اظهارات اخیر محمدجواد ظریف و تاکید عجیب او بر اینکه پولشویی در ایران یک واقعیت است، انتقادات گسترده نمایندگان و کارشناسان اقتصادی را به دنبال داشت، حتی برخی نمایندگان از تصمیم مجلس برای سوال از وزیر امور خارجه به خاطر این اظهارات که بلافاصله با استقبال گسترده رسانههای معاند مواجه شد، خبر دادند. ظریف 2 روز پیش در مصاحبهای مدعی شده بود: «بالاخره پولشویی یک واقعیت در کشور ماست و خیلیها از پولشویی منفعت میبرند. من نمیخواهم این پولشویی را به جایی نسبت دهم اما جاهایی که هزاران میلیارد پولشویی میکنند حتما آنقدر توان مالی دارند که دهها و صدها میلیارد هزینه تبلیغات و فضاسازی کنند».
این اظهارات که در کشاکش بررسی لایحه CFT در نهادهای قانونی و ظاهرا با هدف منفعل کردن مخالفان این لایحه مطرح شده در حالی است که سخنگوی شورای نگهبان چند روز پیش از ایرادات ترجمهای CFT خبر داده بود؛ ایراداتی که پیش از این نیز در مواردی چون برجام و پالرمو از سوی وزارت امور خارجه تکرار شده و انتظار میرفت ظریف در این باره شفافسازی کند. در همین راستا، بسیاری از نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی و سیاسی با انتقاد از وزیر امور خارجه از او خواستند اگر درباره پولشویی در ایران راست میگوید، اسناد و مدارک خود در این باره را منتشر کند. این خواسته هر چند بعید است از سوی ظریف اجابت شود اما جلسه سوال نمایندگان از او میتواند فرصتی مناسب برای صحتسنجی ادعاهای ظریف باشد؛ وزیر امور خارجهای که این روزها به خاطر خلف وعده اروپاییها در ارائه بسته مقابله با تحریمهای آمریکا و شکست برجام اروپایی بشدت تحت فشار است. بیشترین اعتراضات به این سخنان عجیب مربوط به نمایندگان مجلس بود؛ نمایندگانی که در روزهای گذشته بشدت از ترجمه اشتباه CFT و ارائه لایحهای غیرمنطبق با متن اصلی اسناد FATF از سوی وزارت امور خارجه گلایه داشتند. در این راستا، عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس اظهارات ظریف مبنی بر وجود پولشویی گسترده در ایران را انحراف افکارعمومی از واقعیتهای برجام و بهانه دادن به خارجیها در شرایط فعلی دانست. حجتالاسلام علیرضا سلیمی با اشاره به اظهارات ظریف مبنی بر وجود پولشویی گسترده در ایران گفت: از این اظهارنظر تعجب کردم و برای او متأسفم. وی با تأکید بر اینکه اظهارات ظریف و برخی دولتمردان فقط بر مبنای ایجاد ترس در فضای عمومی و بین مردم هنگام بررسی برخی پروژههاست، گفت: این عملیات روانی متأسفانه در دستورکار برخی مسؤولان قرار گرفته است، چرا که در آستانه تعیینتکلیف CFT و FATF هستیم. نماینده مردم محلات در مجلس شورای اسلامی با اشاره به وابسته کردن آب خوردن مردم در آستانه تصویب برجام از سوی دولتمردان، آن را بار روانی ایجاد شده برای ترساندن مردم به منظور تصویب برجام در مجلس دانست و افزود: همه این کارها فقط به منظور منحرف کردن مردم از موضوعات اصلی کشور است تا برجام و مسائل مرتبط با آن (FATF و CFT) را به مردم بقبولانند. وی خاطرنشان کرد: هنگام بررسی برجام، برخی مسؤولان عنوان میکردند خزانه خالی است و حالا هم هنگام بررسی CFT عنوان میکنند پولشویی در ایران گسترده است.
از ظریف در مجلس سؤال میکنیم
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز سخنان ظریف را یک موضعگیری مغرضانه خواند که در مقابل استدلالهای منطقی و شفاف برای عدم پذیرش CFT و عدم الحاق به آن مطرح میشود.
علیاکبر کریمی، نماینده مردم اراک و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با فارس، درباره اظهارات اخیر وزیر امور خارجه درباره پولشویی اظهار داشت: حداقل نمایندگانی که مخالف CFT هستند با توجه به اینکه غالبا از مدافعان بحث شفافیت در مجلس و کشور هستند همواره نشان دادهاند بشدت دنبال این قضیه هستند اما متأسفانه بهکارگیری کلیدواژههای اینچنین یا واژههایی همچون کاسبان تحریم که حامیان دولت به مخالفان بحث الحاق ایران به کنوانسیون FATF نسبت میدهند به نظر من یک موضعگیری مغرضانه است، چرا که اینها نمیتوانند در مقابل استدلالهای منطقی، روشن و شفاف برای عدم پذیرش این کنوانسیون و عدم الحاق به آن دلیلی داشته باشند و به اینگونه موارد روی میآورند.
وی در خاتمه ضمن انتقاد از اظهارات ظریف، عنوان کرد: به نظر من باید روی این موضوع دقت شود و ما قطعاً در مجلس این موضوع را پیگیری و از آقای ظریف هم سوال خواهیم کرد که این موضوع را شفاف کند و بگوید مصادیق پولشویی چه بوده و توضیح دهد که ما هم با این موضوع آشنا شویم.
مگر ظریف وزیر امور خارجه آمریکاست؟!
