محمدحسین مهدویزادگان: فرانسویها همچنان به بازی برجامی خود در زمین ایالاتمتحده آمریکا ادامه میدهند! در حالی که دور دوم و جدید تحریمهای ثانویه ایالاتمتحده علیه کشورمان اجرایی شده است، مقامات کاخ الیزه همچنان با دستور پشت پرده «مایک پمپئو» وزیر خارجه دولت ترامپ، از اجرایی کردن و حتی ارائه بسته پیشنهادی موهوم خود سر باز زدهاند! اخیرا «محمدجواد ظریف» و «ژان ایو لودریان» وزرای خارجه کشورمان و فرانسه در یک تماس تلفنی، آخرین تحولات مربوط به توافق هستهای ایران و 1+4 را بررسی کردند. لودریان در این مکالمه تلفنی، بار دیگر بر موضع ظاهری و تکراری پاریس و دیگر اعضای اتحادیه اروپایی در خصوص لزوم بهرهمند شدن ایران از منافع اقتصادی برجام تأکید کرد اما نقطه اوج اظهارات لودریان آنجاست که خطاب به آقای دکتر ظریف گفته است: «باید با در نظر گرفتن تحریمهای جدید آمریکا، راهی برای ادامه تعامل مالی اروپا و ایران پیدا کرد(!)»
گویا لودریان فراموش کرده که ترامپ 18 اردیبهشتماه امسال یعنی بیش از 6 ماه قبل از برجام خارج شده و اروپا ماهها برای ترسیم و اجرایی کردن مکانیسم مدنظر خود برای مواجهه با تحریمهای ثانویه ایالات متحده زمان داشته است! امروز، در حالی که دور دوم تحریمهای آمریکا علیه کشورمان نیز اجرایی شده است، لودریان همچنان از «دغدغه»(!) خود و دیگر مقامات تروئیکای اروپا برای پیدا کردن راهی برای حفظ برجام سخن میگوید! اظهارات لودریان در حالی صورت میگیرد که «فدریکا موگرینی» وزیر خارجه اتحادیه اروپایی مدعی شده بود تا قبل از ماه نوامبر [قبل از آبان]، سازوکار ویژه اتحادیه برای صیانت از توافق هستهای با ایران، «اجرایی» خواهد شد! در هر حال، نحوه موضعگیری مسؤولان وزارت امور خارجه کشورمان نشان داد چنین سازوکاری، حتی به جمهوری اسلامی ایران ارائه نیز نشده است! اما اکنون، لودریان حتی از «ارائه» این بسته پیشنهادی به ایران نیز سخن به میان نمیآورد و کماکان از جستوجوی یک راهکار(!) برای مواجهه با تحریمهای آمریکا علیه ایران خبر میدهد. ادبیات وزیر خارجه فرانسه به گونهای است که گویا ما در همان روز نخست خروج آمریکا از برجام قرار داریم! همگان به یاد دارند هنگام خروج یکجانبه «دونالد ترامپ» از توافق هستهای، تروئیکای اروپا خواستار باقی ماندن کشورمان در برجام شد. در مقابل، آقای روحانی رئیسجمهور کشورمان به طرف مقابل [اتحادیه اروپایی] چند هفته فرصت داد تا بسته پیشنهادی خود را برای حفظ توافق هستهای ارائه دهد. انتظار این بود بسته پیشنهادی اروپا تا قبل از مردادماه (زمان اعمال دور نخست تحریمهای آمریکا علیه ایران) ارائه شود اما در همان زمان، وزیر خارجه فرانسه آب پاکی را روی دست دستگاه دیپلماسی کشورمان ریخت. مروری بر اظهارات لودریان در 15 تیرماه امسال خالی از تامل نیست: «آنها [ایران] باید دست از تهدیدات خود در خصوص برجام بردارند! در این صورت ما میتوانیم راهحلهایی را بیابیم تا تهران بتواند از امتیازات اقتصادی لازم برخوردار شود.
