کبری جعفری: سیستانوبلوچستان را حالا دیگر همه به تشنگیاش میشناسند، به خشکسالی 20 سالهاش، به کشاورزی و دامداری از دست رفتهاش، سیستانوبلوچستان را به مردمانی نجیب و صبور اما محروم از ابتداییترین امکانات زندگی میشناسند. اینجا، زندگی، سال به سال دریغ از پارسال و روز به روز سختتر و جانکاهتر از روز قبل است. آنقدر سخت که کالای لوکس مردم روستاها غذاست، برنج است، گوشت است. منبع درآمد بیشتر روستاییان سیستانوبلوچستان همان یارانه 45 هزار تومانی ماهانه است که کفاف یک زندگی ساده را هم نمیدهد، چه برسد به اینکه فکر دوا و درمان بیماریهای گاه و بیگاه و دردهای کوچک و بزرگ از ذهنشان خطور کند. دغدغه مردمان این دیار، بیکاری است، سیر کردن شکم بچههای قد و نیمقدشان است. دغدغهشان آب است، آب شرب سالم و اندکی هم خدمات بهداشتی و درمانی. مردم سیستان، حادثه دیدهاند؛ حادثه خشکسالی که راه خلاصی هم از آن ندارند. حادثهای که همتی ملی میطلبد تا مدیریت شود و از این دیار رخت بربندد و غبار غم را از چهره تبدار سیستانوبلوچستان بزداید.
خشکسالی و دیگر هیچ
به گفته کارشناسان، حدود 50 درصد از جمعیت استان را روستاییان تشکیل میدهند که شغل بیشتر آنها یا صید بوده یا دامداری یا کشاورزی که خشکسالی به مرور آنها را بیکار و خانهنشین کرده است و ماندهاند با محرومیتی فراتر از حد تصور. خشکسالی، توفانهای شن، بادهای 120 روزه، آلودگی آبوهوا، از بین رفتن پوشش گیاهی منطقه، کاهش سفرههای آب زیرزمینی و بیماریهای ناشی از آلودگی آبوهوا مثل عفونتهای گوارشی و ریه مشکلاتی است که گریبانگیر اهالی این استان است. در بسیاری از روستاها آب شرب سالم در دسترس نیست به همین دلیل، آب و فاضلاب روستایی به شکل سقایی، آب را با تانکر به روستاها برده و میان مردم توزیع میکند. در همین باره، رسول راشکی، مدیرعامل جمعیت هلالاحمر استان سیستانوبلوچستان که از نزدیک با مشکلات مردم استان آشناست، به خشکسالی سالهای گذشته که هر سال هم شدیدتر از سال قبل میشود اشاره میکند و خشک شدن رودخانه هیرمند و هامون را از عوامل از بین رفتن صنعت کشاورزی و دامداری استان میداند. وی به «وطنامروز» میگوید: «مردم استان ما با عزت و احترام زندگی میکنند اما از کمترین رفاهیات محرومند».
به مهربانی آب
راشکی میافزاید: از سوی دیگر، این روزها مردم استان جنوبشرق کشور توان مراجعه به مراکز درمانی را ندارند و در بسیاری نقاط استان حتی پزشک متخصص نداریم و شاید بتوان گفت حتی در بیمارستان سراوان هم پزشکانی با تخصص و مهارت پزشکان داوطلب هلالاحمر نداریم و برخی بیماران از استان ما برای ادامه درمان به بیمارستانهای یزد و مشهد میروند. به همین دلیل، طرح ملی «نذر آب» از هفته گذشته و در 3 محور توزیع 1270 تانکر آبرسان در 502 روستایی که آب را به شکل سقایی دریافت میکنند، توزیع 50 هزار بسته غذایی یکماهه میان محرومان و اعزام کاروانهای سلامت هلال احمر از 19 استان کشور به 19شهرستان سیستانوبلوچستان برای ارائه خدمات درمان و سلامت رایگان در استان تا به امروز اجرا شده است. وی میگوید: همچنین پزشکان عمومی، متخصصان اطفال، زنان، فوقتخصص پوست و مو و جراحی، فوقتخصص اعصاب و روان، دندانپزشک، ماما، داروساز، پرستار، اعضای داوطلب تیمهای حمایتهای روانی و کاروان سلامت 19 استان کشور بودند که هر تیم در یک شهرستان استان و در یک روستای مرکزی مستقر شد و در 3 تا 7 روز خدمات رایگان بهداشتی و درمانی ارائه داد؛ خدماتی که در دسترس مردم استان نیست. مدیرعامل هلالاحمر استان سیستانوبلوچستان میافزاید: برای توزیع تانکرهای آبرسان، دیگر دستگاههای استان هم به کمک آمدند و البته تامین آب شرب این تانکرها برعهده آبوفاضلاب روستایی است که باید بر بهداشت آنها نظارت شود.
نیاز به حمایت
وی موضوع گستردگی استان و پراکندگی جمعیت روستاها را دلیلی میداند بر اینکه این خدمات برای اینکه در اختیار درصد بالاتری از مردم قرار گیرد لازم است استمرار داشته باشد. به هر روی، این روزها نیازهای استان فراتر از این خدمات است و چنین طرحهایی باید مورد حمایت مدیران و مردم قرار گیرد. از طرفی براساس نیازها و مشکلات استان باید زیرساختها مورد اصلاح قرار گیرد. شاید تعجب کنید اگر بشنوید شهرستان سراوان نهتنها هیچ کارخانهای ندارد بلکه حتی یک گارگاه تولیدی کوچک که بدرستی کار کند هم ندارد، بنابراین اینجا بحث کارآفرینی میتواند راهگشا باشد. آنچه مردم این منطقه را این روزها آزار میدهد بیکاری است، بنابراین باید سازمانهای مسؤول دست در دست هم دهند و تخصص ایجاد کارگاههای تولیدی خانگی را به مردم منطقه بیاموزند.