یونس مولایی: «از طرف «بنیاد آینه» و آقای «داریوش اقبالی» و «پزشکان مربوطه» پیشنهاد کردند بنده درباره پیشگیری از مرگ بر اثر سوءمصرف موادمخدر، درباره نالوکسان اطلاع‌رسانی کنم. من نه مصرف‌کننده هستم نه واردکننده. پزشکان و داروسازان اگر نظر کارشناسی دیگری دارید بفرمایید! دکتر هم دکترای قدیم. نسل جوان پزشک و داروساز خیلی باید روی آستانه تحملش کار کنه! با این اعصاب و تولید سموم ناشی از عصبانیت قطعا به بیمارانی که بهتون مراجعه می‌کنند و خودتون آسیب می‌زنید».
شاید باورش سخت باشد اما این واکنش طلبکارانه‌ای بود که «مهناز افشار» پس از موج اعتراضات متخصصان پزشکی نسبت به ویدئوی منتشر شده از او پیرامون تشویق به خرید بدون نسخه آمپول نالوکسان داشت. این سلبریتی پرحاشیه در واکنش طلبکارانه و بدون عذرخواهی خود نه‌تنها با بیان اینکه به پیشنهاد یک خواننده خارج‌نشین دست به چنین تبلیغی زده است، گلایهها از خود را حواله به شخص دیگری داده است، که با کنایه «دکتر هم دکترای قدیم» اساسا واکنش جامعه پزشکی به تبلیغ مرگبار خود را اتفاقی دور از انتظار فرض کرده و حاضر به عقب‌نشینی از کار اشتباه خود نشده است.
مصرفش خطرناک است، فروشش ممنوع است، تبلیغش جرم است!
هر چند تبلیغ جدید خانم بازیگر با واکنش سریعی که در فضای مجازی توسط متخصصان انجام شد تا حد زیادی مهار شد اما گلایهها از این سبک دخالت بدون کارشناسی سلبریتی‌ها در حوزه‌‌‌هایی که سلامت جسمی و روانی جامعه را با مخاطره مواجه می‌کند وارد فاز جدیدی شد. در یکی از واکنش‌ها «کرمعلی باصری» متخصص بی‌هوشی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری فارس گفت: آمپول نالوکسان برای داروها و مواد ضد دردی مثل مخدرها استفاده می‌شود. مصرف این دارو خارج از اتاق عمل بسیار خطرناک است و ممکن است آریتمی و بهم زندن ضربان قلب را در پی داشته باشد. استفاده این دارو باید تحت نظر پزشک باشد و این از مواردی است که حتما باید تحت نظر متخصص مصرف شود و حتی در بخش بیمارستان هم مورد استفاده نیست و تنها در اتاق عمل استفاده می‌شود. وی در پاسخ به این سوال که این دارو در موارد سوءمصرف موادمخدر و اوردوزها استفاده دارد یا خیر، گفت: اصلا چنین چیزی نیست و این تاثیر به صورت لحظه‌ای بوده و برای آن زمانی که دچار اوردوز شده است باید توسط پزشک متخصص تزریق شده و فرد کاملا تحت نظر باشد، چرا که همین تزریق می‌تواند باعث ایست قلبی، ریوی و مغزی شود. «حمید خیری» عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازی ایران نیز اعلام کرد: من تعجب می‌کنم که چنین چیزی توسط افراد غیرمتخصص در فضای مجازی تبلیغ می‌شود. اگر کسانی که مردم را به تزریق نالوکسان تشویق می‌کنند کوچک‌ترین اطلاعی از دارو و داروسازی و پزشکی داشتند، می‌دانستند این دارو اصلا در داروخانه‌ها به فروش نمی‌رسد و یک داروی بیمارستانی است. «کیانوش جهانپور» سخنگوی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت نیز با بیان اینکه «سلبریتی محترم به کار خود بپردازد و دارو و درمان را به اهلش واگذارد» گفت: تبلیغ و فروش این دارو در فضای مجازی نیز تخلف است و این دارو به هیچ عنوان بدون نسخه قابل عرضه نیست.
در این میان مجموعه واکنش‌‌های زودهنگام فعالان مجازی و متخصصان رسمی تا حد زیادی تبلیغ انجام شده را خنثی کرد ولی بار دیگر بر لزوم وجود تعهد قانونی پیرامون تبلیغات مختلف بهداشتی و درمانی توسط چهره‌‌های مشهور از جمله هنرمندان صحه گذاشت.
