احمد معینیان: تعطیل شدن بخش‌های زیادی از دولت فدرال ایالات متحده به دستور دونالد ترامپ، آن هم در آستانه سال نوی میلادی یکی از رخدادهایی است که در بسیاری از متون منتشر شده با اشتباهات تحلیلی روبه‌رو بوده یا براحتی از کنار آن عبور کرده‌اند. باید توجه شود تحلیل دلایل تعطیلی دولت فدرال در قالب سیاست داخلی ایالات متحده قابلیت بررسی و واکاوی دارد اما طبیعتاً آثاری بر حوزه اقتصاد بین‌الملل خواهد داشت. به عنوان مثال باید به این نکته توجه داشت که تعطیلی دولت فدرال هفته‌ای 5/1 میلیارد دلار خسارت مالی برای ایالات متحده دارد و بخش عمده این ضرر مالی به دلیل قطع فعالیت نهاهای دولتی با دنیای خارج از ایالات متحده است. با وجود اینکه آمریکا سرمایه‌داری قرن بیست‌ویکمی را به عنوان راهبرد اصلی خود در دستور کار گذاشته است اما مهره‌های مستقر در ساختار قدرت این کشور هیچ‌گاه فکر نمی‌کردند شخصی مانند ترامپ بر صندلی اتاق بیضی کاخ سفید تکیه بزند و تنها چند روز مانده به تعطیلات کریسمس کام کارمندان دولت را تلخ کند.
همگان بر این باور بودند تعطیل شدن دولت فدرال به فرمان ترامپ تنها چند روز به طول می‌انجامد و در نهایت با ورود دموکرات‌ها به این پرونده، قبل از شروع سال 2019 و تعطیلات آن مجدداً دولت فدرال به کار خود ادامه می‌دهد اما اینگونه نشد و این روند ادامه دارد. مسأله مهم‌تر از تعطیلی دولت فدرال آمریکا، اعطای مرخصی اجباری بدون حقوق به طیف وسیعی از کارمندان دولت است. در آمریکا یک اصل در رابطه کارگر و کارفرما وجود دارد که ترامپ دقیقاً از همین اصل برای پیش بردن سیاست‌های داخلی خود استفاده می‌کند. این اصل اگرچه نانوشته و عرفی به حساب می‌آید اما این اجازه را به کارفرماها می‌دهد هر زمان صلاح دانستند، عذر مستخدم (کارگر) را بخواهند. به عبارتی دیگر این اصل می‌گوید: «من تو را استخدام کردم و حالا اخراجت می‌کنم!»
ترامپ از همین اصل استفاده کرده و بخشی از کارمندان مجبور شده‌اند به مرخصی اجباری بدون حقوق بروند و در خانه‌های خود منتظر بازگشایی دولت فدرال باشند و بخشی دیگر از این کارمندان به دلیل اینکه در مشاغل حساس مشغول به کار هستند به مرخصی اجباری بدون حقوق و حضور در محل کار محکوم شده‌اند. شاید از دهه 1980 میلادی تاکنون این هشتمین مرتبه‌ای باشد که با تعطیل شدن دولت فدرال، کارمندان مشمول مرخصی اجباری شده‌اند. اما ترامپ از اصل «اخراج کارگر توسط کارفرما» تنها در تعطیلی دولت فدرال بهره نبرده است، بلکه او همین تئوری را درباره کابینه خود به اجرا گذاشته است. از این جهت هر کدام از وزرا یا اعضای کابینه را که با وی هم نظر نباشد از کابینه اخراج می‌کند و فوراً شخص دیگری را به استخدام خود در می‌آورد.
