گروه فرهنگ و هنر: مستند «نفوذی» تازه‌ترین ساخته جواد موگویی، مستندساز و تاریخ‌پژوه کشورمان است که روایتگر گوشه‌ای از زندگی «مسعود کشمیری» عامل ترور شهیدان رجایی و باهنر است. به گزارش «وطن امروز»، عصر یکشنبه مراسم رونمایی از مستند نفوذی با حضور جواد موگویی نویسنده و کارگردان این مستند، عباس سلیمی‌نمین به عنوان منتقد و محمدمهدی شیخ‌صراف به عنوان مجری- کارشناس در مجتمع فرهنگی اسوه برگزار شد.
حتی یک کپی شناسنامه از کشمیری موجود نیست!
در ابتدای این نشست جواد موگویی، کارگردان مستند «نفوذی» در ارتباط با دلیل تصمیمش بر استفاده از شیوه مستندبازسازی در ساخت این اثر گفت: درباره سوژه این مستند یعنی مسعود کشمیری اطلاعات آرشیوی بسیار کمی وجود دارد به شکلی که از او فقط 2 عکس 3 در 4 در آرشیوها وجود دارد که یکی مربوط به قبل از انقلاب و یکی هم مربوط به بعد از انقلاب است، حتی از او یک کپی شناسنامه هم در میان اسناد موجود وجود ندارد و طبیعتا ما نمی‌توانستیم صرفا با همین 2 عکس درباره او یک مستند بسازیم. وی افزود: نکته دیگر اینکه ما می‌خواستیم ابعاد مختلف شخصیت این فرد از جمله پیچیدگی و ریاکاری او را نشان دهیم و در این شرایط ناچار بودیم سراغ روش «بازسازی صحنه» برویم و البته درباره شباهت فرمی آن به «ماجرای نیمروز» هم باید بگویم که وقتی فرم یک کار خوب است، چرا دیگران نباید از آن استفاده کنند؟
«نفوذی» مخاطبش را به جمع‌بندی نمی‌رساند
در ادامه این نشست عباس سلیمی‌نمین، کارشناس تاریخی که به عنوان منتقد در این برنامه حضور پیدا کرده بود، در ارتباط با این اثر گفت: به نظرم یکی از جدی‌ترین انتقاداتی که می‌توان به این اثر وارد دانست این است که وقتی شما وارد ساخت یک اثر مستند می‌‌شوید، باید بتوانید مخاطب را به یک جمع‌بندی برسانید و این مستند متاسفانه دارای تناقضات زیادی است. وی در ادامه اظهار داشت: این در حالی است که مستند باید بتواند مخاطب را به یک جمع‌بندی قوی برساند.
مستندساز قاضی نیست
پس از این سخنان، جواد موگویی، نویسنده و کارگردان مستند «نفوذی» در پاسخ به انتقادات طرح شده از سوی منتقد برنامه، اظهار کرد: باید بگویم من هم قبول دارم که این مستند به مخاطبان خود جمع‌بندی ارائه نمی‌کند و دلیل آن هم این است که من قاضی نیستم! ما داریم درباره پرونده‌ای صحبت می‌کنیم که نزدیک 40 سال پیش اتفاق افتاده و هنوز هم بلاتکلیف است، پس چطور انتظار دارید من به عنوان مستندساز بتوانم آن را به یک جمع‌بندی برسانم؟ وی افزود: من به عنوان یک مستندساز فقط می‌توانم بگویم این روایت 2 طرف این ماجراست و نمی‌توانستم حکمی در این زمینه صادر کنم. من به عنوان مستندساز می‌توانم ابهامات را بگویم و یک‌سری سوال هم برای مخاطب خود ایجاد کنم.
گلایه از کم‌کاری سینماگران و مستندسازان در پرداختن به زندگی شهیدان رجایی و باهنر
این تاریخ‌پژوه و مستندساز کشورمان همچنین در ادامه با گلایه از کم‌کاری در زمینه ساخت آثار سینمایی و مستند در ارتباط با شهادت شهید رجایی و باهنر اظهار کرد: در حالی که ده‌ها فیلم در ارتباط کشته شدن جان‌اف کندی، رئیس‌جمهور آمریکا ساخته شده، ما فقط 2 اثر در ارتباط با ماجرای شهادت شهیدان رجایی و باهنر تولید کرده‌ایم. در این شرایط چگونه انتظار دارید با این سواد تاریخی پایینی که در میان طیف گسترده‌ای از جامعه ایرانی وجود دارد که گروهی حتی نمی‌دانند شهید باهنر نخست‌وزیر بود یا شهید رجایی، یک مستندساز بتواند به همه ابعاد پیچیده این پرونده بپردازد و به همه سوالات آن پاسخ دهد؟
بیش از اندازه بزرگ نشان دادن سازمان منافقین درست نیست
در ادامه این برنامه، عباس سلیمی‌نمین با بیان اینکه همچنان که سازمان منافقین در میان نیروهای انقلابی نیروی نفوذی داشت این ماجرا به شکل عکس هم وجود داشت، گفت: روایت یکی از راویان مستند یعنی آقای شیخ‌عطار خلاف این موضوع است و به نظرم این روایت متناقض منجر به بیش از اندازه بزرگ نشان دادن سازمان منافقین به مخاطبان می‌شود و این از مظلومیت‌های انقلاب اسلامی است.
نگاه انسانی انقلاب اسلامی به توابین
وی افزود: برخلاف آنچه امروز بسیاری در ارتباط با سخت‌گیری با سازمان منافقین به جمهوری اسلامی نسبت می‌دهند، اصلا فضا به این شکل نبود. اتفاقا انتقاد من به این مستند این است که وقتی شما می‌خواهید به این موضوع بپردازید، نباید این‌گونه نشان دهید که منافقین خیلی زیرک بودند و توانستند نیروهای نفوذی خود را با زیرکی تا رده‌های بالا برسانند، بلکه این به خاطر آن بود که امثال شهید رجایی نگاهی انسانی داشتند و به توابین از سازمان مجاهدین خلق، اعتماد می‌کردند. سلیمی‌نمین خاطرنشان کرد: این اتفاقا بحثی است که باید امروز هم به آن پرداخت که آیا آنچه در ابتدای انقلاب اسلامی اتفاق افتاد که ما براحتی توابین را پذیرفتیم، دور از عقل بود یا انسانیت انقلاب اسلامی را نشان می‌دهد؟ درست است که منافقین از این موضوع سوءاستفاده کردند اما ما امروز باید این را به جوانان خودمان منتقل کنیم که انقلاب اسلامی تا این اندازه به انسان‌ها احترام می‌گذاشت، حتی با اینکه می‌دانست ممکن است عده‌ای از این رفتار سوءاستفاده کنند.