سلبریتی‌ها در همه عرصه‌ها
شاید یکی از مهم‌ترین نتایج گسترش فضای مجازی و نفوذ شبکه‌‌های اجتماعی در کشورمان را بتوان افزایش پیدا کردن ضریب تاثیرگذاری سلبریتی‌‌های رسمی (هنرمندان و...) و سلبریتی‌‌های مجازی(شخصیت‌‌‌هایی که از طریق این شبکه‌ها به شهرت رسیده‌اند) دانست. دستیابی آسان و ارزان به مخاطب میلیونی توسط کسانی که لزوما افراد متخصص و تحصیلکرده‌ای نبوده‌‌اند، منجر به آن شده است تا موازی با رسانه‌‌های رسمی، رسانه‌‌های مجازی نیز تبدیل به میدان پر زرق و برقی در مقوله تبلیغات شود. نقش کلیدی سلبریتی‌ها در تبلیغات کالاهایی که بعضا امکان تبلیغ رسمی‌شان نیست و تلاش آنان برای تاثیرگذاری در غالب حوزه‌‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی منجر به آن شده است تا تقریبا همه روزه شاهد جنجال‌‌های ناشی از موضع‌گیری‌‌های سلبریتی‌‌‌هایی باشیم که مخاطبان میلیونی‌شان به مثابه لشکری مجازی باعث پیدا کردن اعتماد به نفس در این افراد شده‌اند. شبکه‌‌های مجازی با تبدیل کردن سلبریتی‌ها به گروهی پرنفوذ که با پشتوانه «شهرت»، خود را دارای «مصونیت از پاسخگویی» می‌دانند، توانایی نفوذی عجیب در غالب عرصه‌ها را برای گروهی با کمترین میزان از تخصص فراهم آورده است. موضع‌گیری‌‌‌هایی که از لزوم حذف نذری‌ها و کمک به فقرا آغاز می‌شود و تا تعیین کردن چارچوب‌‌های قانونی جدید پیرامون مجرمان و غیرانسانی خواندن حکم «قصاص» نیز پیش رفته است.
مجموعه این مباحث منجر به آن شده است تا سوال پیرامون چگونگی مواجهه با این موج مخرب تبدیل به یکی از سوالات مهم و کلیدی این روزها شود. سلبریتی‌‌‌هایی که از یکسو بخش عمده‌ای از فعالیت‌شان در چارچوب حقوق فردی شهروندان غیرقابل انکار است و از سوی دیگر ادامه نفوذشان منجر به شکل‌‌‌گیری امواج مخربی در فضای اجتماعی کشور می‌شود. قبول مسؤولیت در غالب عرصه‌ها و عدم پاسخگویی در تمام موارد ورود کرده باعث آن شده است تا حضور سلبریتی‌ها در همه عرصه‌ها ما را با بحرانی از قبیل آنچه درباره آمپول نالوکسان شاهدش بودیم مواجه کند.
این داستان تا کجا ادامه دارد؟
هرچند موضع‌گیری‌‌های عجیب از جانب سلبریتی‌ها تا به حال در عرصه‌‌های مختلف باعث واکنش‌‌های مختلفی شده است اما ورود چهره‌‌های مشهور به عرصه تبلیغات بهداشتی و درمانی باعث آن شده است تا اقداماتی از قبیل آنچه اخیرا سر زده است را مستقیما درگیر با سلامت و روان جامعه دانست. در موردی نسبتا مشابه خرداد سال جاری بود که برنامه پرمخاطب «ماه‌عسل» با دعوت از «یاسمن اشکی» و تعریف داستان زندگی وی، موضوع ویروس «اچ‌پی‌وی» را به طور عمومی مطرح کرد و از آنجایی که این برنامه مخاطبان زیادی داشت، موجب شد مسأله بیماری‌هایی که نتیجه عفونت با اچ‌پی‌وی هستند به موضوع بحث و جنجال زیادی در کشور تبدیل شود. جنجال‌برانگیزتر، طرح موضوع واکسن اچ‌پی‌وی و ادعای نیاز مبرم برای تولید ملی این واکسن با طرح ادعاهایی ناصحیح و کاملاً اغراق‌آمیز درباره بروز قریب‌الوقوع یک «سونامی اچ‌پی‌وی» بود. فارغ از اثرات ضمنی تبلیغات غیرکارشناسی در حوزه بهداشت و درمان که مستقیما بر جسم و جان مردم اثر می‌گذارد، آنچه می‌تواند اثری بزرگ‌تر خلق کند از بین رفتن اعتماد عمومی و بلبشوی تبلیغاتی در یکی از حیاتی‌‌‌‌‌ترین حوزه‌‌های اجتماعی است. درگیر شدن با مصادیقی از این دست در بلندمدت منجر به آن می‌شود تا بخش عمده‌ای از اعتبارات ناشی از تخصص در سایه ورود همه‌جانبه افراد غیرمتخصص به مخاطره بیفتد. تبلیغ یک آمپول مرگبار توسط یک سلبریتی و طلبکاری او پس از افشا شدن اطلاعات غلطی که در اختیار مردم گذاشته است بار دیگر همگان را بر لزوم اندیشیدن به یک راهکار قانونی در جهت مقابله با تبلیغات غیرقانونی رهنمون می‌کند.