، تشکیل فراکسیون پارلمانی اکثریت برای معرفی نخستوزیر و تشکیل دولت جدید، در گرو تعیین تکلیف نتایج انتخابات است، این کشور تا زمانی نامعلوم در خلأ قانونی بهسر خواهد برد. با اینحال، برخی ناظران و حقوقدانان برجسته عراقی معتقدند در سایه این بلاتکلیفی، عراق نه با خلأ قانونی بلکه با خلأ پارلمانی مواجه میشود، لذا نمیتوان بحران پیچیدهای را برای کشور متصور شد اما رهبران و شخصیتهای سیاسی که پیشتر درباره بروز خلأ قانونی در کشور هشدار داده بودند، میگویند با توجه به اینکه پارلمان در عرصه نظام سیاسی عراق نقش محوری دارد و نخستوزیر، کابینه دولت و رئیسجمهور را تعیین میکند، لذا با بیاعتبار شدن پارلمان از حیث قانونی، توابع آن از جمله دولت و ریاستجمهوری نیز اعتبار قانونی خود را از دست میدهند. پیشتر دادگاه عالی فدرال عراق با تمدید دوره فعالیت پارلمان مخالفت کرده بود و بر اساس قانون اساسی این کشور نیز تمدید این دوره 4 ساله غیرقانونی است، این در حالی است که گروههایی که موفق به کسب کرسیهای مطلوب در پارلمان نشدند، خواستار تمدید دوره فعالیت پارلمانی شدهاند ولی همین گروهها متهم شدند که تلاش میکنند با دستاویز قرار دادن موضوع خلأ قانونی، دنبال تمدید کرسیهای خود و حضور در مسند قانونگذاری هستند. مخالفت اکثریت جریانهای سیاسی با تمدید دوره کنونی پارلمان و همزمان تاکیدشان بر تعیین نتایج انتخابات حاکی از آن است که عرصه سیاسی عراق وارد تحولات پیچیدهای میشود. گفتنی است، پارلمان عراق اگرچه وظایف خود در امور قانونگذاری را از روز گذشته از دست داده ولی همچنان صلاحیت نظارت بر بازشماری آرای انتخابات پارلمانی اخیر را دارد.
شمارش جدید آرا
سخنگوی کمیته انتخابات عراق اعلام کرد عملیات شمارش دستی آرا از سهشنبه با حضور اعضای کمیته عالی انتخابات در مراکز انتخاباتی استانهای کرکوک، سلیمانیه، اربیل، دهوک، نینوا، صلاحالدین و الانبار آغاز خواهد شد. شمارش دستی آرا در بقیه استانها نیز بر اساس زمانی که کمیته عالی انتخابات آن را مشخص خواهد کرد، صورت خواهد گرفت. در چهارمین دوره انتخابات پارلمانی عراق که با مشارکت 5/44 درصد واجدان شرایط و به صورت الکترونیکی برگزار شد، بر اساس آمار رسمی اعلام شده از سوی کمیسیون عالی انتخابات، فهرستهای انتخاباتی «سائرون» (سید مقتدا صدر) با 54 کرسی، الفتح (هادی العامری) با 47 کرسی و النصر (حیدر العبادی) با 42 کرسی در رتبههای اول تا سوم قرار گرفتند. دولت قانون (نوری المالکی) با 26 کرسی، دموکرات (مسعود بارزانی) با 24 کرسی، الوطنیه (ایاد علاوی) با 20 کرسی، جریان حکمت (سیدعمار حکیم) با 19 کرسی و اتحادیه میهنی (کوسرت رسول، جانشین جلال طالبانی) با 18 کرسی در ردههای بعدی قرار دارند. انتخابات پارلمانی اخیر عراق از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا نخستین رایگیری بعد از پیروزی نظامی علیه گروه تروریستی داعش در این کشور بوده است.
بازداشت برخی اعضای پارلمان
همزمان با این تحولات، یک منبع مطلع عراقی از اطلاعات درز یافته مبنی بر آغاز اجرای حکم بازداشت برخی از اعضای پارلمان که قبلا حکم بازداشتشان صادر شده بود خبر داده است. شماری از نمایندگان با شکایتهایی در دادگاههای عراق به اتهامات مختلف و در راس آن «تقلب» روبهرو هستند.
انفجار در کرکوک
با نزدیک شدن به زمان بازشماری آرای انتخابات، ظهر دیروز 3 انفجار در نزدیکی مرکز نگهداری صندوقهای رای در کرکوک به وقوع پیوست که طی آن چندین نفر کشته و زخمی شدند. منابع عراقی اعلام کردند پس از این انفجارها درگیریهای مسلحانهای میان نیروهای امنیتی و افراد مسلح آغاز شد. پلیس کرکوک نیز اعلام کرد 14 نیروی امنیتی در این حمله انتحاری زخمی شدهاند اما صندوقهای رأی در این انفجار آسیبی ندیدهاند. راکان سعید جبوری، استاندار کرکوک این انفجار را «اقدام تروریستی بزرگ» با هدف نابودی ثبات کرکوک خواند. وی در بیانیهای گفت: هدف قرار دادن مخازن کمیسیون انتخابات عراق پیامی خطرناک است اما ما مانع تلاشها برای بیثباتسازی کرکوک میشویم و انفجار مذکور تلفاتی در بین نیروهای ما نداشت. صندوقهای رای نیز آسیبی ندید. چنین حوادثی تنها وحدت و همبستگی ما را بیشتر میکند. دهم ماه ژوئن پیش، محل نگهداری صندوقهای رای انتخابات اخیر در بغداد به طور عامدانه دچار آتشسوزی شد و بسیاری از دستگاههای الکترونیکی اعلام نتایج و دستگاههای شمارش الکترونیکی آرا در آتش سوخت اما به صندوقهای رای آسیب چندانی نرسید.