عضو دیگر کمیسیون اقتصادی مجلس هم تاکید کرد ظریف در زمین دشمن بازی میکند. محمد حسننژاد در گفتوگو با مهر با اشاره به اظهارات اخیر وزیر امور خارجه و اتهاماتی که وی علیه مخالفان لایحه CFT مطرح کرده بود، گفت: آقای ظریف آنقدر در غرب حل شده که از ایران غافل شده است و در نقش یک دیپلمات غربی بازی میکند. اتهامی که وی درباره پولشویی و مخالفان لایحه CFT مطرح کرده است، آمریکا هم جرأت نکرده بود مطرح کند. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: وقتی جملات ظریف درباره حمایت از برجام و اصرار بر تصویب FATF و CFT را در کنار هم میگذاریم، به این نتیجه میرسیم که نکند ما اشتباه گرفتهایم و آقای ظریف وزیر خارجه آمریکاست. عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس ادامه داد: طرف مقابل باید چه اقدامی انجام دهد که عقل ما سر جایش بیاید؛ کارمند وزارت امور خارجه ایران به عنوان جاسوس بازداشت شد، سوئیفت بسته شد، توتال از ایران رفت، رنو بهرغم اینکه کل خودروسازی کشور را در اختیار داشت و رانتهای بیحساب و کتابی دریافت میکرد از ایران رفت، هیچ کدام از مفاد تعهدات برجام اجرا نمیشود اما باز هم وزارت خارجه تلاش دارد دیپلماسی لبخند را پیش ببرد و اتهاماتی را علیه مخالفان FATF و CFT بیان کند. حسننژاد افزود: ۶ ماه است با وعده «وسیله پرداخت خاص»، اروپا ما را سر کار گذاشته است، آن وقت به جای اینکه بگوییم طرف غربی و آمریکا غیرقابل اعتماد است، مخالفان لوایح FATF و CFT را متهم به پولشویی میکنیم.
دولت، بزرگترین متهم
کارشناس مسائل بینالملل گفت: آقای ظریف یا راست میگوید یا دروغ؛ اگر راست میگوید که عدهای در داخل کشور مشغول پولشویی هستند، همین امروز مجموعه اطلاعات خود را در رسانهها منتشر کند. مهدی محمدی با اشاره به اظهارات اخیر وزیر امور خارجه کشورمان که گفته «در ایران پولشویی گسترده وجود دارد» اظهار داشت: اظهار نظر عصبی و عجولانه آقای ظریف درباره منتقدان FATF و CFT و متهم کردن آنها به حمایت از پولشویی، نشاندهنده این است که نیت و هدف دولت از تصویب و اجرای لایحه FATF بویژه تلاش برای نهایی کردن الحاق به کنوانسیون CFT، مساله علنی نیست؛ در واقع حرفهای آقای ظریف ما را به شک میاندازد که نیت واقعی دولت، چیست؟ وی افزود: تا قبل از این، دولت ادعا میکرد با هدف مبارزه با پولشویی و تسهیل توافقات تجاری با اروپا در پی نهایی کردن برنامه الزام FATF در ایران است اما اظهارات از سر عصبانیت آقای ظریف نشان میدهد پای مساله بزرگتری در میان است. دولت روحانی و مشخصا ظریف تعهداتی را به طرف خارجی دادهاند اما از اینکه نمیتوانند آنها را اجرایی کنند، عصبانی هستند. واقعیت این است که هیچ کسی در کشور مانع مبارزه با پولشویی نیست. وی اضافه کرد: بزرگترین متهم عدم مبارزه با پولشویی، خود دولت است. همه انتقاد منتقدان برنامه الزام FATF و بویژه CFT این است که چرا دولت دارد این مساله(اشاره به مبارزه به پولشویی) را با طرف خارجی به اشتراک میگذارد.
نامه سرگشاده کارشناسان مالی به ظریف
انتقادها از سخنان اخیر ظریف البته محدود به نمایندگان و شخصیتهای سیاسی نماند و جمعی از کارشناسان مالی نیز با انتشار نامهای سرگشاده به وزیر امور خارجه به انتقاد از اظهارات وی درباره پولشویی گسترده در ایران پرداختند. به گزارش تسنیم، در این نامه با ابزار نگرانی شدید درباره سوءاستفاده دشمنان ایران از اظهارات ظریف درباره پولشویی در نشست آتی FATF، آمده است: آیا درباره یکی از بندهایی که واقعاً به مبارزه با پولشویی کمک میکرده از کسی اعتراضی شنیدهاید، اعم از کنترل انتقالات نقد، کنترل تراکنشهای برخط و مانند آن؟ کارشناسان مالی در ادامه نامه خود خطاب به ظریف آوردهاند: همکاران شما در وزارت خارجه، درباره اظهاراتی بسیار سطح
پایینتر از فرمایش شما آن هم در سطح کارشناسی، مخالفان را به بیملاحظگی متهم میکنند و از دستاویز قرار گرفتن احتمالی این اظهارات توسط نمایندگان آمریکا، شورای همکاری خلیجفارس یا آرژانتین در پلنری بعدی FATF اظهار نگرانی میکنند، چگونه تأیید وجود پولشویی آن هم توسط وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، آن هم بدون اشاره به اقدامات بسیار مثبت بانک مرکزی در حوزه مبارزه با پولشویی دستکم در همین چند ماه اخیر مورد سوءاستفاده نمایندگان دول فوقالذکر در پلنری بعدی قرار نخواهد گرفت؟