گروه اجتماعی: کاهش بارشها، افزایش خشکسالی و بحران کمآبی در کشور در چند سال گذشته از جمله مهمترین موضوعات محیطزیستی بوده است؛ دغدغههایی که باعث شد برای رفع آن پروژه بارورسازی ابرها به همت برخی سازمانها و نهادها در کشور دنبال شود. بارورسازی ابرها به عنوان یکی از روشهای مبارزه با خشکسالی مطرح شده است اما با این حال تنهاترین راهحل نیست و این را باید مد نظر داشته باشیم که اگر مدیریت منابع آب کشور و مدیریت مصرف آب انجام نشود بارورسازی ابرها نمیتواند به رفع کمآبی کشور کمک کند.
پروژه بارورسازی ابرها از زمستان 96 با همکاری وزارت نیرو و توسط سپاه پاسداران آغاز شد و تا بهار سال جاری ادامه داشت. به گفته صالح جوکار، معاون پارلمانی سپاه، این پروژه با موفقیت انجام شده و این طرح در پاییز امسال نیز ادامه خواهد داشت. این در حالی است که بتازگی رئیس سازمان حفاظت محیطزیست در اظهاراتی تاملانگیز، پروژه بارورسازی ابرها را یک شوی تبلیغاتی دانسته و گفته است: «بارورسازی ابرها هیچ تاثیری بر افزایش بارشها ندارد و جنبه تبلیغاتی و روانی دارد».
عیسی کلانتری در تایید این اظهارنظرش به اطلاعات ثبت شده در ایستگاه شیرکوه یزد اشاره کرد و افزود: «بر اساس اطلاعات ثبتشده در این ایستگاه برای سنجش میزان بارش، بارورسازی ابرها هیچ تاثیری بر بارشهای این منطقه نداشته است». اظهارات کلانتری و اشاره به گزارشهای ثبتشده در ایستگاه شیرکوه یزد در حالی است که یکی از مولفههای مهم در اجرای پروژه بارورسازی ابرها وجود ابر در آسمان است و بارورسازی باید روی ابر پیاده شود. با این حساب، از ابتدا باید ابری وجود داشته باشد تا بتوان چنین پروژهای را روی آن پیاده کرد. در مناطقی که ابرناکی کمی داشته باشند، نمیتوان این روش را انجام داد. کویرهای یزد و کرمان یا مناطقی از خراسان جنوبی به طور طبیعی زمان ابرناکی کمتری نسبت به بقیه مناطق کشورمان دارند و احتمال موفقیت پروژههای بارورسازی در آنها کمتر است. بر همین اساس، به نظر میرسد تناقض و ارائه نشانی اشتباه توسط رئیس سازمان حفاظت محیطزیست در پروژه بارورسازی ابرها هدف دیگری را دنبال میکند، البته این نخستینبار نیست که کلانتری اظهارات عجیبی را در حوزه محیطزیست مطرح میکند.
انتقاد از کلانتری!
در همین باره، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با تاکید بر اینکه بارورسازی ابرها راهکاری موقتی برای رفع بحران کمآبی است از عملکرد کلانتری در حوزه محیطزیست انتقاد کرد. عباس پاپیزادهپالنگان در واکنش به اظهارنظر رئیس سازمان حفاظت محیطزیست مبنی بر اینکه بارورسازی ابرها هیچ تاثیری بر افزایش بارشهای کشور ندارد و صرفا جنبه تبلیغاتی و روانی دارد، به خانه ملت گفت: من در کار آقای کلانتری ماندهام و نمیدانم چطور باید اظهارات وی را تحلیل کنم! ضمن اینکه زمانی که آقای کلانتری وزیر جهاد کشاورزی بود، منابع آبی را مسرفانه مصرف کرد و کشت چغندر را در استانهای خراسان شمالی و جنوبی و همدان توسعه داد که نتیجه آن خشکسالی کنونی این مناطق است، از سوی دیگر دریاچه ارومیه را با ساخت سد و انتقال آب شیرین آن به اراضی کشاورزی به مرز بحران رساند.
نماینده مردم دزفول در مجلس ادامه داد: البته بارورسازی ابرها برای درازمدت نمیتواند راهکار مناسبی باشد، چرا که در عمل باعث دستکاری در طبیعت میشود اما این اقدامی است که در تمام کشورهای دنیا با تکنولوژی پیشرفتهتر هم در حال انجام است که برخی از آنها باعث تغییرات نقطهای هم شده است. وی خاطرنشان کرد: هماکنون که کشور در زمینه تامین آب شرب با مشکل مواجه شده است، استفاده از این تکنولوژی میتواند به صورت موقتی کمک کند تا در پی بارورسازی ابرها از معضل خشکسالی عبور کنیم، بنابراین اگر منظور آقای کلانتری این باشد که نباید به صورت دائمی از این روش استفاده شود، منطقی است اما اگر منظور این باشد که از این روش استفاده نکنیم، باید در وهله اول توضیح دهند چرا بیلان آب کشور به 11میلیارد مترمکعب در سال رسیده و چه اتفاقی برای منابع آبهای زیرزمینی در یک سال گذشته افتاده است؟
شعار دادن کافی است
وی با تاکید بر اینکه شعار دادن در حوزه محیطزیست کافی است، عنوان کرد: آقای کلانتری به عنوان متولی حفاظت از محیطزیست به اشتباه سکاندار محیطزیست شده است، در غیر این صورت طی مصاحبههایی اعلام نمیکرد حفظ گونههای حیوانی برای ما مهم نیست یا پروژه غلط انتقال آب را اجرا نمیکرد. عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: هماکنون کشورهای همسایه از روش بارورسازی ابرها استفاده میکنند، چرا که ابرها پتانسیل مشخصی دارند، کما اینکه در ترکیه از این روش برای افزایش بارندگی استفاده میشود، چرا ایران نباید در شرایط کمآبی کنونی از روش بارورسازی ابرها استفاده کند؟