نگاهی به فعالیت‌های جهاد دانشگاهی

29 سال جهاد علمی

وطن‌امروز: پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با توجه به نیاز کشور به تحولی اساسی در ساختار فرهنگی و دانشگاهی کشور و جایگزین شدن فرهنگ اصیل اسلام به جای فرهنگ طاغوتی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 23 خرداد سال 1359، فرمان تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی را صادر و اعضای آن را منصوب کرد. این ستاد نیز در جلسه‌ای که شانزدهم مرداد 1359 به منظور تحقق بخشیدن به اهداف انقلاب فرهنگی تشکیل داد، نهاد جهاد دانشگاهی را به عنوان یک نهاد انقلابی و برخاسته از انقلاب فرهنگی تاسیس کرد که در سال 1363 به‌عنوان ستاد اجرایی انقلاب فرهنگی تغییر نام داد، اما در سال 1364 پس از استقلال دانشگاه‌ها و جدا شدن وزارت فرهنگ و آموزش عالی از آن، دوباره به عنوان جهاد دانشگاهی تغییر نام یافت و در سال 1369 به‌عنوان پلی‌ میان دانشگاه و بخش صنعتی و خدماتی کشور معرفی و محل استقرار آن بیرون از دانشگاه تعیین شد. امروز 29 سال از این اتفاق می‌گذرد و جمعه‌ای که گذشت سالگرد تاسیس جهاد دانشگاهی بود که فعالیت خود را زیر نظر شورایعالی انقلاب فرهنگی ادامه می‌دهد. به همین مناسبت حمیدرضا طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی به تشریح اهم فعالیت‌ها و دستاوردهای این نهاد انقلابی پرداخت و با بیان اینکه عظمت جامعه ایرانی در سایه خودباوری و استغنای فکری و فرهنگی محقق می‌شود، گفت: جهاد دانشگاهی باتوجه به تجربیات 30 ساله خود در حوزه‌های مختلف و همچنین تنوع فعالیت‌ها و تلفیق مناسب و طبیعی علم و ایمان در ساختار سازمانی خود، می‌تواند مشاوری امین و قابل اعتماد برای قوای سه‌گانه کشور باشد. وی ادامه داد: جهاد دانشگاهی با هدف قطع وابستگی‌های یک طرفه علمی، فنی و فرهنگی از خارج از کشور و هموار کردن فضای فرهنگی، علمی و تکنولوژیکی خلاقانه و مستقل مبتنی بر انقلاب اسلامی و در محیط‌های علمی تشکیل شد و در این سال‌ها، به همت جهادگران مومن و متخصص دانشگاهی و در سایه رهنمودهای امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب در جهت رفع نیازهای علمی، فناورانه و فرهنگی تلاش کرده است. رئیس جهاد دانشگاهی با اشاره به دستاوردهای جهاد در بعدهای مختلف فرهنگی، پژوهشی، آموزشی و خدماتی و فعالیت‌های فرهنگی اظهار داشت: در این زمینه می‌توان به تاسیس خبرگزاری دانشجویان ایران که ظرفیت بسیار بزرگی برای کشور در حوزه رسانه است اشاره کرد. طیبی افزود: مرکز افکارسنجی دانشجویان جهاد دانشگاهی نیز از جمله 2 یا 3 مرکز افکارسنجی مهم کشور است که دارای اعتبار ملی است و این مرکز در برابر هر رویداد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور از طریق سنجش افکار عمومی تصمیم‌گیرندگان کشور را یاری کرده است. وی همچنین با اشاره به مرکز گردشگری علمی- فرهنگی جهاد گفت: این مرکز با برنامه‌ریزی، بازدید دانشجویان از پروژه‌های بزرگ اجرا شده در کشور و بازدید از میراث فرهنگی و علمی کشور،‌ نقش بی‌نظیری در ایجاد و تقویت روحیه خودباوری و هویت ایرانی داشته است. رئیس جهاد دانشگاهی در ادامه با اشاره به فعالیت‌های پژوهشی و فناوری جهاد دانشگاهی گفت: این نهاد تاکنون توانسته است در این حوزه بالغ بر 7 هزار طرح پژوهشی و خدمات تخصصی را برای رفع نیازهای کشور اجرا کند. طیبی با بیان اینکه در 2 سال گذشته جهاد دانشگاهی موفق به چاپ 2 هزار مقاله در نشریات و کنفرانس‌های علمی در داخل و خارج از کشور شده است، افزود: همچنین چاپ 120 کتاب حاصل پژوهش‌ها و ثبت 140 اختراع و اکتشاف از دیگر فعالیت‌های انجام گرفته در این 2 سال به شمار می‌رود. وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به آموزش‌های علمی- کاربردی و اهمیت و جایگاه آن در آموزش‌های جهاد دانشگاهی اظهار داشت: در حال حاضر40 شعبه علمی- کاربردی جهاد دانشگاهی تحت نظارت دانشگاه جامع علمی- کاربردی در سراسر کشور فعال است و بر این اساس حدود 40 هزار دانشجو در 430 کد رشته در مراکز آموزشی جهاد دانشگاهی به تحصیل مشغول هستند. طیبی تصریح کرد: تلاش‌های بی‌وقفه علمی و پژوهشی این نهاد موجب شده است ایران در حوزه سلول‌های بنیادی و شبیه‌سازی حیوانات، تولید علم و تکنولوژی در جهان و در حوزه‌های درمان ناباروری، آنتی بادی‌های منوکلونال، UPSهای پرقدرت صنعتی، سیستم‌های برق و کنترل دکل‌های حفاری نفت، فناوری تصفیه آلودگی‌های نفتی به روش بیولوژیک، سیستم‌های غبارگیر کارخانجات آلاینده محیط‌زیست مثل الکترو فیلتر، فیلترهای کیسه‌ای و برج‌های خنک‌کن، فرستنده‌های پر قدرت رادیویی موج متوسط، کشت بافت گیاهان، اپتیک، درمان سرطان پستان و لیزر پزشکی در زمره سرآمدان تولید علم و تکنولوژی مطرح در دنیا و اول در سطح منطقه قرار گیرد. به گفته رئیس جهاد دانشگاهی، جهاد به‌رغم آنکه بخش قابل توجهی از فعالیت‌هایش از جنس کالا و خدمات عمومی همگانی است، اما به دلیل مشکلات و مضایق دولت‌ها، عمدتا خود اتکاست. آمارهای مالی این نهاد طی 15 سال اخیر نشان می‌دهد، قریب به80 درصد هزینه‌های سازمانی این نهاد در سایه کاربردی کردن یافته‌های پژوهشی این سازمان تامین شده و کمک‌های دولتی حدود 20 درصد از هزینه‌های این نهاد را دربر می‌گیرد. وی افزود: به عبارتی جهاد دانشگاهی هر میزان بودجه از دولت دریافت کرده به میزان 4برابر آن ارزش افزوده ایجاد کرده است. وی در پایان گفت: تمام فعالیت‌های فرهنگی، پژوهشی، آموزشی و اشتغال‌آفرینی جهاد دانشگاهی مساله‌محور و ناظر بر رفع مسائل و مشکلات خاص جامعه است، از این‌رو فعالیت‌های کاربردی همواره در حوزه‌های مختلف فعالیت این نهاد در اولویت قرار داشته است.