گروه بین‌الملل: آزادسازی بخش اعظمی از خاک سوریه از اشغال تروریست‌های چندملیتی و تثبیت سیطره ارتش ملی این کشور بر این مناطق، چرخش کشورهای عربی به سمت نظام دمشق را امری واقعی و گریزناپذیر کرده است. بارزترین آنها سفر عمر البشیر، رئیس‌جمهوری سودان به سوریه است که نماینده محور عربی بود که عربستان سعودی و سایر کشورهای خلیج‌فارس از جمله قطر و امارات در کنار مصر آن را رهبری می‌کنند و همگی اکنون متوجه اشتباه فاحش خود در توطئه علیه سوریه به رهبری آمریکا و تحت عناوین گمراه‌کننده شده‌اند. پیش از سفر عمر البشیر به سوریه، خالد بن‌احمد آل‌خلیفه، وزیر خارجه بحرین با همتای سوری‌اش، ولید المعلم در حاشیه نشست‌های مجمع عمومی سازمان ملل دیدار کرد. پیش‌تر نیز گزارش‌هایی درباره عزم امارات به بازگشایی سفارت خود در دمشق منتشر شده بود. این تصمیم امارات می‌تواند نشانه آمادگی ائتلاف ابوظبی- ریاض برای آغاز دور جدیدی از روابط با بشار اسد باشد. این در حالی است که ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن نیز بازگشایی صفحه جدیدی در تعامل با بحران سوریه را بر اساس همگرایی‌های جدید و واقعیت‌های عملی که باید آنها را مدنظر قرار داد، خواستار شده است. پیش‌تر یک هیات پارلمانی اردن به دمشق سفر و با بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه دیدار کرده بود. این هیات حامل پیام عبدالله دوم، پادشاه اردن به اسد بود و مفاد آن این بود که اردن به آینده چشم دوخته است و به مسائل گذشته اهمیتی نمی‌دهد. الجزایر در راستای این امر تلاش کرد سوریه نقش عربی خود را مجدداً به دست آورد که این امر در سفر وزیر خارجه الجزایر به دمشق به عنوان نخستین وزیر خارجه یک کشور عربی در سوریه که قطع رابطه با سوریه را می‌شکست، نمود پیدا کرد. احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب نیز در ماه آوریل گذشته با اشاره به وجود بحث و جدل‌ها در خصوص تغییر مواضع برخی کشورهای عربی در قبال سوریه، گفت: تصمیم اتحادیه عرب مبنی بر تعلیق کرسی سوریه در این اتحادیه اقدامی بسیار شتابزده بود که باید در این موضوع بازنگری شود. افزون بر این، پارلمان عربی نیز اواخر هفته گذشته در بیانیه‌ای از اتحادیه عرب خواست کرسی سوریه را در این اتحادیه بر اساس اقدام مشترک عربی به این کشور بازگردانند. این اقدامات نشان می‌دهد اتحادیه عرب برای بازگرداندن کرسی سوریه در این اتحادیه به تکاپو افتاده است. علاوه بر این موارد، برخی کشورهای عربی نیز هستند که با دوراندیشی، روابط خود با سوریه را قطع نکرده، بلکه به خاطر مسائل امنیتی و ملاحظات خاص خود، کاهش دادند از جمله الجزایر، مصر و عراق که هیات‌های دیپلماتیک آنها در سوریه فعال مانده‌اند. در همین حال، در بحبوحه افزایش رفت‌و‌آمدهای دیپلماتیک بین دمشق و پایتخت‌های عربی، برخی منابع دیپلماتیک در عراق از سفر قریب‌الوقوع رئیس‌جمهوری این کشور، فواد معصوم به سوریه خبر دادند که در صورت انجام این سفر، عراق دومین کشور عربی خواهد بود که رئیس‌جمهوری آن به سوریه می‌رود. گذشته از اهداف سیاسی این سفرها که به خاطر مناسبات دوجانبه و منطقه‌ای در جای خود قابل بررسی و تامل است، نفس این سفرها نیز بسیار مهم و دارای پیام‌های خاص در مقطع کنونی از بحران در سوریه است و ناظران می‌گویند سفرهای مقام‌های کشورهای عربی به سوریه به دنبال کنترل دولت مرکزی دمشق بر حدود 70 درصد از مناطق اشغالی این کشور انجام می‌شود.