ما تلاش میکنیم این کار را پیش از وضع مجدد تحریمها در ابتدای ماه آگوست/ مرداد و تحریمهای دیگر در ماه نوامبر انجام دهیم. تا آغاز ماه آگوست فرصت کمی داریم اما تلاشمان این است که تا پیش از نوامبر به نتیجه برسیم». هماکنون لودریان صراحتا سخنان قبلی خود را نقض و اعلام کرده اروپا باید برای حفظ برجام «راهی» پیدا کند! آیا این سخنان وزیر خارجه فرانسه، بهمثابه تحقیر دستگاه دیپلماسی کشورمان محسوب نمیشود؟ واقعیت امر این است که گستاخی بیحد و حصر مقامات فرانسوی، یکی ناشی از مذاکرات پشت پرده کاخهای الیزه و سفید در خصوص برجام و دیگری ناشی از انفعال و متاسفانه بعضا وادادگی وزارت امور خارجه کشورمان در برابر فرانسویهاست. از اردیبهشتماه امسال تاکنون، ملاقاتها و مذاکرات زیادی میان مایک پمپئو و لودریان در خصوص برجام و سرنوشت توافق هستهای- پس از خروج آمریکا- انجام شده است. در این میان، کار فرانسویها به جایی رسیده است که حتی بقای خود در توافق هستهای را نیز منوط به اجازه مقامات آمریکایی میدانند! «امانوئل مکرون» رئیسجمهور فرانسه اخیرا در سخنانی که نشان از تسلیمپذیری کشورش در برابر کاخ سفید دارد، با افتخار اعلام کرده ترامپ به فرانسه (و دیگر کشورهای اروپایی) اجازه داده است در توافق هستهای با ایران باقی بمانند! تاکنون بارها عنوان شده است تاخیر هدفمند و عامدانه فرانسویها و مقامات اروپایی در قبال ارائه بسته پیشنهادی نهایی به ایران و عملیاتی ساختن آن، خروجی مذاکرات پشت پرده «واشنگتن- پاریس» بوده و به عوامل ادعایی دیگر از جمله «پیچیدگی ساختار مالی ویژه اروپا» بستگی ندارد. با همه این اوصاف، نقش عامل دوم یعنی مدارای غیرقابل توجیه دستگاه دیپلماسی ما با فرانسویها در این معادله غیرقابل انکار است. سکوت و تسامح با بازی و رفتار پارادوکسیکال و دوگانه مقامات کاخ الیزه- خصوصا مکرون و لودریان- در خصوص برجام نهتنها منتج به اصلاح رفتار آنها نشده، بلکه خیال آنها را بابت نبود یک «ایران ملامتگر و سختگیر» راحت کرده است. بازگشت لودریان به نقطه صفر (اردیبهشتماه امسال) بیش از هر چیزی معلول عدم بازخواست فرانسویها توسط وزارت امور خارجه کشورمان است. نکته تاسفبار اینکه آقای ظریف و دیگر مسؤولان دستگاه دیپلماسی نیز نسبت به اظهارات اخیر لودریان واکنشی نشان ندادهاند! گویا اساسا اتفاقی رخ نداده و نقض عهدی از سوی طرف اروپایی انجام نشده است. در هر حال، طی 3 سال اخیر، ماهیت فرانسویها بیش از هر زمان دیگری برای ملت ایران آشکار و هویدا شده است. همراهی مکرون با ترامپ در پروسه تغییر برجام و خرید زمان توسط فرانسویها در اجرایی کردن مکانیسم مالی ویژه اروپا [با هدف تاثیر بیشتر تحریمهای آمریکا بر ملت ایران] همگی نکاتی نیست که از سوی ملت ایران نادیده انگاشته شود، حتی اگر دستگاه دیپلماسی و وزارت امور خارجه کشورمان علاقهای نسبت به درک این موضوع نداشته باشند!