فرزانه صنوبری: «باغ خرمالو» اثری متفاوت و جالب از نویسنده کتاب مطول «برج قحطی» است. رمان تاریخی و نوجوانانه «باغ خرمالو»، اثر برگزیده نهمین جایزه ادبی امیرحسین فردی و شایسته تقدیر «قلم زرین» در بخش رمان نوجوان شده است. داستان چهارمین کتاب «هادی حکیمیان» نویسنده یزدی، پیرامون وضعیت طبقه فرودست کشور در حوادث شهریور 1320: شروع جنگ دوم جهانی، انتقال قدرت پهلوی از پدر به پسر و اشغال پایتخت توسط متفقین دور میزند. وضعیت طبقه فقیر روستایی در کتاب، برای خواننده عصر انفجار اطلاعات تا حد زیادی غیرقابل باور و حتی خندهدار است؛ جماعتی که شاه کشورشان را نمیشناسند، نام کشورشان را نمیدانند و حتی نمیدانند لفظ «کشور» یعنی چه! نویسنده در «باغ خرمالو» برای نخستینبار روستای محل زندگی «کوچک علی» و «حسینعلی» و «ننه کردی» را خلق میکند- مکانها و شخصیتهایی که با فاصله زمانی یک قرن در اثر هفتم نویسنده «خواب پلنگ» تکرار میشوند -. کوچک علی محتاط، حسینعلی شر و نترس و ننه کردی سادهدل، با تجربه اما خرافاتی است. روستا از بیخبری و عقبماندگی مفرط ساکنانش رنج میبرد؛ قوانین کشف حجاب هنوز با شدت اجرا میشود، عزاداری سیدالشهدا هنوز ممنوع است و هیچکس خبری از وقایع جاری جهان و حتی پایتخت ندارد؛ وقایعی که اجرای قوانین را مختل کرده و هرج و مرج را بر کشور حاکم کرده است. پسرها در سفری با ننه کردی همراه میشوند. سفری که آنها را از محدوده بیخبری روستا، وسط وقایع شهریور1320 پرتاب میکند.
هادی حکیمیان با زبانی شیرین، ساده، مودبانه و طنزی گاه تلخ و گاهی شیرین، خواننده را با 2 پسر نوجوان همراه میکند و رضاشاه را از خیال تا واقعیت به او میشناساند. نویسنده در عین رعایت بیطرفی، به دور از کلیشههای موسوم خواننده را با قلدر پهلوی روبهرو میکند. موافقت خواننده با نویسنده تحمیلی نیست، مغناطیس داستان ذهن جستوجوگر نوجوان را جذب میکند، از ماجراجوییهای روزمره با زبانی استعاری بهره میبرد و او را آماده پایانی جذاب، غافلگیرکننده و مضحک میکند؛ پایانی که خط بطلانی بر تصورات پسرها از شاه و وضعیت کشور است. امتیاز این کتاب حتی نسبت به کتاب بعدی نویسنده در همین ژانر-«خواب پلنگ»-، در پرداخت جزئیات به صورتی جذاب است: درگیر کردن ذهن مخاطب با جزئیاتی که او را کاملا درگیر ماجرا میکند اما نه جزئیات کسلکننده و مطول! داستان کتاب از ابتدا در اوج آغاز میشود و حادثه پشت حادثه - مثل یک فیلم سینمایی- امکان زمین گذاشتن کتاب را از مخاطب میگیرد و فهم این مساله، علت اقبال مخاطب به کتاب «باغ خرمالو» را ممکن میسازد. باغ خرمالو مقصد شیرین سفر قهرمانان داستان است و مسیر آن فاصله طبقاتی زمانه داستان را به تصویر میکشد. تلخی و طنز و غیرمنتظره بودن پایان داستان، گویای تلخی و ناامیدی حاکم بر مردمان زمانه داستان است. این کتاب یک سر و گردن از آثار قبلی نویسنده- و حتی از کتاب بعدی او- بالاتر است. برای آشتی با تاریخ، کتاب «باغ خرمالو» میتواند شروعی دلپذیر و در عین حال هیجانانگیز باشد.