میلاد امینی موحد: ندای حسین بن علی علیهالسلام در امتداد تاریخ پس از هزار و چهارصد سال هنوز هم شنیدنی است، ندایی که آزادیخواهان جهان را شیفته کرده و با خود همراه میکند.
حالا دیگر تعداد اصحاب کاروان حسین بن علی را بسادگی نمیشود احصا کرد و برشمرد!
«استکبارستیزی»، «زیر بار ظلم نرفتن»، «امر به معروف و نهی از منکر»، «تاکید بر انسانیت» و «ترویج اسلام ناب محمدی» را میتوان از مهمترین سرفصلهای قیام حسینی ذکر کرد.
حماسه حسینی اما به برکت انقلاب خمینی در 40 سال اخیر رشدی متفاوتتر از گذشته چه از حیث کمی و چه از لحاظ کیفی داشته است. موج اسلامگرایی و کربلاپژوهی پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی جان تازهای گرفت و مجالس و روضههای سیدالشهدا با آزادی عمل بیشتری برگزار میشد؛ مجالسی که نه با اعمال قوانین ظالمانه دولتی، که با توجه و هدایت مراجع و روحانیون هدایت میشد. در عصر امام خمینی کشورهای مسلمان یا مستعمره بودند یا زیر بار ظلم مستبدان و سلاطین جور. نهضت امام خمینی در ایران با تبیین نهضت حسینی خون تازهای به جریان آزادیخواهی در جهان تزریق کرد، لذا آنچه در عزاداریهای منتهی به انقلاب اسلامی و بعد از آن به وضوح دیده میشد، «روح آزادیخواهی و رهایی از یوغ استکبار» و همچنین «توجه به حماسه توأم با معنویات» بود.(1)
به تحقیق میتوان گره خوردن انقلاب اسلامی ایران با حماسه سیدالشهدا را از مهمترین عوامل پیروزی نهضت امام خمینی در دهه 50 هجری شمسی دانست. امام خمینی با آگاهی از تاثیر شگرف عاشورا در مبارزه با ظلم و ستم، در نامهای به واعظ شهیر حجتالاسلام فلسفی اظهار داشتند: «امروز روزی است که حضرات مبلغین محترم و خطبای معظم، دین خود را به دین اثبات فرمایند... امروز روزی است که نظر مبارک امام زمان صلواتالله علیه به حضرات مبلغین دوخته شده است و ملاحظه میفرمایند که آقایان به چه نحو خدمت خود را به شرع مقدس ابراز و دین خود را ادا میفرمایند...». با آغاز ماه محرم، امام خمینی ضمن انعقاد روضهخوانی در منزل خود در طول دهه، هر شب به یکی از مجالس عزاداری محلات قم میرفتند و در هر جلسه یکی از همراهان ایشان سخنرانی میکرد و مردم را نسبت به اوضاع کشور مطلع میکرد. در عصر روز عاشورا امام خمینی شخصا در مدرسه فیضیه که مملو از جمعیت عزادار بود حضور یافته و بهرغم تهدیدات رژیم سخنان مبسوطی علیه شاه، اسرائیل و آمریکا ایراد کردند. امام در بخشی از سخنان خود که در جمع بیش از 200 هزار نفری مردم عزادار ایراد میشد، خطاب به شاه گفتند: من به شما نصیحت میکنم ای آقای شاه! ای جناب شاه! من به تو نصیحت میکنم. دست از این اعمال و رویه بردار. من میل ندارم که اگر روزی اربابها بخواهند که تو بروی، مردم شکرگزاری کنند. من نمیخواهم تو مثل پدرت شوی... نصیحت مرا بشنو، از روحانیت بشنو... از اسرائیل نشنو، اسرائیل به درد تو نمیخورد، بدبخت، بیچاره!
بعد از سخنرانیهای امام خمینی مراسم عزاداری به تظاهرات سیاسی گسترده علیه شاه و رژیم پهلوی در کشور تبدیل شد. روز یازدهم محرم خیابانهای تهران مملو از جمعیت عزادارانی بود که با در دست داشتن تصاویر امام خمینی فریاد میزدند: «خمینی، خمینی خدا نگهدار تو/ بمیرد، بمیرد، دشمن خونخوار تو». هنگام عبور عزاداران از مقابل کاخ مرمر نیز شعار «مرگ بر این دیکتاتور» از سوی مردمی که اشاره به کاخ شاه داشتند تکرار میشد. محرم آن سال، محرم عجیبی بود؛ دستههای عزادار یاری امام خمینی را همچون یاری سیدالشهدا در روز عاشورا میدانستند و ایران را کارزار کربلا و ندا سر میدادند: «قم دشت کربلا، هر روزش عاشورا، فیضیه قتلگاه، خون جگر علما، شد موسم یاری مولانا الخمینی». در هزاروچهارصدوچهلمین سال از هجرت از یمن و نیجریه تا سوریه و عراق و بحرین همه به دنبال نسخه معجزهوار امام خمینی هستند؛ نسخهای که با گره خوردنش به محرم تبدیل به اکسیری انسانساز شد. حالا دیگر شیعیان نیجریه و یمن میدانند که دستههای باشکوه عزاداری حسینی مقدمهای است برای نهضتی که مظلومان جهان در آن زیر سایه حضرت مهدی عجلالله تعالی فرجهالشریف به عزت واقعی برسند. شعار «لبیک یا حسین» هم گوشواره شعارها و نوحههای آزادیخواهان سراسر دنیاست تا در اربعین به نقطه اوج خود برسد و اجتماعی جهانی را رقم بزنند و اختلاف سلایق را با راهبرد «حب الحسین یجمعنا» کنار بگذارند.
انقلاب ما را در تمام دنیا با نام خمینی میشناسند و امام خمینی فرمود: محرم و صفر است که اسلام را نگه داشته است. فداکاری سید الشهدا- سلامالله علیه- است که اسلام را برای ما زنده نگه داشته است.(2)
***
پینوشتها:
1- در نوحهای که مرحوم خوشدل برای هیاتهای عزاداری تنظیم کرده بود آزادیخواهی به وضوح دیده میشود: حسین سرباز ره دین بود/ حسین قربانی آیین بود/ عاقبت حقطلبی این بود/ از سر نی داد، خوش این ندا سر/ الله اکبر الله اکبر/ به اشک گرم نازنین دخترم/ به سوز قلب قهرمان خواهرم/ به پهلوی شکسته مادرم/ که نیست بیمم/ زین همه لشکر/ الله اکبر، الله اکبر
2- صحیفه امام، ج15، ص: 330