اسدالله خسروی: مدیران نفتی پس از اجرای برجام در حالی بر توسعه صنعت نفت و گاز کشور تاکید داشت و از ورود سرمایهگذاران خارجی و شرکتهای بزرگ و معتبر دنیا برای سرمایهگذاری در این صنعت خبر میدادند که با خروج آمریکا از برجام، شرکتهای اروپایی و آسیایی یکی پس از دیگری از ایران خارج شدند. البته با اجرای برجام خیلی از شرکتها و سرمایهگذاران بزرگ و صاحبنام دنیا برای سرمایهگذاری در بخشهای اقتصادی کشور بخصوص صنعت نفت و گاز به ایران آمدند و قراردادهایی نیز در این زمینه منعقد شد. مسؤولان وزارت نفت آن روزها تاکید داشتند قراردادهای نفتی و گازی باید با حساسیت خاصی انجام شود و سعی بر این است در عقد قراردادها برای فعالیت در این بخشها، شرکتهای صاحبنام آمریکایی و اروپایی معتبر در اولویت قرار گیرند تا بتوان از مزایا، تجربه و تخصص آنها بهرهگیری کرد. قراردادهای IPC نفتی که منتقدان بسیاری هم داشت و جنجالآفرین هم شد با اصرار وزارت نفت اجرایی شد؛ طبق این قرارداد امتیازهای ویژهای برای شرکتهای خارجی در نظر گرفته شده بود اما با همین IPC هم توتال در ایران ماندنی نشد و برای چندمین بار دست ایران را در پوست گردو گذاشت. با خروج آمریکا از برجام حتی کشورهایی که کمترین مبادله تجاری را نیز با آمریکا داشتند از ادامه فعالیت تجاری با ایران منصرف شدند. مهمترین موضوع بعد از خروج آمریکا از برجام مساله فاز 11 پارس جنوبی بود که تیرماه سال گذشته قرارداد توسعه این فاز با کنسرسیومی به رهبری توتال منعقد شد اما این شرکت نیز پس از خروج آمریکا از برجام قرارداد فعالیت خود با ایران را لغو کرد، با خروج توتال از پارس جنوبی مدیران نفتی برای ادامه فعالیت در فاز 11 پارس جنوبی دست به دامن شرکتهایی شدهاند که در ابتدای اجرای برجام نامی از آنها برده نمیشد یا در اولویت قرار نداشتند اما وزیر نفت اکنون از جایگزینی رسمی شرکت CNPC چین به جای توتال در فاز ۱۱ پارس جنوبی خبر میدهد. بیژن نامدار زنگنه در گفتوگو با خانه ملت، با اشاره به خروج توتال از پروژه توسعه فاز 11 پارس جنوبی، گفت: شرکت CNPC چین رسما جایگزین توتال برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی شده اما عملا شروع به کار نکرده است. وزیر نفت افزود: باید با شرکت چینی CNPC مذاکره شود تا مشخص شود فعالیت عملیاتی و اجرایی را از چه زمانی آغاز میکند. بیژن نامدار زنگنه 29 مردادماه در گفتوگو با خانه ملت، اظهار کرده بود توتال به صورت رسمی قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی را ترک کرده و بیش از 2 ماه است که اعلام کرده از قرارداد خارج میشود. گفتنی است شرکت توتال پس از اعمال مجدد تحریمهای آمریکا به دنبال کسب معافیت از خزانهداری ایالاتمتحده برای ادامه حضور در ایران بود که در نهایت موفق به کسب معافیت نشد و قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی را ترک کرد.
آماده جایگزینی با توتال هستیم
در همین حال، رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران گفت: در دیدار با رئیسجمهوری مطرح کردیم که میتوانیم جایگزین شرکت توتال در فاز ۱۱ پارس جنوبی شویم. به گزارش مهر، رضا خیامیان، رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران در مراسم آغاز به کار دهمین نمایشگاه تخصصی ساخت داخل تجهیزات صنعت نفت و حفاری خوزستان، با اعلام اینکه این انجمن آماده است تا در بخش ساخت تجهیزات، جایگزین شرکت توتال در طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی شود، اظهار داشت: تولیدکنندگان داخلی توانستهاند توانمندی و تجربه مطلوبی در حوزه ساخت تجهیزات مورد نیاز این صنعت در داخل کشور کسب کنند. به این ترتیب میتوان گفت میتوانیم تحریمها را تبدیل به فرصت کنیم، چرا که اگر این تحریمها در قالب تهدید مطرح شود هم تولیدکنندگان متضرر میشوند و هم کارفرمایان. وی افزود: هر زمان که تولیدکنندگان داخلی توانستهاند در ساخت تجهیزاتی به موفقیت دست یابند، تولیدکنندگان مشابه آن کالا در خارج از کشور، نرخ خود را کاهش دادهاند. رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران تصریح کرد: به طور مثال پیش از تولید هر کیلو کاتالیست در داخل، باید ۲۴۰ دلار هزینه میکردیم در حالی که این کاتالیست با قیمتی حدود ۴۰ دلار در هر کیلو در داخل کشور تولید شد و در نتیجه خارجیها قیمت خود را کاهش دادند. خیامیان با بیان اینکه بخش خصوصی مدعی است که میتواند تحریمها را دور بزند، تصریح کرد: این انجمن آمادگی دارد در بخش سطحالارضی و حفاری مناطق نفتخیز جنوب، با این شرکت همراهی و همکاری کند. وی ادامه داد: طی گفتوگویی که درباره مطالبات انجمن استصنا با وزیر نفت داشتیم، قرار شد این مطالبات پرداخت شود، البته مسؤولان این وزارتخانه نیت پرداخت مطالبات را دارند اما به نظر میرسد بودجه ندارند. به هر حال باید مطالبات تولیدکنندگان پرداخت شود تا بتوانند در شرایط کنونی به کشور کمک کنند. رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران همچنین به بخشنامههایی درباره تعدیل نرخها اشاره کرد و گفت: از زمانی که ما قراردادهایی را امضا کردهایم، نرخ ارز چند برابر شده است و این چندبرابری قیمت باعث زیانده شدن برخی تولیدکنندگان شده است در حالی که تقاضا داریم تا ضبط ضمانتنامهها را متوقف کنند. خیامیان با اشاره به دیدار اعضای این انجمن با رئیسجمهوری خاطرنشان کرد: طی این دیدار به رئیسجمهور مطرح کردیم که درباره خروج شرکتهای خارجی یا توتال از ایران صحبت نکنید و درعوض سرمایهگذاری خود را بر بها دادن و ارتقای بخش داخلی متمرکز کنید، چرا که ما آمادهایم توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را که قرار بود توسط توتال رقم بخورد، با تقسیم کردن به ۱۰۰ بخش کوچک، توسعه داده و طی این روند، با شرکتهای کوچک و متوسط اروپایی همراه شویم، چرا که این شرکتها از همکاری با ایران استقبال میکنند.