ابهام درباره مشارکت اسد در نشست اتحادیه عرب
در همین حال، رسانه‌های خبری روز دوشنبه گزارش‌هایی منتشر کردند مبنی بر اینکه رئیس‌جمهوری یک کشور عربی، یعنی تونس، آماده ارسال دعوتنامه به بشار اسد به‌منظور بازدید از کشورش است. این در حالی است که خمیس الجهیناوی، وزیر خارجه تونس با رد این گزارش‌ها، تصریح کرد تونس تنها به عربستان سعودی و امارات برای حضور در نشست آتی اتحادیه عرب که ماه مارس به میزبانی تونس برگزار خواهد شد، دعوتنامه ارسال کرده است. وی با بیان اینکه تصمیم‌گیری درباره سوریه پس از نشست سران عرب در اتحادیه عرب انجام می‌شود، گفت: آنها طرفی هستند که تصمیم می‌گیرند و تونس به تنهایی تصمیم‌‌گیرنده نیست. در عین حال، یک منبع آگاه در ریاست‌جمهوری تونس اعلام کرد هماهنگی میان کشورهای عربی برای ارائه پیشنهادی جهت رفع تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب وجود دارد. «بثینه جبنون» روزنامه‌نگار تونسی مقیم امارات در پیامی در صفحه کاربری خود در فیسبوک نوشت: به‌نقل از منابعی موثق در ریاست‌جمهوری سوریه، آگاه شدم که الباجی قاید السبسی، رئیس‌جمهوری تونس بزودی از بشار اسد برای سفر به تونس دعوت به‌عمل خواهد آورد. همزمان برخی منابع ادعا کرده بودند ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه طی چند روز آینده عازم تونس خواهد شد، این در حالی است که یک منبع مسؤول در وزارت خارجه سوریه این ادعاها را رد کرد و گفت: «آنها هستند که به سوی ما می‌آیند، این ما نیستیم که به سمت آنها می‌رویم».
تونس از سال 2012 روابط دیپلماتیک خود را با سوریه قطع کرد و سفیر این کشور از تونس اخراج شد، حتی برخی تروریست‌ها از تونس عازم سوریه شدند تا در کنار دیگر تروریست‌های حاضر علیه دولت مرکزی این کشور اقدام کنند که برخی منابع آمار آنها را تا 3 هزار نفر عنوان می‌کنند. با روی کار آمدن حزب نداء تونس، وزیر خارجه تونس تاکید کرد کشورش تصمیم دارد فعالیت‌های دیپلماتیک در دمشق را از سر بگیرد. تابستان سال 2016 نیز برخی منابع در وزارت خارجه تونس اعلام کردند این کشور روابط دیپلماتیک خود با سوریه را از سر گرفته و ابراهیم الفواری به عنوان سرکنسول تونس در دمشق تعیین شده است.
شکست استراتژیک آمریکا
آمریکا در شرایط کنونی سوریه که از زیر آوارهای جنگ تحمیلی 7 ساله خود را بیرون کشیده، قافیه را باخته است. دولت آمریکا از یک‌سو در ساقط کردن بشار اسد از قدرت ناکام ماند و از سوی دیگر، مجبور شد حضور روسیه و البته ایران و حزب‌الله را بغل گوش شریک استراتژیکش، رژیم صهیونیستی، برتابد. با این اوضاع، این آمریکایی‌ها هستند که باید تسلیم شروط محور مقاومت و روسیه شوند. از سوی دیگر، با شتاب اعراب به ازسرگیری روابط دیپلماتیک‌شان با سوریه، دولت آمریکا چاره‌ای ندارد جز اینکه با اتخاذ سیاست رو به جلو، خود را از سرزنش‌ها دور نگه دارد؛ شاید عدم مخالفت واشنگتن با عملیات نظامی قریب‌الوقوع ترکیه در شمال سوریه و تن دادن آن به خواسته آنکارا مبنی بر تحویل عبدالله گولن- متهم اصلی کودتای نافرجام ترکیه- را باید در این مقوله گنجاند که می‌خواهد مانع از هم‌آغوشی ترکیه با روسیه شود. چند روز پیش نیز جیمز جفری، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در سوریه، اعلام کرد واشنگتن دیگر به دنبال سرنگون کردن بشار اسد از قدرت نیست. در واقع آمریکا با اعلام چنین موضعی، می‌کوشد خود را عامل و نه مانع نزدیکی اعراب منطقه با سوریه معرفی کند تا در حقیقت از قافله تحولات پیش‌رو عقب نماند؛ بعید نیست طی روزهای آینده شاهد آن باشیم آمریکایی‌ها که پدرخوانده‌های تروریست‌ها در سوریه قلمداد می‌شوند، آنها را به تسلیم در برابر نظام قانونی دمشق تحت فشار بگذارند. در همین حال ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا دستور بازگشت 2000 نیروی آمریکایی را که در مناطق کردی سوریه مستقر بودند صادر کرد. او همچنین در توئیتی نوشت: جنگ ما علیه داعش به پایان رسیده است.