تشکیل «سازمان اطلاعات مرکزی عربستان سعودی» را میتوان واپسین گام اساسی محمد بنسلمان برای تثبیت خود در ریاض با شراکت موساد اسرائیل و سرویس اطلاعاتی امارات دانست. این سازمان که از ادغام اداره استخبارات العامه و چندین نهاد اطلاعاتی کوچکتر رژیم تشکیل شده با عملیات قتل فجیع خاشقجی عملا پا به عرصه حیات گذاشت، جنایتی که با به بار آوردن رسوایی جهانی برای ولیعهد سعودی به عنوان آمر این سازمان اطلاعاتی جدید، به همان اندازه که چشماندازهای جاهطلبانه آن را نشان داد، ذات جنونآسا و شریرانهاش را نیز برملا کرد.
«کمیته بازنگری ساختار نهاد اطلاعاتی سعودی» پس از رسوایی عملیات ترور خاشقجی در ترکیه به مرور باگهای اطلاعاتی «سازمان اطلاعات مرکزی عربستان سعودی» در شیوه اجرای عملیات مزبور به موازات تلاش برای موجهسازی آن پرداخته تا به اصلاح ساختار کاملا جوان آن بپردازد.
کمیته وزارتی مربوط که مستقیما زیر نظر ولیعهد سعودی اداره میشود ۲۷ مهرماه گذشته به دستور پدر تاجدار او تشکیل شده و اعضای آن دکتر مساعد العبیان، دکتر ابراهیم العساف، خالد العیسی رئیس دربار پادشاهی، عادل الجبیر وزیر خارجه، خالد الحمیدان رئیس کل اطلاعات و عبدالعزیز الهویرینی رئیس امنیت حکومت هستند.
به گزارش العربیه، این کمیته با ادعای نظارت بر ضمانت هماهنگی میان اقدامات اطلاعات و استراتژی امنیت ملی، قانون بینالمللی و اساسنامههای حقوق بشری اقدام به راهاندازی فوری سازمانهای جدید استراتژی، توسعه و ارزیابی عملکرد خود به شرح زیر کرده است:
1- ایجاد اداره کل استراتژی و توسعه به منظور اطمینان از هماهنگی عملیاتهای اطلاعاتی با راهبردهای ریاست کمیته مذکور و امنیت ملی و ارتباط این عملیاتها با اطلاعات کل
2- ایجاد اداره کلی برای امور قانونی جهت بازبینی در عملیات اطلاعاتی، براساس قوانین و اساسنامههای بینالمللی و حقوقبشری و در ارتباط بودن این اداره با رئیس اطلاعات کل
3- ایجاد اداره کلی برای ارزیابی عملکرد و بازبینی داخلی، با هدف ارزیابی عملیات و تأیید پیروی از اقدامات مصوب و ارائه گزارشهایی به رئیس اطلاعات کل
همچنین راهاندازی کمیته فعالیتهای اطلاعاتی و تدوین مکانیزمی برای ماموریتهای این کمیته که هدف از آن، بازبینی اولیه و انتخاب صلاحیتهای مناسب برای مأموریتهای اطلاعاتی باشد مد نظر قرار گرفته است.
اندیشکده مطالعات جهان اسلام، در تحلیلی ساختار جدید اطلاعاتی سعودی را پیامی مشخص برای سرویسهای منطقهای دانسته است. بر این اساس سرویس اطلاعاتی کهنهتر یعنی استخبارات سعودی، سرویسی خدماتی یا هدفمحور در قالب مزدور سرویسهای غربی چون سیا و امآی6 بود. اما طراحی جدید نشان از آن دارد که استخبارات نوین یا همین سازمان اطلاعات مرکزی سعودی برآن است تا کارهای مستقلی نسبت به سیا یا دیگر دستگاههای اطلاعاتی بالادستیاش داشته باشد. افزوده شدن 2 رکن «نظارت» و «راهبردی» نشان از جدی بودن این دستگاه اطلاعاتی برای عملیاتهای محدود یا فراگیر مستقل در حوزه منطقهای دارد. همچنین تعریف محدودکننده پیشین که اداره استخبارات را سازمانی صرفا برای پیشبرد سیاستهای پادشاهی سعودی در خاورمیانه میدانست نیز به طور اساسی تغییر یافته و دامنه فعالیتهای جاسوسی به تمام جهان گسترش مییابد.
در عین حال نمیتوان از این موضوع چشم پوشید که تیم اطلاعاتی بنسلمان به دنبال رسوایی بزرگ قتل خاشقجی ثابت کرد که به تنهایی نمیتواند عملیاتی را موفقیتآمیز به سرانجام برساند، به همین دلیل به نظر میرسد ولیعهد مجنون قدرت برای نیل به اهداف کوتاهمدتش، سازمان اطلاعاتی جدید را تحت پوشش مدیران و جاسوسان سازمانهای منطقهای متحدش یعنی موساد و استخبارات امارات که به همان میزان تمایل به خودسری از اربابان آمریکایی و انگلیسیشان دارند، قرار دهد.