لجبازی پای دیوار مکزیک
مبدأ تعطیل شدن دولت فدرال توسط ترامپ را باید مجادله او با دموکرات‌ها بر سر تامین هزینه ساخت دیوار حائل در مرز آمریکا و مکزیک بدانیم. ترامپ بر اساس شعارهایی که در کمپین انتخاباتی خود در سال 2016 داده بود به طرفداران خود قول داده از ورود مهاجران به خاک کشورش جلوگیری کند و در این راستا چندین قانون ضدمهاجرتی را ابلاغ کرد و به سرعت مورد هجوم و حمله دموکرات‌ها و قضات ایالتی قرار گرفت، لذا احداث دیوار مکزیک دقیقاً در همین رابطه قابلیت تحلیل دارد اما او با زیرکی تمام توپ را در زمین دموکرات‌ها انداخت. ترامپ برای احداث دیوار حائل رقمی بالغ بر 5 میلیارد و 750 میلیون دلار از قانونگذاران طلب کرد اما دموکرات‌ها تا این لحظه با درخواست او مخالفت کرده‌اند.
دموکرات‌ها معتقدند این رقم به معنای به یغما بردن مالیات مردم ایالات متحده است و در این راستا طرحی را مطرح کردند که خروجی آن تامین امنیت و افزایش ضریب نظارتی بر مرزهای مشترک با مکزیک بود. لیبرال‌های مجلس نمایندگان و سنا رقمی بالغ بر 5/1 میلیارد دلار برای طرح خود در نظر گرفتند و این‌بار ترامپ با لجبازی خود طرح دموکرات‌ها و مواد تصویب شده از سوی آنها را رد کرد. این لجبازی تا حدودی جنبه استراتژیک دارد. ترامپ بخوبی می‌داند پس از تعطیلات ژانویه، دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان مستقر می‌شوند و اولین اقدام آنها به چالش کشیدن او بر سر پرونده دخالت‌های روسیه در انتخابات 2016 خواهد بود.
او بخوبی می‌داند دموکرات‌ها درباره پرونده خاشقجی و حمایت بی‌چون و چرای کاخ‌سفید از سعودی‌ها آرام نمی‌نشینند اما محور اصلی حمله دموکرات‌ها دخالت روسیه و زد و بندهای مالی او و اطرافیانش خواهد بود.
بدین جهت ترامپ فرصت را برای حمله غنیمت شمرده و چند روز مانده به کریسمس میزان درگیری خود با دموکرات‌ها بر سر پرونده دیوار مکزیک را افزایش داد تا در نهایت تهدید به تعطیلی دولت فدرال را عملیاتی کند. بدیهی است او عواقب اقتصادی تعطیل شدن دولت و خانه‌نشین شدن کارمندان را بخوبی می‌داند و حتی به این درک رسیده که امکان دارد کارمندان دولت دست به تجمعات اعتراضی بزنند اما به دنبال آن است تا موج انتقادها را به سمت دموکرات‌ها روانه کند. ترامپ به دنبال آن است ملی‌گراهایی را که سال 2016 به او رای داده بودند علیه رقبای سنتی خود تحریک کند و به آنها بفهماند دموکرات‌ها نمی‌گذارند او شعارهایش در بحث ممانعت از نفوذ مهاجران را عملیاتی
کند.
طبیعی است در وضعیت فعلی و با شروع سال نوی میلادی تمام قانونگذاران در مجلس سنا برای سپری کردن تعطیلات به ایالات و حوزه‌های انتخابی خود بازگشته‌اند اما ترامپ همچنان در کاخ‌سفید تک و تنها به سناریوهای محتملی فکر می‌کند که پس از تعطیلات اجرایی خواهد شد. او به دنبال مقابله به مثل علیه دموکرات‌هاست و تنها چیزی که در ذهنش با خود مرور می‌کند خلاص شدن از هجمه جناح مقابل و سناریونویسی برای پدافند و آفند متقابل است. او همچنان به این فکر می‌کند که تا سال 2020 چگونه می‌تواند افکار عمومی را با خود همراه کند و دومین دوره ریاست‌جمهوری خود را در کاخ‌سفید جشن بگیرد، لذا در روزها و ماه‌های آینده باید منتظر هجوم و حملات توئیتری و لفظی ترامپ به دموکرات‌ها و تحریک حس ملی‌گرایی از سوی رئیس‌جمهوری آمریکا باشیم. از این جهت تعطیلی دولت فدرال آمریکا را باید یک مجادله سنتی میان 2 حزب اصلی با درون‌مایه حمله استراتژیک بدانیم.