گروه بینالملل: سلطان قابوس، پادشاه عمان میزبان نخستوزیر متوحشترین رژیم سیاسی جهان پس از سقوط نازیها در آلمان بود. این سفر از آن جهت حائز اهمیت است که میتواند معادلات آینده اراضی اشغالی فلسطین را به طور جدی تحتالشعاع خود قرار دهد. گروههای سیاسی در منطقه خاورمیانه با نگاههای متنوعی این تحول را تحلیل کردند اما مشروعیتبخشی به رژیم کودککش صهیونیستی گناهی نابخشودنی در میان افکار عمومی ملتهای عربی است. تحولات سالهای گذشته نشان میدهد حمایتهای آمریکا از اسرائیل توانسته است این رژیم را میان رژیمهای مرتجع عربی در جایگاه یک حامی منطقهای برای حفاظت از پادشاهیهای پوسیده قرار دهد. در این میان لازم است نگاهی اجمالی به روابط عمان و رژیم صهیونیستی داشت. عمان و اسرائیل اگرچه دارای روابط دیپلماتیک رسمی نیستند اما در چند دهه اخیر شاهد رفتوآمدهای دیپلماتیک متعددی بودهاند. تاکنون 3 مرتبه نخستوزیران اسرائیل به عمان سفر کردهاند و وزیر خارجه عمان هم به تلآویو سفر داشته است.
در حاشیه سفر نتانیاهو به عمان چه گذشت؟
در حالی که در غرب به تمجید از رفتارهای غیرمسؤولانه سلطان قابوس مشغولند، شهروندان عمانی اما با ابراز خشم از سفر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اشغالگر قدس به کشورشان، پرچم این رژیم را بهآتش کشیدند. در همین ارتباط فیلمی در فضای مجازی منتشر شده است که نشان میدهد شهروندان خشمگین عمانی پرچم رژیم صهیونیستی را به آتش میکشند تا به این شیوه خشم و نارضایتی خود را از هرگونه اقدام برای عادیسازی روابط با غاصبان قدس ابراز کنند. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی هفته گذشته در سفری رسمی به مسقط رفت و با سلطان قابوس دیدار کرد، این دومین سفر یک نخستوزیر رژیم اشغالگر به عمان بهشمار میرود؛ پیش از این، اسحاق رابین، نخستوزیر اسبق رژیم صهیونیستی در سال 1994 به عمان سفر کرده بود، همچنین شیمون پرز، نخستوزیر وقت رژیم صهیونیستی در سال 1995 میزبان «یوسف بن علوی» وزیر خارجه عمان در قدس اشغالی بود. هرچند در حال حاضر روابط دیپلماتیک رسمی میان عمان و رژیم صهیونیستی برقرار نیست ولی 2 طرف در ژانویه 1996 میلادی توافقنامهای را درباره گشایش دفاتر نمایندگی تجاری امضا کردند. مقامات عمانی به توجیه این سفر پرداختهاند. در همین حال نباید از نظر دور داشت معامله قرن قطعا بخش مهمی از دستور کار نخستوزیر رژیم صهیونیستی در سفر به عمان بوده است.
نگاه فلسطین به آنچه در مسقط گذشت
عصام الدعلیس از رهبران جنبش حماس، عادیسازی روابط عربی- صهیونیستی را دومین گام توطئه موسوم به معامله قرن دانست. الدعلیس در صفحه شخصی خود در توئیتر به دیدار اخیر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی با سلطان قابوس در عمان اشاره کرد و گفت قدس و آوارگان ایستگاه نخست در اجرای طرح معامله قرن هستند. الدعلیس افزود: قدس شریف و پناهندگان ایستگاه اول در اجرای معامله قرن در مقابل سکوت مشکوک بینالمللی هستند. وی افزود: عادیسازی روابط عربی- صهیونیستی را که امروز شاهدیم، در واقع ایستگاه دوم معامله قرن به شمار میرود. عضو مطرح حماس از ملتهای عربی و نیروهای پویا و فعال آن خواست در برابر این روند عادیسازی روابط و پیامدها و خطرات پیش روی آن و ادامه جنایات رژیم اشغالگر غاصب ایستادگی و با آن مقابله کنند.
عمان میانجی معامله قرن است؟
با توجه به مدت زمان طولانی دیدار انجام شده میان سلطان قابوس و بنیامین نتانیاهو و تحرکات سیاسی انجام شده در منطقه بعد از این سفر، به نظر میرسد اجرای طرح موسوم به معامله قرن مهمترین محور بررسی شده در این دیدار بوده است. در همین رابطه قرار است طی هفته جاری «جیسون گرینبلات» فرستاده ویژه رئیسجمهور آمریکا در خاورمیانه به سرزمینهای اشغالی سفر کرده و با مقامات اسرائیلی دیدار کند. شبکه 10 تلویزیون رژیم صهیونیستی گزارش داد این دیدار با هدف ارائه و اعلام طرح معامله قرن در پایان سال جاری میلادی است. همچنین در پی سفر نتانیاهو به عمان، «سالم بن حبیب العمیری» فرستاده سلطان قابوس بن سعید در دفتر ریاست تشکیلات خودگردان در رامالله با ابومازن دیدار کرد. العمیری نامهای را از طرف سلطان قابوس به ابومازن داد که طی آن از سفر اخیر رئیس تشکیلات خودگردان به مسقط تشکر و بر عمق روابط میان 2 طرف و تمایل برای تقویت آن تأکید کرد. به نظر میرسد آمریکا و رژیم صهیونیستی بدرستی موفق شدهاند تب میانجیگری میان مقامات عمان را شناسایی کرده و پای این کشور را به روند اجرای معامله قرن باز کنند. ماهیت هیأت امنیتی همراه نتانیاهو در سفر اخیر وی به عمان نشاندهنده اهمیت بالای این دیدار و بررسی جنبههای امنیتی اجرای معامله قرن است. علاوه بر اینکه جینا هاسپل، رئیس آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیایای) نیز قرار است بزودی به رامالله سفر کرده و با ابومازن، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین دیدار کند.
1994- سفر اسحاق رابین، نخستوزیر اسرائیل به مسقط و دیدار با سلطان قابوس
1995- سفر وزیر خارجه عمان به اسرائیل و مشارکت در تشییع جنازه اسحاق رابین، نخستوزیر اسرائیل و دیدار با جانشین او شیمون پرز
1996- سفر شیمون پرز، نخستوزیر اسرائیل به عمان و دیدار با سلطان قابوس
1996- افتتاح دفتر تجاری عمان و اسرائیل در پایتختهای یکدیگر
2000- تعطیلی دفاتر تجاری عمان و اسرائیل در مسقط و تلآویو به دنبال انتفاضه فلسطینیها
2008 - دیدار یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان و همتای اسرائیلی تزیپی لیونی در دوحه قطر
2016- اعزام هیات رسمی به ریاست سفیر عمان در اردن به اسرائیل برای حضور در تشییع جنازه شیمون پرز، رئیس رژیم اسرائیل
2018- سفر نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل به مسقط و دیدار با سلطان قابوس