عبدالباری عطوان: دوشنبه ولادیمیر پوتین با بشار اسد تماس تلفنی برقرار کرد و به وی اطلاع داد روسیه سامانه موشکی اس300 پیشرفته ضدهوایی را طی 2 هفته به نیروهای دفاع هوایی سوریه تحویل میدهد. افزون بر این، سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه در کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد این موشکهای بسیار پیشرفته میتوانند با اهداف هوایی در 250 کیلومتری مقابله و آنها را سرنگون کنند، یعنی اهداف هوایی را در حریم هوایی لبنان که هواپیماهای اسرائیلی بارها برای بمباران اهداف سوری و ایرانی در عمق سوریه از آن استفاده کردند، میتوانند سرنگون کنند. ژنرال شویگو همچنین تأکید کرد که کشورش مراکز فرماندهی نیروی دفاع هوایی سوریه را به یک سیستم خودکار کنترل مجهز میکند که فقط در اختیار ارتش روسیه است تا مدیریت مرکزی سیستم ضدهوایی سوریه بتواند هواپیماهای روسی در حریم هوایی سوریه را تشخیص دهد. وی افزود: روسیه ارتباطات و سیستمهای هرگونه هواپیمایی که تلاش کند از روی دریای مدیترانه به سوریه حمله کند را مختل میکند. پوتین، عذرخواهیهای بنیامین نتانیاهو درباره نقش اسرائیل در سرنگونی هواپیمای ایلیوشین 20 را نپذیرفت و حاضر به پذیرش تسلیت وی به دلیل کشته شدن 15 افسر اطلاعاتی که در هواپیما بودند نشد و واکنش قاطعانه و عملی به این تکبر اسرائیلی و رفتار تحقیرآمیز با کشور بزرگ روسیه و در معرض خطر قرار دادن جان افسران و سربازانش را با تحویل این موشکها آغاز کرد؛ امری که به عربدهکشی اسرائیل در حریم هوایی سوریه و لبنان با هم پایان میدهد. پوتین به اسرائیلیها از سر تعارف امتیازهای زیادی داد و به درخواستشان برای تحویل ندادن موشکهای اس 300 به سوریه پاسخ مثبت داد، زیرا این رژیم آن را تهدیدی برای امنیت خود میداند بهرغم آنکه قرارداد میان 2 طرف روسی و سوری امضا شده بود و افسران سوری برای چگونگی شلیکشان آموزش دیدند و دولت سوریه نیز «بیعانه» آنها را 5 سال پیش پرداخت کرده بود. آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ اسرائیل چند سال پیش تهدید کرد که هواپیماهای اسرائیل هرگونه سامانه موشکی از نوع اس300 را که تحویل ارتش سوریه داده شود و با هواپیماهای اسرائیلی مقابله کند منهدم میکند، حالا آیا همچنان سر وعده خود میماند و آیا هواپیماهایش را برای انهدام این سامانهها پس از تحویلشان به سوریه در 2 هفته بعد همانطور که خود پوتین تعهد داد، میفرستد؟ ما بر این باور نیستیم که لیبرمن یا نتانیاهو بتوانند وارد رویارویی با روسیه شوند. دورانی که هواپیماهای اسرائیلی حریم هوایی سوریه را نقض میکردند و اهدافی را در عمق سوریه بمباران میکردند و سالم بازمیگشتند سپری شده یا ما اینچنین باور داریم. کاسه صبر پوتین از دروغها و شیوههای فریبکارانه و تکبر اسرائیل لبریز شده است. اسرائیل در حالتی از نگرانی بسیار بالا به سر میبرد و رهبرانش سیلی محکمی خوردهاند، زیرا غرورشان درباره پیشبینی حجم پاسخ آنها را کور کرده بود. به این نگرانیها نگرانی دیگری از موشکهای حزبالله، ایران و سوریه اضافه میشود، البته حماس» را در نوار غزه هم نباید فراموش کنیم. همچنین تعجب نمیکنیم اگر همپیمانان عربش نیز شریک این نگرانی دوگانهاش شوند؛ اولی به دلیل وضع تأسفبارشان و دوم بازتابهای منفی بر طرحشان در سوریه است که به دنبال تجزیه و براندازی نظام است، طرحی که ضربه مهلکی خورد. رهبران سوریه که طی 7 سال گذشته «بهرغم میل باطنیشان» خشم خود را فرو خوردند و «دردهای» روابط روسیه و اسرائیل و نقش این رژیم در محرومیتشان از موشکهای دفاع هوایی اس300 که از حریم هواییشان در برابر بمبارانهای اسرائیلی محافظت میکند را تحمل کردند چهبسا از این بحران که با طبقی از طلا بدون آنکه برایش تلاشی بکنند سراغشان آمده، «برنده» بیرون آمدهاند.
این مساله در نشست اخیر سران سهجانبه در تهران درباره آینده ادلب تجلی پیدا کرد، زیرا پوتین و حسن روحانی در یک خندق و رجب طیباردوغان در خندق دیگر قرار گرفتند. بعید میدانیم این بحران روسیه و اسرائیل بعد از مدتی طولانی یا کوتاه فروکش کند. سرنگونی هواپیماهای روسیه ماموریتی بدون عواقب شدید نیست که بتوان با عذرخواهی صوری آن را پایان داد. امروز بر روسیه، رئیسجمهوری متفاوت حکومت میکند که فارغالتحصیل «کاگب» است که میخواهد انتقام فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را بگیرد و نمیتواند این حقیقت را به مدتی طولانی نادیده بگیرد که اسرائیل همپیمان مورد اعتماد آمریکا و شریکش در همه جنگها و توطئههایش است.